
İzmir'in Tarihi Liman Kentini Yönetmek: Farklı aktörleri yaşayan mirasla buluşturmak

Tarihi liman kenti İzmir (Türkiye), geleneksel çarşısı (Kemeraltı) ve yerleşim alanları ile tarihi ticaret merkezi ve 8500 yıl öncesine dayanan arkeolojik alanlardan oluşmaktadır.
Bu miras alanının korunmasını sağlamak amacıyla 5 yıllık bir Yönetim Planı onaylanmış ve 2022 yılında yürürlüğe girmiştir. Plan, Kemeraltı çarşısını yöneten İzmir Valiliği Yürütme Kurulu, emlak işleri, restorasyon projeleri ve işletmecilik yapan Tarihi Kemeraltı İnşaat Yatırım Ticaret A.Ş. (TARKEM), farkındalık yaratma çalışmalarıyla ilgilenen İzmir Kent Değerlerini Koruma ve Geliştirme Derneği (HERITAGE-IZ) ve yönetim planının uygulanmasına katılan Kemeraltı Esnaf Derneği gibi kamu ve özel kurumları içeren yeni yönetişim yapısını denetlemektedir.
İzmir Valiliği Yürütme Kurulu'nda ayrıca kamu kurumları (İzmir Büyükşehir Belediyesi, Vakıflar Müdürlüğü) ve STK'lar da yer almaktadır.
Etkiler
İzmir, tarihi bir kıyı ticaret peyzajını temsil eden yaşayan bir miras alanıdır. Bugüne kadar tarihi kent merkezi, kamu kurumları ve sorumlu kuruluşlar arasındaki işbirliği eksikliği nedeniyle ihmal edilmiştir.
İzmir Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyesinin miras alanının korunmasına yönelik sınırlı çabalarına rağmen, bütüncül koruma yaklaşımı ve alan yönetim planı eksik kalmıştır. Bu nedenle, Yönetim Planı'nın yararlanıcıları hem İzmir halkı ve özellikle Kemeraltı esnafı hem de idari makamlardır. Bu kapsayıcı yönetim süreci ile kurumların İzmir Liman Kenti mirası hakkındaki farkındalığı artmış ve yerel toplum temsilcilerinin katılımı zenginleşmiştir. Alan Yönetim Ofisi'nde kamu kurumlarından görevlendirilen tam zamanlı uzman ve profesyonellerin birlikte çalışması, kurumlar arası koordinasyonu kolaylaştırmıştır. Bu durum, kamu kurumları ile atanan yönetim organı arasında bir sinerji yaratarak miras alanının yönetişimini geliştirmiştir.