Restore edilmiş gölet
Anu Adhikari
Topluluk göleti restorasyonu
Panchase'de ormanların içinde ve yerleşim yerlerinin yakınında bulunan topluluk göletleri önemli yeşil altyapı örneklerindendir. Sağlıklı göletler su akışını azaltarak su infiltrasyonunu artırır, toprak kayması gibi su kaynaklı felaketleri azaltabilir ve yağmur suyunun depolanmasına yardımcı olabilir; yağmur suyunun depolanması bu dağlık bölgede özellikle önemlidir çünkü tarım arazilerinin ve aşağı havza alanlarının erozyon, sel ve toprak kaymalarından korunmasına yardımcı olur. Bu yapı taşına yönelik restorasyon faaliyetleri arasında su kaynağının korunması, eski göletlerin onarımı ve bakımı ile su temini düzenlemelerinin geliştirilmesi yer almaktadır. İlk olarak IUCN, toplulukların göletleri haritalandırmasına yardımcı olmuş, ardından hasarın boyutuna, yeraltı suyunu geri kazanma potansiyeline ve çevredeki toplulukların bağımlılık düzeyine göre bazılarına öncelik verilmiştir. Onarımlar, temel sulama altyapısının inşası ve yakındaki kaynaklardan su aktarımı için yerel olarak temin edilebilen malzemeler kullanılarak yılın mümkün olduğunca büyük bir bölümünde su temini sağlanmaya çalışılmıştır. Panchase'deki üç farklı alt su havzasını kapsayan 60'tan fazla topluluk göleti restore edildi.
Haritalama, gölet önceliklendirmesi ve restorasyon faaliyetleri gibi tüm aşamalarda yerel ve geleneksel bilginin kullanılması esastır. Bu bilgiden yararlanmak, yerel malzemelerin kullanılmasını sağlar ve bu da uygulama maliyetini düşük tutar.
Su mevcudiyeti artmış olsa da, tarım gibi ekonomik faaliyetlerle entegrasyon zayıftır. Buna ek olarak, yol yapımı ve onarımı gibi plansız altyapı çalışmaları göletleri olumsuz etkileyebilmektedir. Daha iyi planlama ve toplum duyarlılığı bu tür entegrasyon eksikliklerinin giderilmesine yardımcı olacaktır. Ekosistem bakımı ve yönetiminin en etkili şekilde alt su havzası düzeyinde çalıştığını, ancak idari sınırların genellikle buna uymadığını, yani birden fazla idari birimle (örneğin köyler) işbirliği yapmanın gerekli olacağını unutmayın.
Köy düzeyinde düzenlenen atölye çalışmaları ve eğiticilerin eğitimi etkinlikleri, farklı köyler ve topluluk koruma grupları aracılığıyla gölet restorasyonunun teşvik edilmesine yardımcı olmuştur.
Gölet restorasyon faaliyetlerinin uygulanmasında yüksek düzeyde bir topluluk katılımı, yerel bilginin yeniden canlanmasını ve gençlere aktarılmasını kolaylaştırmıştır. Ayrıca farklı paydaşlar arasında anlayış geliştirmiştir.