Kıyı Toplulukları Tarafından Balık Karaya Çıkarma İşlemlerinin İzlenmesi
Tam Çözüm
Katılımcı balıkçılık izleme
MarViva
Zanaatkâr balıkçılıkla ilgili veri eksikliği tropikal ülkelerde yaygın bir unsurdur. Katılımcı İzleme Programı, zanaatkâr balıkçılardan oluşan organize gruplar tarafından biyolojik bilgilerin toplanmasını ve sentezlenmesini içermektedir. Balıkçılar tarafından toplanan çok yıllı veriler, türler, minimum boyutlar, hacimler, eğilimler ve avlardaki mevsimsellik hakkındaki bilgileri vurgulamak için toplulukla birlikte sunulmakta ve tartışılmaktadır. Bu süreç, balıkçılık uygulamalarında ve yönetiminde önemli değişikliklerle sonuçlanmıştır.
Son güncelleme: 24 Sep 2025
6749 Görünümler
Fotoğraf ve video galerisi
Bağlam
Ele alınan zorluklar
- Kötü çalışılmış balık stokları
- İzleme sistemlerinin olmaması ve kullanıcıların yönetime dahil olmaması
- Bölgedeki balıkçılık yetkilileri, Pasifik'teki balıkçı toplulukları tarafından ne kadar balık ve hangi türlerin yakalandığına dair verilerden yoksundur.
- Bu tür bilgiler olmadan balıkçılık yönetimi gerçekleştirilemez.
Konum
Panama, Kosta Rika ve Kolombiya
Orta Amerika
Güney Amerika
Süreç
Sürecin özeti
Güvenin geliştirilmesi, topluma daha doğrudan ve şeffaf bir şekilde dahil olmayı sağlar (BB1). Topluluğu etkileyen sorunların ve olası çözümlerin tanımlanmasında birlikte çalışmak, topluluğun bu sorunları çözmeye yönelik projelere dahil edilmesine yardımcı olabilir. Katılımcı izleme, MarViva ve topluluklar tarafından ortaklaşa tasarlandı ve uygulandı çünkü daha önce bir ilişki kurmuşlardı. Uygulama verimli ve ucuz olmuştur (BB2). Sonuçlar geri dönmüş ve toplulukla düzenli olarak tartışılmıştır, böylece bunlar balıkçılık uygulamalarını değiştirmek, bir zanaatkar balıkçılık bölgesi oluşturmak ve bir deniz koruma alanı kurmak için hızlı bir şekilde kullanılmıştır.
Yapı Taşları
Toplum içine yerleştirme
Toplum liderliğinde yürütülen bir katılımcı izleme programının gerekliliklerinden biri, toplum liderleriyle önceden güçlü bir ilişki geliştirilmesidir. Uygulanmadan önce programın niteliği, hedefleri ve kullanılacak yöntemler toplulukla tartışılmış ve üzerinde mutabık kalınmıştır. Balıkçılık karaya çıkarma verilerinin eksikliği ve büyük değeri konusundaki farkındalık, izleme programının başlangıcında topluluk içinde açıkça oluşturulmuştur.
Etkinleştirici faktörler
Her iki tarafı temsil eden kişiler arasında güven oluşması için aynı personelin topluluklarla etkileşim halinde olması. Projelerin nasıl yürütüleceği ve topluluğun faaliyetlerde hangi role sahip olacağı konusunda önceden müzakere yapılması. Topluluk temsilcileri ile sürekli iletişimin sürdürülmesi. Toplulukta uygulanmakta olan projelerin sonuçlarının periyodik olarak raporlanması.
Çıkarılan dersler
Topluluk temsilcileriyle "oyunun kurallarını" önceden belirlemek bir güven ortamı yaratır. Topluluğun tanımlama ve tasarım sürecine ve faaliyetlere katılımı da çok faydalıdır. Üretilen bilgilerin ve toplanan verilerden çıkarılan sonuçların topluma geri dönmesi, topluluğun süreci sahiplenmesini sağlar. Bu güvenin ve ortak çalışmanın gelişmesi, MarViva'nın topluluğun içine girmesini ve onun bir parçası olarak algılanmasını sağlayarak süreçlerin uygulanmasını kolaylaştırır.
Kaynaklar
Bilgi toplamak için katılımcı metodolojiler
Üç ülkede 25'in üzerinde topluluk ve 2000'in üzerinde balıkçı, 4 yılı aşkın bir süredir bu izleme sürecine aktif olarak katılmaktadır. Gençler seçildi ve türleri tanımlamak, uzunluk ve ağırlığı ölçmek ve kullanılan teçhizatı, avlanma yerini ve diğer değişkenleri tanımlamak için izleme teknikleri ve veri derleme konusunda eğitildi.
Etkinleştirici faktörler
Bilgilerin iade edildiği ve bu bilgilerden yararlanan balıkçılara sürecin değerini göstermek çok önemliydi. Operasyonel maliyetlerin çok düşük tutulması, programın birkaç yıl boyunca devam etmesini sağladı. Basit yöntemler ve yerel halk maliyetlerin düşük tutulmasına yardımcı olmuştur. Toplanan verileri yorumlayacak ve sentezleyecek bir balıkçılık uzmanının olması, bilgilerin daha iyi değerlendirilmesini sağlamıştır.
Çıkarılan dersler
Balıkçı topluluklarından gençlerin katılımı, toplanan verilere ve balıkçılık kaynaklarının durumuna halkın daha fazla ilgi göstermesini sağlamıştır.
Ağırlık ve boyut gibi değişkenleri ölçmek için basit tekniklerin kullanılmasının son derece verimli olduğu kanıtlanmıştır.
Basit yöntemler ve gençlerin katılımı, izleme programının maliyetini düşürmüş ve teknik mezunlar gerektiren geleneksel izlemeye göre daha ekonomik hale getirmiştir.
Sonuçların balıkçı topluluğuna iletilmesi, onların izlemenin değerini ve bölgelerindeki balık kaynaklarında neler olduğunu anlamalarını sağlar.
İzlemenin birkaç yıl boyunca sürdürülmesi, zanaatkâr balıkçılık alanlarının ve koruma alanlarının belirlenmesi ve sorumlu bir balıkçılık programının geliştirilmesini desteklemek için kritik öneme sahip bilgiler üretmiştir.
Etkiler
Topluluklar tarafından toplanan karaya çıkarma verileri, uzak kıyı bölgelerinde mevcut olan tek balıkçılık bilgisi olabilir. Düşük maliyeti ve veri toplayıcıların sürekli varlığı balıkçılık istatistiklerini önemli ölçüde iyileştirmiştir. Bu bilgilerin toplanması ve sunulması, belirli balıkçılık alanları için sürdürülebilir yönetim planlarının geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Farkındalık kampanyaları, av araçlarındaki değişiklikler ve en iyi uygulama anlaşmalarıyla bağlantılı olan bu planlar balıkçılık yönetimini geliştirmiş ve balıkçılık etkilerini azaltmıştır. Sürecin bir parçası olarak, kıyı toplumlarının da büyük desteğiyle Deniz Koruma Alanları ve Münhasır Zanaatkâr Balıkçılık Bölgeleri oluşturulmuştur. Ayrıca köpekbalığı ve vatoz avcılığında %80'lik bir azalma sağlanmıştır.
Yararlanıcılar
Üç ülkede, 2000'den fazla balıkçının dahil olduğu 25'ten fazla topluluk, 4 yılı aşkın bir süredir bu izleme sürecine aktif olarak katılmıştır.
Hikaye
Kosta Rika, Kolombiya ve Panama'nın Pasifik kıyılarında zanaatkâr balıkçılığa ilişkin bilgi eksikliği, kaynakların etkin yönetiminin önünde bir engel teşkil etmektedir. MarViva ile çeşitli topluluk grupları (balıkçı dernekleri ve topluluk konseyleri gibi) arasında kurulan ilişki sonucunda, balıkçılık kaynakları hakkında bilgi sahibi olmanın önemi topluluklara açık bir şekilde anlatılmıştır. 2010 yılında Chocó'daki (Kolombiya) 18 toplulukta gençlerden oluşan gruplar ağırlık ve uzunluk verilerinin toplanması ve balık türlerinin tanımlanması konusunda eğitilmiştir. Benzer süreçler Panama'daki Chiriqui ve Veraguas'ta (2012) ve Kosta Rika'daki Nicoya Körfezi'nde (2013) de yaşanmıştır. Toplanan veriler MarViva teknisyenleri tarafından analiz edilmekte ve sonuçlar topluluklara geri gönderilerek onlarla tartışılmaktadır. Bu ucuz süreç, yerel halkın kendi topluluklarındaki zanaatkâr balıkçılar tarafından yapılan karaya çıkarmaların kontrolü konusunda eğitilmesine ve bu bölgedeki zanaatkâr balıkçılığa ilişkin en iyi veri tabanının oluşturulmasına olanak sağlamıştır. Kolombiya Chocó gibi kaynaklar üzerinde çok az baskı olduğundan şüphelendiğimiz yerlerde, ana ticari türlerin halihazırda aşırı sömürü belirtileri gösterdiğini tespit ettik. Elde edilen sonuçlar, balıkçıların faaliyetlerinin balık stokları üzerindeki etkisi ve balıkçılık uygulamalarını değiştirmeleri gerektiği konusunda farkındalıklarının artırılmasına yardımcı olmak için kullanıldı.
