Lokale kennis gebruiken om de beschikbaarheid van water te verbeteren in Panchase, Nepal
Volledige oplossing
Vijvers in stand houden bij Tarebhir, Kaski
Anu Adhikari
Van oudsher hadden de mensen in het gebied rond Panchase natuurlijke waterbronnen, d.w.z. vijvers en waterbronnen die water leverden aan de gemeenschap, reizigers en wilde en gedomesticeerde dieren. Deze natuurlijke gebieden boden ook voordelen voor het ecosysteem, zoals het vasthouden en regenereren van grondwater en een habitat voor vele soorten planten en dieren, waaronder bepaalde bomen met een religieuze betekenis voor de gemeenschap. Door de ontwikkeling van de afgelopen jaren zijn de waterbronnen voor deze vijvers en natuurlijke bronnen verstopt geraakt; in sommige gevallen zijn de vijvers volgebouwd. Met behulp van lokaal beschikbare middelen zoals modder, stenen en leisteen hebben leden van de gemeenschap de oevers verstevigd, onkruid verwijderd en puin rond de waterbronnen opgeruimd. Ze hebben ook vegetatie geplant met een hoog watervasthoudend en bodemvasthoudend vermogen. Deze maatregelen zijn ontworpen volgens de EbA-principes, met de nadruk op het gebruik van lokale hulpbronnen, het integreren van lokale kennis en het betrekken van de lokale bevolking.
Laatst bijgewerkt: 30 Sep 2025
5451 Weergaven
Foto- en videogalerij
Context
Uitdagingen
- Verstoring en beschadiging van traditionele waterbronneninfrastructuur
- Sedimentatie en aardverschuivingen
- Watertekorten door uitputting van waterbronnen
- Degradatie van de waterkwaliteit door toenemende antropogene activiteit binnen de periferie van de waterbronnen
- Tekort aan arbeidskrachten door de emigratie van jonge mensen uit de dorpen
- Ontkoppeling en gebrek aan coördinatie tussen gemeenschapsorganisaties
- Verlies van biodiversiteit door droogte
- Aangetaste wetlands door open begrazing
- Erosie tijdens het moessonseizoen door slechte wegenbouw en ongeplande paden. Ondiepe hellingbreuken en puinstromen zijn het gevolg, wat leidt tot desintegratie van het aquatische ecosysteem.
- Laag bewustzijn over het ecologisch, sociaal en economisch belang van waterbronnen
Locatie
District Parbat, Gandaki-zone, Nepal
Zuid-Azië
Proces
Samenvatting van het proces
Traditionele kennis over methoden om water beter vast te houden en te infiltreren bestaat in Panchase in de vorm van watervijvers en waterbronnen. Deze maatregel maakt gebruik van drie bouwstenen - het creëren van bewustzijn over EbA (I), het bevorderen van groene infrastructuur (II) en het verminderen van de waterafvoer (III) - om de uitdagingen op het gebied van waterbeschikbaarheid waarmee de gemeenschap wordt geconfronteerd, aan te pakken. De bouwstenen versterken elkaar, waardoor de effectiviteit en duurzaamheid toenemen. De integratie van lokale en wetenschappelijke kennis in bouwsteen I en II zorgt ervoor dat de gemeenschap zelfredzaam is in het onderhouden van de vijvers en waterbronnen. Het gebruik van lokaal beschikbare materialen vergroot het vertrouwen van de gemeenschap in haar vermogen om de maatregel te betalen en te onderhouden. Het proces van het prioriteren van restauratielocaties bevordert het lokale eigenaarschap van het project, omdat de mensen zich gesterkt voelen om de veranderingen door te voeren die zij het meest nodig achten. Verder zorgen de religieuze betekenis van de vijvers en het sociale voordeel van gemeenschappelijke rustplaatsen voor nog meer motivatie om de vijvers te onderhouden. Bouwstenen I en II creëren een omgeving voor de effectieve toepassing van de derde bouwsteen, die direct inspeelt op een bestaande en erkende behoefte van de gemeenschap.
Bouwstenen
Bewustzijn en kennis creëren over EbA
Omdat Ecosystem-based Adaptation (EbA) een volledig nieuw concept was voor de belanghebbenden en de gemeenschappen, was het essentieel om bewustzijn op te bouwen over EbA en de potentiële voordelen ervan. Voorheen bestond het ontwikkelingsmodel van de gemeenschappen uit ontbossing en overexploitatie van plantensoorten, wat een negatieve invloed had op de biodiversiteit. Training over EbA werd eerst gegeven aan lokale partnerorganisaties en daarna aan de leden van de gemeenschap, met de nadruk op hoe de EbA-benadering klimaatverandering aanpakt en de gemeenschappen helpt om andere problemen aan te pakken, zoals het genereren van inkomsten. Na de trainingen werd een reeks bewustmakingsactiviteiten uitgevoerd, waaronder de publicatie van brochures, uithangborden, posters en ander materiaal. Het doel was om de verschillende uit te voeren activiteiten te demonstreren, zoals het behoud van watervijvers in de gemeenschap, en de positieve effecten ervan. Na het creëren van bewustzijn over het EbA-concept en de praktijk ervan, nam de gemeenschap een leiderschapsrol op zich bij het implementeren van activiteiten en werd ze in staat gesteld om hun lokale kennis en vaardigheden te integreren in het behoud van waterbronnen en vijvers. Technische experts ondersteunden de lokale kennis van de gemeenschappen met technische en wetenschappelijke expertise.
Sleutelfactoren
- Actieve deelname van bestuursorganen, uitvoerende instanties, lokale gemeenschappen en andere belanghebbenden
- Communicatiemiddelen zoals interactieve kaarten, posters en video's
- Integratie van lokale kennis en eerdere ervaringen met de aanleg van vijvers (type materialen, geschikte locaties, etc.)
- Praktische demonstratie van activiteiten
- Bevordering van burgerwetenschappers als brug tussen het project en de lokale gemeenschappen
- Gemeenschappen leiden de uitvoering
Geleerde les
- Betrokkenheid bij de gemeenschap is cruciaal. In Panchase richtte het project zich op betrokken gemeenschapsleiders, die op hun beurt andere gemeenschapsleden motiveerden om deel te nemen.
- Deelname van diverse groepen vergroot de kans op succes en een rechtvaardige verdeling van de voordelen. Het project zocht de deelname van bosgebruikersgroepen en andere gemeenschapsgroepen, waaronder moeders, gastgezinnen en landbouwgroepen.
- Het projectteam moet een duidelijk inzicht hebben in de ecologische, sociaal-economische en politieke context van het gebied. Het toerisme in Panchase heeft geholpen bij het bepalen van de interventie. Het vergroten van de levensvatbaarheid van homestays bood een ingang voor aanvullende maatregelen.
- Het onderhouden van een goede verstandhouding met gemeenschappen en belanghebbenden bevordert het vertrouwen. Zowel IUCN als de lokale NGO bezochten regelmatig het gebied en de gemeenschappen en ontwikkelden een sterke band door frequente positieve interacties.
- Lokale kennis: het project maakte gebruik van de lokale kennis van de gemeenschappen over het herstel van vijvers, waterbehoud en waterbeheer om de interventie te ontwikkelen.
Bevordering van groene infrastructuur met behulp van lokale bronnen
De eerste stap van deze maatregel was het verzamelen van informatie over bestaande waterbronnen en het onderzoeken van het potentieel voor nieuwe waterlichamen binnen de locaties. Met behulp van kaarten, directe veldwaarnemingen en input van de gemeenschap bracht het project verschillende waterlichamen in kaart. Verder werden de bronnen geprioriteerd op basis van kwetsbaarheid van de locatie, omvang van potentiële schade, mogelijkheid tot aanvulling van grondwater, risico van door water veroorzaakte rampen, risico van waterschaarste en prioriteit voor de gemeenschappen. Na het vaststellen van de prioriteiten gebruikte het project gemakkelijk beschikbare lokale middelen om de vijvers en waterbronnen te herstellen. Het projectpersoneel, de lokale overheid en de gemeenschappen pasten hun kennis toe (zowel traditioneel als technisch) om de vijvers en waterbronnen te herstellen. Het gebruik van contextspecifieke, lokaal beschikbare en betaalbare materialen (zoals bamboe) hielp de duurzaamheid van de interventie te bevorderen.
Sleutelfactoren
- Vertrouwen scheppen binnen lokale gemeenschappen en tussen de gemeenschappen en het projectteam
- Actief leiderschap en betrokkenheid van de gemeenschappen bij de implementatie van activiteiten is cruciaal voor het ontwikkelen van een gevoel van eigenaarschap van het project.
- Gebruik van lokale kennis en middelen
- Arbeidsbijdrage van de gemeenschap
- Financiële bijdrage van het project aan de activiteiten
- Bevordering van infrastructuur op basis van de mate van kwetsbaarheid en prioriteitstelling door de gemeenschap
Geleerde les
- Belangstelling en participatie van de gemeenschap spelen een sleutelrol bij de succesvolle uitvoering van activiteiten
- Planning vooraf met duidelijke rollen en verantwoordelijkheden draagt bij aan een succesvolle implementatie van activiteiten
- Het integreren van lokale kennis met wetenschappelijke kennis is effectiever dan het toepassen van een puur technische benadering.
- Het is essentieel dat de prioriteiten van de gemeenschappen worden gerespecteerd en geïntegreerd in het ontwerp van de maatregelen.
- Werken met groepen is effectiever dan werken met individuen
- Leiderschap van de gemeenschap en inbreng van arbeidskrachten bij de aanleg van infrastructuur creëert eigenaarschap en betrokkenheid binnen de gemeenschappen
- Het gebruik van lokale middelen om groene infrastructuur te bevorderen is kosteneffectiever, sneller en duurzamer.
- De integratie van een verscheidenheid aan aanvullende activiteiten, zoals het planten van soorten die wateraanvulling bevorderen binnen de periferie van herstelde waterinfrastructuur, is duurzaam en effectief.
Waterafvoer verminderen
Het doel van het herstel van waterbronnen, met name gemeenschapsvijvers, is om de infiltratie van water te vergroten door de snelheid en het volume van de waterafvoer tijdens het regenseizoen te verminderen en om regenwater op te slaan voor gebruik tijdens het droge seizoen. Het project ondersteunde de bescherming, reparatie en rehabilitatie van bronnen en oude vijvers, waardoor de watervoorziening werd verbeterd. Panchase krijgt veel regen tijdens het regenseizoen, dus deze vijvers slaan water op voor later gebruik in plaats van het weg te laten lopen. Dit water wordt tot ver in het droge seizoen gebruikt om gewassen te irrigeren en als drinkwater voor huisdieren en wilde dieren. Door de waterafvoer te verminderen, verminderde het project ook de bodemerosie en aardverschuivingen in het gebied. Daarnaast zorgde de maatregel voor een betere infiltratie van water en droeg bij aan het aanvullen van grondwater, wat ten goede komt aan gebieden stroomafwaarts en aan het algehele ecosysteem.
Sleutelfactoren
- Technische kennis van het herstel van waterbronnen voordat de gemeenschapsgroepen worden betrokken bij de uitvoering van activiteiten
- Een goede verstandhouding tussen de gemeenschappen en het projectteam
- Het project richtte zich op het ontwikkelen van maatregelen die problemen aanpakten die de gemeenschappen al als problematisch beschouwden, wat bijdroeg aan de steun van de gemeenschappen voor de maatregelen.
- Vijvers werden gekozen voor herstel op basis van door de gemeenschappen zelf bepaalde prioriteiten
Gebruik van lokale kennis over de locatie van waterbronnen en het gebruik ervan
Geleerde les
- Het gebruik van een participatieve aanpak voor het aanpakken van gemeenschapsproblemen zorgt voor meer interesse in en eigenaarschap van projectinterventies.
- Het overdragen van de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het project aan gemeenschapsgroepen vergroot de eigen inbreng en betrokkenheid van de gemeenschap, maar er moet technische en managementtraining worden gegeven voordat de verantwoordelijkheid wordt overgedragen.
- Vaste waterbronnen zijn nodig om het hele jaar door water te kunnen leveren en dus om het water effectief vast te kunnen houden.
- Interventies moeten worden geïntegreerd met andere relevante activiteiten, zoals landbouw, om duurzaamheid te garanderen.
- Om gemeenschapsvijvers te beschermen tegen schade als gevolg van de aanleg van plattelandswegen, is het belangrijk om passende vrijwaringsmaatregelen af te dwingen.
Invloeden
Milieu-impact
- Verhoogde waterinfiltratie, verminderde snelheid en volume van waterafvoer uit het stroomgebied
- Minder watergerelateerde rampen, waaronder bodemerosie en aardverschuivingen
- Bijdrage aan de aanvulling van grondwater en waterafvoer stroomafwaarts, vooral tijdens het droge seizoen
- Verbeterde bodemomstandigheden, voornamelijk door een hoger vochtgehalte in de bodem
- Toegenomen vegetatie, luchtkwaliteit, groei van bomen en andere soorten in de buurt van waterbronnen in het stroomgebied en stroomafwaarts.
- Bijdrage aan het behoud van zowel aquatische als terrestrische ecosystemen
- Bevordering van een gezond milieu
- Minder bosbranden
Sociale gevolgen
- Meer motivatie voor landbouw- en veeteeltactiviteiten door de grotere beschikbaarheid van water
- Creëren van mogelijkheden voor irrigatie en teelt van agrobosbouwgewassen, gewassen en groenten buiten het seizoen, vooral tijdens het droge seizoen
- Verhoogde sociale cohesie
- Vergroting van het lokale culturele en religieuze belang van watervijvers en rustplaatsen
- Minder risico op aardverschuivingen voor lokale gemeenschappen
- Minder verliezen door bosbranden
Economisch effect
- Bijdrage aan ecotoerisme door meer natuurschoon
- Creëren van werkgelegenheid door landbouw en andere activiteiten op de boerderij
- Bijdrage aan menselijke gezondheid en voeding
- Verhoogd huishoudinkomen
Begunstigden
- Direct: 500 plattelandshuishoudens (ongeveer 2500 mensen) in het Harpan Khola Sub-waterkanaal
- Indirect: Gemeenschappen stroomopwaarts en stroomafwaarts van het door Panchase beschermde bos.
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
SDG 1 - Geen armoede
SDG 3 - Goede gezondheid en welzijn
SDG 5 - Gendergelijkheid
SDG 6 - Schoon water en sanitaire voorzieningen
SDG 11 - Duurzame steden en gemeenschappen
SDG 13 - Klimaatactie
SDG 15 - Leven op het land
Verhaal
Guman Singh Gurung en zijn verbeterde veestal
Sudipti Parajuli
De mensen in Panchase zijn voor hun waterbehoeften van oudsher afhankelijk van vijvers die Pokhari worden genoemd. De Pokhari hebben ook een religieuze betekenis en pipalbomen(Ficus religiosa) werden er vaak omheen geplant en vereerd. Traditioneel bouwden gemeenschappen rustplaatsen, chautari genaamd, rond de vijvers. Deze werden vaak gebouwd in de buurt van trekkingpaden, zodat reizigers konden rusten. Dorpelingen gebruikten chautari voor hun vee en als ontmoetingsplaatsen voor de gemeenschap. Het water van chautari is ook belangrijk voor sommige culturele festivals zoals het chhat festival in Terai en bala chaturdasi in de heuvelachtige gebieden van Nepal.
In de 70 jaar van zijn leven is Guman Singh Gurung getuige geweest van veel ecologische en sociaal-economische veranderingen in zijn gemeenschap. Het dorp heeft nu een weg, elektriciteit, leidingwater, gastgezinnen en kleine hotels voor toeristen. Er zijn echter ook enkele negatieve veranderingen. Mensen emigreren uit de dorpen en de meeste landbouwgrond is verlaten. Door de toenemende afhankelijkheid van kraanwater werden de vijvers verwaarloosd. Veel vijvers waren overwoekerd door onkruid en de watertoevoer naar andere werd belemmerd door sedimentatie als gevolg van de aanleg van wegen. Bovendien wordt het ecosysteem aangetast door veranderende neerslagpatronen, stijgende temperaturen, afnemende watervoorraden en invasieve soorten. Aanzienlijke klimaat- en milieuveranderingen hebben de beschikbaarheid van water aangetast en het watergehalte in de bodem verlaagd, waardoor het risico op bosbranden is toegenomen. Het herstel van gemeenschapsvijvers en de bronnen van bronwater die ze vullen, helpt bij het aanpakken van de problemen waarmee de heer Gurung en andere leden van zijn gemeenschap te maken hebben.
Door wetenschap en lokale kennis te combineren, werkten technische experts en leden van de gemeenschap samen om de vijvers te herstellen. Ze gebruikten lokale materialen zoals steen, leisteen, modder en bamboe voor de restauratie. Guman ziet veel voordelen in de toegenomen beschikbaarheid van water, waaronder een verscheidenheid aan mogelijkheden om in zijn levensonderhoud te voorzien, zoals landbouw buiten het seizoen. Deze maatregelen helpen ook de aanvulling van het grondwater, de bodemvochtigheid en de beschikbaarheid van water stroomafwaarts en tijdens het droge seizoen te verbeteren, waardoor de gemeenschappen zich beter kunnen aanpassen aan de klimaatverandering.
