Yeniden inşa edilmiş kazık, dal ve savak ile kanal. Yazar: Tyson Lovett-Murray.
Gunditj Mirring Traditional Owners Aboriginal Corporation
Alışılagelmiş ve kayıtlı bilgi yoluyla devam eden geleneksel uygulamaların uygulanması
Gunditjmara Ülkesinin sömürgeleştirilmesi ve işgal edilmesi, Gunditjmara su ürünleri yetiştiriciliği sisteminin işleyişine ilişkin bazı geleneksel bilgilerin kaybolmasına ve özellikle de yerli olmayan kişilerin özel mülkiyeti nedeniyle bu tür yerlere erişimin kısıtlanmasına yol açmıştır. 1984'ten itibaren arazinin bir kısmı kademeli olarak Geleneksel Sahiplere iade edilmiş ve Geleneksel Sahipler tarafından satın alınmıştır. 2007'deki yerli unvanının belirlenmesinin ardından arazilerin Gunditjmara'ya iade edilmesiyle birlikte Gunditjmara'nın odak noktası su akışının yeniden sağlanması ve su ürünleri yetiştiriciliği sisteminin yeniden canlandırılması olmuştur. Çağdaş Gunditjmara bilgi ve uygulamaları, miras alınan geleneksel bilgi aracılığıyla yenilenmekte ve yeniden canlandırılmaktadır. Gunditjmara Geleneksel Sahiplerinin geleneksel uzmanlıklarının (hem bilgi hem de uygulama olarak) devam etmesi, devlet kurumlarının korunan alan yönetimi uzmanlığı ile birlikte, 'iki yönlü öğrenme' yoluyla gelişmiş bir uyarlanabilir yönetim modelinin kurulmasına olanak sağlamıştır. Gunditjmara'nın kültürel su akışlarına ilişkin geleneksel bilgisi 6.700 yıldan daha eskiye uzanmaktadır.
Geleneksel uygulamaların devamı - özellikle kanalların (yereoc), savakların (hem taştan hem de ahşaptan) ve barajların bakımı ve oluşturulması ve göletlerin ve düdenlerin değiştirilmesi - kayıtlı bilgi (kişisel, Yaşlı ve topluluk anıları dahil) ve tarihi dokümantasyon ile sağlanmaktadır. Buna ek olarak, su ürünleri yetiştiriciliği uygulamalarının devam ettirilmesi için kilit unsurlardan biri de Gunditjmara Geleneksel Sahiplerine alanın mülkiyetinin iade edilmesi olmuştur.
- Gunditjmara su ürünleri yetiştiriciliği sisteminin bir özelliği olan su akışı, Gunditjmara'nın 2010 yılında Tae Rak üzerinde savak inşasını başlatması sonucunda Tae Rak-Killara sistemine büyük ölçüde geri dönmüştür. Bu önemli ekolojik restorasyon ve ilave suyun su ürünleri yetiştiriciliği sistemine geri dönüşü, sistemin anlaşılmasını geliştirmeye devam etmekte ve Gunditjmara'nın kooyang (yılan balığı) su ürünleri yetiştiriciliği ağının işleyişiyle ilgili sözlü ve yazılı bilgileri yeniden hatırlamasını sağlamaktadır.
- Ülkenin geri dönüşü ve Gunditjmara'nın su ürünleri yetiştiriciliğine ilişkin süregelen bilgi ve uygulamalarının yenilenmesi, Gunditjmara'nın ruhunu ve yer duygusunu destekleyen güçlü eylemler olmuştur.