Patika Merkezleri: Doğa sporları ve doğa korumayı bir araya getirmek
Tam Çözüm
Silkeborg iz merkezi
Silkeborg Kommune
Açık hava sporlarının artan popülaritesi, Danimarka parklarında ve doğasında spor tesislerinin eksikliği ve doğaya erişimde bazen çatışan çıkarlar karşısında Danimarka Ulusal Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu (DIF) ve Danimarka Kültür ve Spor Tesisleri Vakfı (LOA), bir 'patika merkezleri' pilot projesi geliştirmiştir. Açık hava sporları için bu merkezler doğada veya doğanın yakınında yer almakta ve bireylere ve spor derneklerine buluşma, eğitim ve hizmet tesislerine ve açık hava etkinlikleri hakkında bilgilere erişim için bir alan sağlamaktadır.
Merkezler, açık hava sporları yoluyla doğayla etkileşimi kolaylaştırır ve teşvik eder, insanları yerel doğal çevre ve ona nasıl saygı duyulacağı konusunda bilgilendirmek için fiziksel bir alan sağlar. İnsanların faaliyetlerinin temelini oluşturan doğa hakkında daha bilinçli ve ilgili olmalarını sağlamayı amaçlamaktadırlar. Merkezler aynı zamanda doğayı korumayı ve faaliyetleri hassas doğal alanlardan uzaklaştırarak habitatlara ve türlere zarar vermekten kaçınmayı amaçlamaktadır.
Son güncelleme: 25 Jul 2024
834 Görünümler
Bağlam
Ele alınan zorluklar
Parkur Merkezleri hem doğanın hem de insanların ihtiyaçlarına cevap vermektedir. Danimarka'daki parklarda ve doğada, özellikle de açık hava sporları ve doğadaki aktivitelerle ilgilenenlerin sayısı karşısında, spor tesislerinin eksikliği hissediliyordu. Parklarda ve doğada daha fazla spor tesisine ve buluşma yerine duyulan ihtiyaç göz önüne alındığında, patika merkezi konsepti, doğada ve doğa çevresinde açık hava sporları için özel olarak tasarlanmış tesisler geliştirerek ve inşa ederek bu boşluğu doldurmaya yardımcı olmaktadır. Daha geleneksel spor tesislerinden ziyade patika merkezlerinin tasarlanması, bu tesislerin farklı kullanıcı gruplarının ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde geliştirilmesini sağlarken, doğa ve açık hava sporlarına erişimi ve katılımı teşvik eder.
Doğayı korumak ve habitatlara ve türlere zarar vermekten kaçınmak, patika merkezleri tarafından ele alınan ek bir zorluktur. Bu merkezler, faaliyetlerin hassas doğal alanlardan çekilmesine yardımcı olurken aynı zamanda doğaya nasıl saygı gösterileceği ve buna göre nasıl davranılacağı konusunda eğitici bilgiler için fiziksel alanlar sağlar.
Konum
Danimarka
Kuzey Avrupa
Süreç
Sürecin özeti
Patika merkezlerinin geliştirilmesinin planlama ve tasarım aşamalarında katılımcı ve sektörler arası bir yaklaşımın kullanılması, patika merkezlerinin nerede konumlandırılacağı, hangi hizmet işlevlerini sağlayacakları ve hangi bilgileri paylaşacakları konusunda alınan temel kararların dayanağı olan asgari kriterleri belirlemek için farklı tarafların birlikte çalışmasını sağlamıştır. İlişki kurma, doğaya ve açık hava spor faaliyetlerine erişimi artıran ve geliştiren patika merkezlerinin geliştirilmesi için çok önemli olan kullanıcı ihtiyaçlarını anlamak için de çok önemliydi. Bu yaklaşım, geliştiricilerin bölgede popüler olan veya mümkün olan açık hava etkinliklerini anlamalarına yardımcı olmuş ve bu doğa temelli etkinliklere erişim sağlayan hizmet tesislerini dahil etmelerini sağlamıştır.
Doğaya erişimin iyileştirilmesi, patika merkezlerini bazıları için doğayla ilk temas noktaları haline getirebilir ve bu açıdan önemli öğrenme merkezleri olabilir. Yerel ortaklarla birlikte çalışmak, merkezler aracılığıyla paylaşılması gereken yerel doğal çevre hakkındaki temel bilgilerin ve bu çevrenin korunmasına yardımcı olmak için uygulamaya konulması gereken düzenlemelerin belirlenmesine yardımcı olur. Parkur merkezlerinin kullanıcılarla paylaşması gereken bilgilere ilişkin asgari kriterlerin belirlenmesi de buna katkı sağlayacaktır.
Yapı Taşları
İz merkezlerinin konumu, tasarımı ve işlevleri ile kullanıcılara sağlamaları gereken bilgilere ilişkin asgari kriterlerin belirlenmesi
İz merkezlerinin başarılı olmasını sağlamak için proje üyeleri, iz merkezlerinin konumu ve tasarımı için bir dizi asgari kriter geliştirmiştir. Ayrıca iz merkezlerinin barındırması gereken asgari hizmet işlevlerinin yanı sıra merkezlerin sunması gereken bilgilere ilişkin kriterler de belirlenmiştir.
Minimum kriterler:
- tercihen işaretlenmiş çeşitli patikaların, rotaların ve yolların merkezinde yer alır
- ilginç bir park alanı, arazi, manzara veya doğal alanda yer alan
- örneğin rotaların arazisi, uzunluğu, zorluk derecesi, irtifa değişiklikleri hakkında bilgi
- park yerleri̇
- tüm spor derneklerinin kullanabileceği ortak bir oda
- örneğin toplantılar, ısınma hareketleri, karın egzersizleri için kapalı bir alan
- ilgili hizmet fonksiyonlarının iyi bir yelpazesi
Geliştirilmiş veya geliştirilmekte olan merkezlerin her biri bu asgari kriterlere uymaktadır. Hepsi de farklı açık hava spor aktivitelerine erişim sağlayan doğal ortamların içinde veya yakınında yer almaktadır. Temel hizmet işlevleri her merkezin mimari tasarımının ayrılmaz bir parçasıdır.
Etkinleştirici faktörler
- Kullanıcı ihtiyaçlarını anlamak ve temel tasarım işlevlerini belirlemek için yerel ortaklarla iletişim.
- Net bir vizyon: Proje üyeleri iz merkezlerinin temel amaçlarını belirledi
- Farklı kullanıcı grupları arasında sosyal birlikteliğin ve anlayışın artırılması
- Farklı kullanıcı gruplarının ihtiyaçlarını karşılayan hepsi bir arada tesislerin geliştirilmesi
- Doğa temelli sporlara/egzersize katılımın ve erişilebilirliğin artırılması
- Faaliyetlerinin temelini oluşturan doğaya ilişkin farkındalığın ve ilginin artırılması
- Yukarıdaki hedeflere dayalı olarak yüksek kaliteli patika merkezleri kurmaları için başkalarına ilham vermek
Çıkarılan dersler
- Sektörler arası işbirliği, başarılı merkezler için hangi kriterlerin gerekli görüldüğünün belirlenmesinin yanı sıra kullanıcı ihtiyaçlarının daha iyi anlaşılması açısından da büyük önem taşımaktadır.
- Patika merkezleri için asgari kriterlerin belirlenmesi, bu merkezlerin kullanıcılar tarafından istenen ve ihtiyaç duyulan hizmet işlevlerini barındırmasını ve yerine getirmesini sağlar - bu da merkezlerin mimari tasarımını bilgilendirmek için kritik öneme sahiptir.
- Asgari kriterlerin belirlenmesi, patika merkezlerinin çeşitli açık hava etkinlikleri için fırsatlar sunan doğal alanlarda yer almasını da sağlar. Bu, patika merkezlerinin en uygun doğal ortamlarda ve birçok faaliyetin gerçekleştirilebileceği alanlarda yer almasını garanti eder. Bazı durumlarda, kentsel ve doğal ortamlar arasındaki boşluğu doldurmak için fırsatlar sunar ve kentsel nüfusun doğaya erişimini kolaylaştırır.
- Parkur merkezlerinin çevrelerindeki alanlarla ilgili bilgileri paylaşmalarının zorunlu kılınması, kullanıcıların açık hava faaliyetleriyle ilgili bilgilerin yanı sıra açık havada doğaya dayalı faaliyetlere katılırken uyulması gereken en iyi uygulamalar ve davranış kurallarına kolayca erişebilmelerini sağlar.
Planlama ve tasarımda sektörler arası işbirliği ve katılımcı yaklaşım
İz merkezi projesi sektörler arası işbirliği üzerine inşa edilmiştir. İnşa edilmekte olan beş patika merkezinin tamamı farklı sektörlerdeki paydaşlarla yakın işbirliği içinde geliştirilmiş ve inşa edilmiştir. Bu paydaşlar arasında merkezlerin inşa edileceği yerel belediyeler, sahaları kullanacak olan yerel spor dernekleri, yerel vatandaşlar ve muhtemel kullanıcıların yanı sıra diğer ilgili taraflar da yer almıştır.
Katılımcı yaklaşım, kullanıcı ihtiyaçlarını, fikirlerini vb. anlamak için paydaşlarla 4 ila 5 çalıştay düzenlenmesini içeriyordu. Bu, patika merkezlerinin planlama ve tasarım süreçlerinde yer alan mimarlar ile kullanıcılar/ilgili taraflar arasındaki diyaloğu hem mümkün kılmış hem de sağlamıştır. Mimarlarla diyalog, binaların estetiğinin yanı sıra işlevlerinin de paydaşların isteklerini karşılamasını sağlamıştır.
İz merkezleri tarafından sağlanan veya kolaylaştırılan faaliyetler, yerel aktörler ve derneklerle işbirliği içinde geliştirilmiştir. Planlamaya yönelik katılımcı bir yaklaşım aynı zamanda kullanıcılara ve yerel topluma daha fazla sahiplenme duygusu vermekte ve aktörler arasında ve ilgili spor dallarında bir topluluk duygusunun sağlanmasına yardımcı olmaktadır.
Ayrıca, parkur merkezlerinin konum ve işlevlerinin belirlenmesine yönelik asgari kriterlerin geliştirilmesi, proje üyeleri arasındaki sektörler arası işbirliği sayesinde ortaya çıkmıştır.
Etkinleştirici faktörler
- Planlama ve tasarım aşamaları boyunca paydaşlarla çok sayıda çalıştay düzenlenmesi, sektörler arasında tutarlı bir işbirliği sağlar.
- Kullanıcılarla yapılan çalıştaylar, patika merkezlerinin planlama ve tasarımını olumlu yönde etkileyebilecek kullanıcı ihtiyaçlarının, görüşlerinin ve fikirlerinin daha iyi anlaşılmasını kolaylaştırır. Bu da nihayetinde patika merkezinin kullanıcı ihtiyaçlarını karşılamadaki başarısını ve yerel toplumun nihai üründen memnuniyetini belirlemeye yardımcı olabilir.
Çıkarılan dersler
- Paydaşlarla çalıştaylar düzenlemek, mimarların ve projeyi yürütenlerin kullanıcı ihtiyaçlarını anlamalarına ve iz merkezlerinin kullanıcılarına sağlaması gereken işlevler hakkında bilgi edinmelerine yardımcı oldu. Çalıştaylar, paydaşların fikirlerini paylaşabilecekleri ve görüşlerini dile getirebilecekleri bir alan olarak işlev gördü ve sonuçta merkezlerin yerel toplulukların ve kullanıcıların ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılamasını sağladı.
- Birden fazla çalıştay düzenlenmesi, patika merkezlerinin tasarım ve geliştirme aşamaları boyunca taraflar arasında tutarlı bir diyalog ve fikir paylaşımı olmasını sağlamıştır.
- Planlama ve tasarıma yönelik katılımcı bir yaklaşım, paydaşların, altyapı projelerinin genel başarısı için çok önemli olan ve genellikle tartışmalı bir konu olan patika merkezlerinin estetiğine ilişkin görüşlerini dile getirmelerine de olanak sağlamıştır.
Doğal alanlara ve açık hava spor faaliyetlerine erişimin artırılması ve iyileştirilmesi
Parkur Merkezleri, doğadaki fiziksel aktivitelere erişimi artıran ve geliştiren, fiziksel ve zihinsel esenliğe katkıda bulunan fiziksel alanlar olarak işlev görür.
Doğaya (ormanlar, su ve patikalar) yakın olarak özenle seçilmiş konumları, açık hava spor aktiviteleri için serbestçe erişilebilir, günün her saati buluşma yerleri ve başlangıç noktaları oluşturmaya yardımcı olur. Bazıları kentsel alanlara yakın konumlandığından, kentsel ortamlardan doğal ortamlara bir geçit de sağlarlar.
Hepsi bir arada bir kulüp binası, hizmet tesisleri sağlayıcısı ve toplantı ve eğitim alanı olarak kombinasyonları, onları yerel spor derneklerinin yanı sıra bağlı olmayan gruplar veya bireyler için ideal alanlar haline getirmektedir. Bu, spor içinde ve sporlar arasında sosyalleşme için bir alan sağlar ve kullanıcılar arasında ve yerel spor dernekleriyle ilişki kurulmasını teşvik eder.
Açık hava spor faaliyetlerine katılım için hizmet tesislerine erişim sağlanması (örneğin bisiklet pompaları ve temizleme istasyonları; kapalı antrenman alanı; fonksiyonel antrenman ekipmanları (merdivenler, maymun barları, TRX, vb.); ekipmanlar için depolama alanı ve soyunma odaları/duşlar/tuvaletler). Ödünç ekipman (örn. harita ve pusula, tekerlekli kayak, SUP tahtaları, vb.) alma yerleri olarak merkezler aynı zamanda insanları doğada uygun maliyetli bir şekilde yeni aktiviteler denemeye teşvik etmektedir.
Etkinleştirici faktörler
- Yer seçimi: patika merkezleri açık hava etkinliklerine elverişli doğal ortamların yakınında olmalıdır. Kentsel alanların dışında, ancak yine de doğaya yakın yerlerde inşa edilmeleri, doğaya açılan ideal kapılar sağlar. Rekreasyonel fırsatların, altyapının, arazinin vb. analizi ideal konumların belirlenmesine yardımcı olur.
- Kullanıcıların ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılamak için patika merkezleri tarafından sağlanacak işlev ve hizmetlerin doğru bir şekilde belirlenmesi.
Çıkarılan dersler
- Paydaşlarla çalıştaylar düzenlenmesi, kullanıcı ihtiyaçlarının yanı sıra patika merkezlerinin bu ihtiyaçları karşılamak için hangi işlevleri sağlaması gerektiğinin tartışılmasına ve belirlenmesine olanak sağlamıştır. Bu, patika merkezlerinin farklı tasarımlarını şekillendirdi ve merkezlerin sağlaması gereken temel tesislerin yanı sıra toplumun ihtiyaçlarına veya ilgi alanlarına özgü ek tesislerin belirlenmesine yardımcı oldu.
- Katılımcı atölye çalışmaları aynı zamanda patika merkezlerinin hem açık hava aktivitelerini uygulayanlar hem de doğa temelli yeni açık hava aktiviteleri keşfetmek isteyen kullanıcılar için cazip olabilecek aktivite ve alanlara erişim sağlamasını temin etmiştir.
- Bazı merkezlerin kentsel alanların yakınında konumlandırılması da kentli nüfusun doğaya erişimini iyileştirmek açısından önemliydi.
- Yürüyüş, koşu ve bisiklet parkurları gibi faaliyetler hakkında bilgi vermek (uzunluk, zorluk, arazi türü vb.), özellikle yerel bölge veya belirli bir faaliyet hakkında daha az bilgi sahibi olabilecek kişileri doğa temelli spor faaliyetlerine teşvik etmek için yararlıdır.
Kullanıcıları doğada nasıl saygı gösterecekleri ve sorumlu davranacakları konusunda eğitmek
Parkur merkezleri, çevredeki doğal alan (örn. parkurlar, rotalar) ve bunlarla ilgili bilgiler (örn. rotaların arazisi, uzunluğu, zorluk derecesi, rakım değişiklikleri) hakkında faydalı bilgiler sağlamanın yanı sıra, kullanıcıları doğada nasıl davranmaları gerektiği konusunda da eğitir. Davranış kuralları, kullanıcıları doğal bir ortamda spor/aktivite yaparken doğaya nasıl saygı gösterecekleri konusunda eğitir. Örneğin, merkezler yerel parkurlarda, patikalarda ve güzergahlarda yürürken, koşarken veya bisiklet sürerken doğaya nasıl saygı gösterileceği hakkında bilgi verebilir.
Bazı merkezler ayrıca güzergahlardaki doğal ve kültürel tarih hakkında bilgi vererek kullanıcıların doğal çevreleri hakkındaki farkındalıklarını artırmaktadır.
Etkinleştirici faktörler
- Doğadayken nasıl sorumlu ve saygılı davranılacağına ilişkin bilgi ve en iyi uygulamaların paylaşılması
- Doğada sorumlu ve saygılı davranmanın neden önemli olduğuna dair net bilgi ve açıklamalar
- Bilginin yayılabileceği açık, etkili ve kolay erişilebilir iletişim kanalları. Merkezler, bilgilerin sergilenebileceği merkezler ve fiziksel alanlar olarak işlev görebilir (örn. duyuru panoları)
Çıkarılan dersler
- Parkur merkezlerinin kullanıcılara yerel alan ve burada yapılabilecek faaliyetler hakkında bilgi vermesini gerektiren asgari kriterlerin oluşturulması, parkur merkezlerinin bilgi merkezleri olarak hareket etmesini, kullanıcıları yerel doğal çevre, açık hava faaliyetleri ve açık hava spor faaliyetlerinin tadını çıkarırken doğaya nasıl saygı gösterileceği hakkında bilgilendirmesini teşvik etmiştir.
- Yürüyüş, koşu ve bisiklet parkurları gibi faaliyetler hakkında bilgi vermek (örneğin uzunluk, zorluk, arazi türü) insanları belirlenen alanlarda faaliyet yapmaya teşvik eder ve kırılgan veya stres altındaki doğal alanlara tecavüzü sınırlar.
- Parkur merkezleri, doğaya daha az aşina olan insanlara nereye gidecekleri, ne yapacakları ve aynı zamanda doğaya karşı nasıl sorumlu davranacakları ve bunun neden önemli olduğu konusunda yol gösterebilir.
Etkiler
Parkur merkezleriyle ilgili en önemli olumlu etkilerden biri, açık hava sporlarına ve doğaya erişimi artırmaları ve geliştirmeleridir. Anebjerg Skov merkezi gibi kentsel alanlara yakın olanlar, kentsel alanlardan doğaya erişimi kolaylaştırmaktadır.
Parkur merkezleri, çevredeki açık hava spor faaliyetleri için bir başlangıç noktası olarak kullanılmış ve yerel spor dernekleri merkezlerde üslenmiştir (ekipman depolayabilir, toplantı alanlarını kullanabilir, vb.) Bu nedenle merkezler hem örgütlü hem de örgütsüz partiler için popüler buluşma yerleri haline gelmiştir.
Yoga, fitness ve boks gibi kapalı alan aktiviteleri de aktiviteleri için patika merkezlerini kullanmaya başlamıştır; bu da patika merkezlerinin inşa edilmesinin daha geleneksel kapalı alan sporlarının doğada ve doğanın çevresinde yapılmasını sağlayabileceğini göstermektedir.
Merkezler aynı zamanda doğadaki eğitim ve hizmet tesislerine erişimi de geliştirmiştir çünkü merkezler kaya tırmanma duvarları, fonksiyonel eğitim ekipmanları veya MTB/pompa parkurları gibi çeşitli eğitim tesislerine ev sahipliği yapmaktadır. Doğaya yakın hizmet tesisleri (tuvaletler/duşlar, temizlik, vb.) daha erişilebilir hale gelmiştir, bu da doğaya dayalı faaliyetlere katılmayı daha kolay veya daha cazip hale getirmiştir.
Beş parkur merkezinin beşi de inşa edildikten sonra genel bir değerlendirme yapılacaktır.
Yararlanıcılar
Yararlanıcılar arasında parkur merkezlerinin bulunduğu yerel topluluklar, yerel spor dernekleri, açık hava sporları ve/veya doğa ile ilgilenen herkes, turistler ve doğal çevre yer almaktadır.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
SKA 3 - İyi sağlık ve esenlik
SKA 4 - Kaliteli eğitim
SKA 9 - Sanayi, yenilikçilik ve altyapı
SKA 11 - Sürdürülebilir şehirler ve toplumlar
SDG 13 - İklim eylemi
SKA 15 - Karada yaşam
Hikaye
Koşu kulübesi (Rønne)
?
Birkaç yıl önce, birçok yerde dağ bisikletçilerinin benzin istasyonlarında buluştuğunu deneyimledim. Burada barınabilir, bisiklet lastiklerine hava basabilir, bisikletlerini yıkayabilir ve su, Enerji Jeli vb. satın alma fırsatına sahip olabilirler.
Buna paralel olarak birçok koşucunun da buluşacak yerlere ihtiyacı olduğunu fark ettim. Aynı yılın ilerleyen günlerinde Rønne kasabası yakınlarındaki bir kent ormanını ziyaret ettiğimde birçok koşucunun koşu rotalarının başlangıcında ormanda buluştuğunu gördüm. Burada, bilgi paylaşımında bulunabilmeleri için kilitli dolapları ve bir duyuru panosu olan küçük bir barınak inşa ettiler.
Bu örnekler bana, ormanın tüm kullanıcıları için ortak buluşma yerleri ve destek tesisleri olarak patika merkezleri geliştirme fikrini verdi.
Casper Lindeman, Açık hava sporları ve doğa için projeler, stratejiler ve politikalar danışmanı, Danimarka Ulusal Olimpiyat Komitesi ve Spor Konfederasyonu.