Herstel van zeegrasvelden in Mozambique
Volledige oplossing
Herstel van zeegras
Nairobi Convention
Zeegrasweiden leveren veel ecosysteemdiensten, van het opgroeien van jonge vissen tot voedsel voor doejongs en zeeschildpadden, het beperken van kusterosie en het opslaan van koolstof.
Net als veel andere natuurlijke ecosystemen zijn zeegrasvelden onderhevig aan achteruitgang. Ons onderzoeksteam heeft verschillende methoden voor zeegrasherstel getest. Sommige waren succesvol. We hebben lokale gemeenschappen betrokken bij het herstelwerk om hen bewust te maken van het belang van zeegras, eigenaarschap te creëren en na te denken over de bedreigingen voor zeegras en over de risico's van het verminderen van het belang ervan voor hun levensonderhoud dat afhankelijk is van rijke zeegrasvelden.
Van 2017 tot 2020 hebben we trainingen gegeven over herstelmethoden, de oorzaken van de achteruitgang opnieuw bekeken en het herstel geëvalueerd dat op drie verschillende locaties is uitgevoerd. De belangrijkste oorzaken van de achteruitgang van zeegrasvelden zijn cyclonen, zandophoping, vertrapping en sedimentatie door overstromingen, maar ook het ontwortelen van zeegras voor het verzamelen van schelpdieren.
Laatst bijgewerkt: 08 Feb 2023
2482 Weergaven
Foto- en videogalerij
Context
Uitdagingen
In Mozambique, zoals in de wijdere regio van de Westelijke Indische Oceaan, zijn specifieke gegevens over dit ecosysteem nog steeds vrij schaars.
Zeegrasvelden zijn aangetast door terugkerende cyclonen en daarmee gepaard gaande overstromingen die sedimentatie, exploitatie van schelpdieren door middel van ontworteling en afsterven van zeegras en vertrapping veroorzaken.
Locatie
Maputo, Mozambique
Inhambane, Inhambane, Mozambique
Oost- en Zuid-Afrika
Proces
Samenvatting van het proces
De succesvolle herstelmethodologie was de sleutel tot het herstel van aangetaste zeegrasvelden, maar het was slechts de technische component. De sociale wetenschappers spelen een belangrijke rol in dit werk, omdat ze helpen bij het betrekken van de gemeenschappen om uiteindelijk eigenaarschap te kweken, wat tot uiting komt in de oprichting van de A-TANYI vereniging. Door hun eigen entiteit op te richten, kunnen de leden van de gemeenschap communiceren met andere belanghebbenden. Ze zorgen voor de zeegrasweiden, passen de beste praktijken toe en zorgen voor bewustwording. Het laat een culturele verandering in de samenleving zien.
Bouwstenen
Methodologie voor succesvol zeegrasherstel
De staafjesmethode was de belangrijkste herstelmethode die we toepasten. Deze methode werd gekozen vanwege de relatief hogere overlevingskans (ongeveer 2/3) van de herstelde modules van één staaf zeegras.
De staafmethode is een handmatige sedimentvrije methode voor zeegrasherstel, die bestaat uit het gebruik van een draadstok of staaf, waarbij zeegras wordt vastgebonden en vastgemaakt aan de grond. De draad wordt gebogen en beide uiteinden worden in de grond verankerd, waardoor een zogenaamde staaf ontstaat. Zeegrasmodules (2-3 scheuten verenigd met dezelfde wortelstok) worden aan de staaf bevestigd. Deze staafstructuren zijn na iets meer dan een jaar volledig afbreekbaar.
In Inhambane testten we een zenuw van palmbladeren als staaf, zoals beschreven als de tségua-methode, die als nadeel heeft dat het een zeer tijdrovende herstelmethode is.
Sleutelfactoren
- Identificatie van rijk donormateriaal: Een donorzeegras is een gebied/veld met zeegras dat geschikt is om vegetatief materiaal voor herstel aan te bieden. Dezelfde donor is in staat om zichzelf op natuurlijke wijze aan te vullen. We hebben deze regelmatig geobserveerd; met standaard scheutdichtheid, aantal bladeren per scheut (=zeegrasstengel).
- Het is een handmatige methode, die weinig kost en wordt uitgevoerd in ondiepe gebieden, zonder dat er regelmatig gezwommen hoeft te worden. Duiken was niet nodig.
- Opgeleide studenten
- Aanwezigheid van gemeenschappen
- Een toegewijde NGO als projectpartner
- Enige financiering
Geleerde les
Het succes van het lopende herstel is te danken aan het testen van verschillende herstelmethoden, het betrekken van lokale gemeenschappen in een eerder stadium van het zeegrasherstel en het maken van een goede keuze van gebieden die niet zwaar worden beïnvloed door sprokkelaars of andere factoren.
Sociale wetenschappers om samen te werken met lokale gemeenschappen
Het zeegrasherstelproject had in het begin een sociaal wetenschapper die hielp met het verzamelen van gegevens over de perceptie van zeegras, met het aansturen van de discussies met NGO's, en met het leiden van de bewustwordingscampagnes en het formaliseren van de eerste gedachten over de noodzaak om de zeegrasweiden te beheren.
Sleutelfactoren
- Communicatieve vaardigheden, waaronder het spreken van de lokale Afrikaanse taal
- Bewustwording
- Eigenaarschap van de gemeenschappen door de vorming van gemeenschapsorganisaties die zich bezighouden met de verschillende zeegrasherstelactiviteiten
Geleerde les
- Het is goed om sociale wetenschappers te betrekken bij het begin van een zeegrasherstel om te werken aan sociaal-antropologische kwesties.
- Sociale wetenschappers vormen de brug tussen ecologen en gemeenschappen gezien hun rol in communicatie en documentatie van sociaal-ecologische kwesties.
- Hun complementaire acties zorgen ervoor dat het doel om gemeenschappen te betrekken bij zeegrasherstel sneller bereikt wordt.
Vorming van de zeegrasassociatie A-TANYI
De vereniging A-TANYI werd opgericht na verschillende bijeenkomsten met de gemeenschappen om het bewustzijn over het belang van zeegras te vergroten. De leden van de vereniging, waaronder vrouwen, houden zich bezig met de bescherming en het beheer van de herstelde zeegrasvelden.
Sleutelfactoren
- Bijeenkomsten onder leiding van de Universiteit Eduardo Mondlane en partner-NGO's om met de gemeenschappen te brainstormen over het belang van zeegras en de bedreigingen voor dit ecosysteem.
- Het principe van vrijwilligheid is een belangrijke voorwaarde om deel uit te maken van een vereniging.
- Het handvest van de vereniging werd op consultatieve wijze opgesteld en de vertegenwoordigers werden gekozen door de leden van de gemeenschap.
Geleerde les
- De vereniging heeft in feite een referentiegroep in de gemeenschap gecreëerd, die beschikt over diepgaande lokale kennis over zeegras en andere hulpbronnen die hiermee verband houden.
- Discussies die aanzetten tot grondige reflectie over de problemen met zeegras, maar ook over hun uniekheid, die de noodzaak om dit ecosysteem te beschermen en te beheren ontvouwen, en ook om lid te worden van de vereniging.
- Er waren verschillende bijeenkomsten nodig om de sterktes, zwaktes en mogelijkheden te introduceren en te documenteren om een zeegrasbeheeragenda te starten.
Invloeden
- Bijna 1,5 ha van de Cymodocea serrulata zeegrasweiden is grotendeels hersteld (voornamelijk in Inhaca, maar omvat ook Inhambane). Andere zeegrassoorten(Halodule uninervis en Thalassia hemprichii) werden hersteld.
- De methoden voor zeegrasherstel werden getest en gedocumenteerd met drie methoden: de sedimentmethode (zode), de sedimentvrije methode (staaf - zoals uitgelegd in bouwsteen 1) en de vingermethode. De zodemethode komt overeen met kluiten zeegras die worden losgemaakt van een donorbed door middel van een schop of een pvc/polyetheen buis.
- Gegevens verzameld over soorten en milieuparameters
- 3 postdoctorale studenten opgeleid
- Verschillende gemeenschappen werden betrokken bij het herstelwerk, waardoor ze zich bewuster werden van het belang van zeegras.
Begunstigden
- Lokale gemeenschappen van zowel de Maputobaai als de Inhambane-baai
- Visserijgemeenschapsraad
- A-TANYi - Vereniging voor gemeenschapsbehoud van Inhaca eiland
- NGO's (Ocean Revolution Mozambique, KUWUKA JDA-Milieudefensie)
- Studenten
- Overheid
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
SDG 2 - Honger nul
SDG 13 - Klimaatactie
SDG 14 - Leven onder water
Verhaal
Opeens zie ik vierkantjes in google maps. Ik vraag het me af, maar deze zijn het resultaat van zeegrasherstel dat sinds 2019 gaande is op Inhaca Island, ten oosten van de baai van Maputo. Studenten liepen voorop bij dit initiatief, maar toen we eenmaal zeker waren van de meest succesvolle hersteltechnieken, namen we contact op met de leden van de gemeenschap, voornamelijk vrouwen. Met de steun van NGO KUWUKA en een sociaal-wetenschapper van UEM begonnen ze de gemeenschappen te betrekken bij diepgaande refleties, sensibilisering en capaciteitsbeoordeling om vrijwilligerswerk te doen dat zou uitmonden in de beste pleitbezorgers van het zeegrasherstel op Inhaca. Mensen stellen zich vragen over dit initiatief dat aan het ontstaan is. A-TANYI, de gemeenschapsvereniging werd opgericht. Foto's en video's van deze plek laten bloeiende zeegrasvelden zien, met een al groeiende fauna!