Kaliteli Natura 2000 tesisi için gerekli bir ön koşul olarak habitat haritalaması
Çözüm, daha yeni AB ülkelerinden biri olan Çek Cumhuriyeti'nde Natura 2000'in kurulmasına odaklanmaktadır. Natura 2000 uygulamasının yasal bir zorunluluk olmasına rağmen, ilgili direktifler her AB ülkesinde nasıl uygulanacağı konusunda belirli bir özgürlük tanımaktadır. Dolayısıyla çözüm, Avrupa değil ülke çapında bir yaklaşımı ilham kaynağı olarak göstermektedir.
Çek Cumhuriyeti'nde Habitat Haritalaması, ülkede Natura 2000 ağının kurulmasıyla bağlantılı olarak oluşturulmuş kapsamlı ve iddialı bir projeyi temsil etmektedir. Ancak projenin önemi, Topluluk açısından önem taşıyan alanların belirlenmesi için veri elde etme amacının çok ötesindedir. Mevcut habitat haritalama katmanı, Çek Cumhuriyeti genelindeki habitatların dağılımı ve kalitesine ilişkin bir bilgi kaynağıdır.
Natura 2000'in kurulması güçlü teknik temeller üzerine inşa edilmelidir. Örneğin, süreçteki gerekli adımlardan biri, Topluluk açısından önem taĢıyan habitat türlerinin ülke çapında saha envanterinin çıkarılmasıdır.
Bağlam
Ele alınan zorluklar
1) Yüksek sayıda haritacı, yani sürecin zorlu yönetimi (750'den fazla saha çalışanı).
2) Standart metodolojiye bağlı kalınmasına rağmen bireysel anketlerin kalitesi farklılık göstermiştir.
3) Sonuca ulaşmak için kısa süre - Avrupa Birliği'ne beklenen katılıma kadar sadece 4 yıl.
Konum
Süreç
Sürecin özeti
Metodoloji, habitat haritalama katmanının bir sonucu olduğu saha haritalaması için bir ön koşuldur.
Yapı Taşları
Düzenli habitat haritalaması için standartlaştırılmış ülke metodolojisi
Çekya, tüm ülkede saha envanteri olarak yürütülen habitat haritalama konusunda özel bir metodoloji geliştirmiştir. Sürece sadece eğitimli uzmanlar katılmakta ve tüm sonuçlar doğrulanmaktadır.
Sonuç, ülkede meydana gelen her doğal ve yarı doğal habitat hakkında ince bilgiler veren ülke çapında bir habitat katmanıdır. Bu, şu anda ulusal doğa korumanın stratejisini üzerine inşa ettiği ve hem korunan alanların içinde hem de dışında önlemler planladığı en önemli veri setlerinden biridir.
Etkinleştirici faktörler
Tüm bu yaklaşım AB'ye katılım sürecinin bir parçası olarak geliştirilmiştir. Bu nedenle, tüm görev sadece ulusal bütçeden desteklenmiş ve bu da başarılı bir uygulamaya olanak sağlamıştır. Böylesine büyük bir görevin kısıtlı bir proje bütçesi ile yönetilmesi mümkün olmazdı.
Çıkarılan dersler
Süreç başladığında karşılaşılan zorluklardan biri, ulusal uzmanların zihniyetini değiştirmek ve geleneksel yaklaşımdan (sistematik olmayan saha araştırma faaliyetleri) önemli ölçüde farklı olan yenilikçi bir yaklaşım üzerinde anlaşmaktı. Bu durumda, AB Doğa Direktifleri metnini takiben Natura 2000'in oluşturulmasına yönelik yasal bir zorunluluk yardımcı oldu. Uzmanlar Direktifleri anlamış ve proaktif bir şekilde bu süreçten yararlanmıştır (sadece bir yük olarak algılamamak için).
Habitat haritalama katmanı
Mevcut habitat haritalama katmanı, Çek Cumhuriyeti genelindeki habitatların güncel dağılımı ve kalitesine ilişkin bir bilgi kaynağıdır.
Daha fazla bilgi için yayının İngilizce özetine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz: https://www.researchgate.net/publication/47048702_Mapovani_biotopu_v_Ceske_republice_vychodiska_vysledky_perspektivy
Etkinleştirici faktörler
- Çek Cumhuriyeti Çevre Bakanlığı'nın sürekli mali desteği.
- Çek Doğa Koruma Ajansı'nın ülke düzeyinde güçlü teknik ve iyi yönetilen kapasitesi.
Çıkarılan dersler
Böyle bir habitat veri katmanını tamamladıktan ve kamuya açık hale getirdikten sonra, bilgileri düzenli olarak güncel tutmak için (ideal olarak yayınlanmadan önce) yeni ve gözden geçirilmiş kalite standartlarını belirlemelisiniz.
Etkiler
Habitat haritalama katmanı, Çek Cumhuriyeti'nin tamamına ilişkin veri gerektiren uluslararası projeler ve raporlar için özet veri ve analizler sağlarken oldukça faydalı bir kaynak teşkil etmektedir. Kamunun erişimine açık olan yeni veri kaynağından tüm paydaşlar faydalanabilir.
Habitat haritalama katmanı, bitki örtüsünün durumu hakkında ayrıntılı bilgi sağlayarak sınır ötesi işbirliğini de desteklemektedir. Bu durum, Visegrad Grubu (Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya ve Slovakya) toplantılarında ve temsilcilerin Natura 2000 alanlarının sınır ötesi bağlantısını ele aldığı diğer komşularla (Saksonya, Bavyera) yapılan müzakereler sırasında kanıtlanmıştır.
Son olarak, hem bölgesel hem de ulusal düzeydeki uzmanlar için çok sayıda eğitim ve saha gezisi düzenlenmiş ve incelenen sahaların saha kontrolleri yapılmıştır. Haritalama sürecine 750'den fazla kişi katılmış ve standartlaştırılmış ulusal metodoloji konusunda eğitim almıştır.
Habitat haritalaması, ülkenin on iki yıllık bir süre içinde yeniden haritalandığı standart bir süreç haline gelmiştir. Bu sayede ülkenin her bir bölgesindeki eğilimler ve gelişim izlenebilmektedir.
Yararlanıcılar
Ülkedeki tüm doğa koruma paydaşları (örn. akademik kurumlar, STK'lar, ormancılar vb.). Çekya'daki tüm doğal ve yarı doğal habitatlar hakkındaki veriler mevcut ve erişilebilirdir.
Hikaye
Çek Cumhuriyeti'nde habitat haritalaması, ülkede Natura 2000 ağının kurulmasıyla bağlantılı olarak oluşturulan kapsamlı ve iddialı bir projeyi temsil etmektedir. Ancak bu projenin önemi, Topluluk açısından önem taşıyan alanların belirlenmesi için veri elde etme amacının çok ötesindedir. Mevcut habitat haritalama katmanı, Çek Cumhuriyeti genelindeki habitatların dağılımı ve kalitesine ilişkin bir bilgi kaynağıdır. Bir habitatın haritada gösterilmesinin yanı sıra, temsil edilebilirliği, koruma durumu ve diğer özelliklerine ilişkin veriler de kaydedilmektedir. Gerçekleştirilen haritalama, esas olarak Natura 2000 ağının (doğal habitat türleri) önerilmesine, aynı zamanda en geniş anlamıyla doğanın korunmasına hizmet etmiştir. Tüm 28 AB Üye Devletine kıyasla olağanüstü bir kalitede yapılmıştır. Habitat haritalamasının sonuçları, hem Çek Cumhuriyeti'nin tamamı hem de münferit bölgeler için istatistiksel veriler şeklinde çizelge 4.1'de bulunabilir. Bu detaylı istatistikler sadece habitat alanını değil, aynı zamanda belirli bir temsiliyet seviyesine sahip habitat alanı ile bir bölgedeki ve tüm ülkedeki habitat alanı arasındaki dengenin değerlendirilmesiyle birlikte niteliksel temsiliyet endeksini de göstermektedir. İlgili habitat haritaları, Çek Cumhuriyeti'nin 60 doğal habitatını, alanları ve ülkedeki biyocoğrafik bölgelerdeki varlıklarıyla birlikte göstermektedir. Bu habitat haritalamasının amacı sadece Çek Cumhuriyeti'ndeki Natura 2000 ağının amaçları için veri elde etmek değil, aynı zamanda Çek Cumhuriyeti'nin tüm topraklarındaki habitatlara atıfta bulunan sürekli ve güncel bir nicel ve nitel veri kaynağı oluşturmaktı. Bu nedenle habitat haritalama katmanının güncellemelerinin yapılması kaçınılmazdır. Güncellemeler için mevcut metodoloji 2006 yılının başında hazırlanmıştır. Haritalama metodolojisi ile karşılaştırıldığında, güncellenmiş metodoloji daha çok bireysel habitatların ("tipik türler") bozulması, yapısı ve işlevlerinin değerlendirilmesine ve yeni olarak da ilgili habitatlar için karakteristik türlerin değerlendirilmesine odaklanmaktadır.