
Van velden naar bossen: De natuur integreren in het landbouwlandschap van Kharagpur

Het Sustainable Agriscapes for Future (SAF) project, geleid door IUCN en ITC, pakt de achteruitgang van ecosystemen aan in de Kharagpur Agriscape in Bihar, India door middel van op de natuur gebaseerde oplossingen. De Agriscape, die afhankelijk is van bossen en een meer, wordt geconfronteerd met uitdagingen zoals ontbossing, bodemerosie, de verspreiding van invasieve soorten en niet-duurzame landbouwpraktijken. Door middel van ruimtelijke planning heeft het project de Kharagpur Agriscape afgebakend en een Kharagpur Agriscape Plan ontwikkeld gericht op het behoud en de verbetering van natuurlijke ecosystemen die van vitaal belang zijn voor de ondersteuning van de landbouw binnen het cluster. Dit omvatte interventies zoals door vrouwen geleide eco-kwekerijen, vermicompostering met behulp van invasieve waterhyacint en gemeenschapsweiland voor veevoer. Deze op de natuur gebaseerde, gemeenschapsgerichte oplossingen verbeteren de gezondheid van de bodem, verminderen de druk op bossen en versterken de positie van vrouwen en boeren. Capaciteitsopbouw, alternatieve middelen van bestaan en verbeterde ecosysteemdiensten liggen ten grondslag aan deze herhaalbare aanpak voor duurzame plattelandsontwikkeling.
Context
Uitdagingen
Het landschap van Kharagpur heeft te kampen met aantasting van het ecosysteem door een te grote afhankelijkheid van brandhout en veevoer, wat leidt tot aantasting van de bossen, meer bodemerosie en verzilting van het meer. Sociale uitdagingen zijn onder andere een gebrek aan bewustzijn over duurzame landbouwpraktijken en een lage technische capaciteit onder inheemse boeren. Economisch gezien leven de meeste huishoudens onder de armoedegrens en zijn ze landloos. Niet-duurzame landbouwpraktijken hebben de vruchtbaarheid van de bodem uitgeput. Het gebrek aan bewustzijn van de gemeenschap over invasieve soorten en het gebrek aan alternatieve middelen van bestaan vormen een verdere bedreiging voor het ecosysteem.
Locatie
Proces
Samenvatting van het proces
De oplossing combineerde ecologisch herstel met inclusieve, door de gemeenschap geleide actie. Door vermicompostering werd biomassa van de invasieve waterhyacint omgezet in productieve input; de teelt van voedergewassen verminderde de druk op de bossen en verbeterde tegelijkertijd de veestapel; en door vrouwen geleide kwekerijen droegen bij aan een beter inkomen. Deze bouwstenen werden ontworpen op basis van lokale beoordelingen en geïmplementeerd in samenwerking met de leden van de gemeenschap. Hun interactie zorgde voor ecologisch herstel en een verbetering van kwetsbare groepen, vooral vrouwen en landloze boeren.
Bouwstenen
Vermicompostering door de gemeenschap met behulp van waterhyacint
Om de dubbele uitdaging van de achteruitgang van wetlands en de afnemende bodemvruchtbaarheid aan te gaan, introduceerde het project vermicompostering van de invasieve waterhyacint. Deze snelgroeiende waterplant werd handmatig verwijderd door leden van de gemeenschap en verwerkt in vermicompostputten die via het project beschikbaar werden gesteld. De biomassa werd omgezet in voedselrijke organische mest, waardoor de productiviteit van de bodem werd hersteld. In het dorp Banbarsa gebruikten boeren deze vermicompost met succes om okra, brinjal, flespompoen en ribpompoen te verbouwen zonder gebruik te maken van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Deze inspanningen verbeterden niet alleen de opbrengst van de gewassen, maar stelden boerenvrouwen zoals Ruby Devi ook in staat om overtollige oogsten te delen met anderen in het dorp, wat de voedselzekerheid en sociale cohesie bevorderde. Het initiatief liet zien hoe het beheer van invasieve soorten kan worden omgevormd tot een praktijk die het levensonderhoud en het ecosysteem herstelt. Bovendien hielp vermicomposting bij het herstel van ecosystemen in wetlands door de verspreiding van hyacint tegen te gaan en zonlicht en zuurstof terug te laten keren in aquatische systemen, waardoor de biodiversiteit zich herstelde.
Sleutelfactoren
- Scholing van de gemeenschap over vermicomposteringstechnieken zorgde ervoor dat de beste werkwijzen werden overgenomen.
- De levering van vermicompostputten, gereedschap en technische ondersteuning voor de follow-up verbeterde de implementatie.
- Succesverhalen van pilotdeelnemers zorgden voor motivatie en vertrouwen in het proces.
- Intercollegiaal leren, vooral onder vrouwen, bevorderde een snelle uitwisseling van kennis.
Geleerde les
- Vermicompostering van invasieve biomassa ondersteunt zowel ecologisch herstel als duurzame landbouw.
- Het leiderschap van vrouwen in vermicompostering wekte de interesse van de hele gemeenschap en versterkte de sociale banden.
- Gedragsverandering vereist duurzame bewustwording en zichtbaarheid van de resultaten.
- Beperkte gemechaniseerde opties voor het verwijderen van waterhyacint veroorzaakten knelpunten, wat wijst op de noodzaak van technische verbeteringen.
- Actieve lokale begeleiders waren essentieel om deelname te motiveren, uitdagingen aan te pakken en de praktijk uit te breiden naar nieuwe gebieden.
Individuele voederteelt voor duurzaam veebeheer
Om de druk op nabijgelegen bossen te verminderen, kregen bepaalde individuele boeren steun om groenvoer (haver en maïs) te verbouwen op privépercelen. Deze interventie was erop gericht om het vee niet langer te laten foerageren in het bos, maar te laten stallen met geteeld veevoer. Huishoudens kozen voor variëteiten zoals haver die meerdere oogsten per jaar opleveren, waardoor het economische rendement verbeterde en een betrouwbare voederbron werd gegarandeerd. Vrouwen zoals Vasanti Devi ontdekten verbeteringen in de gezondheid van het vee en lagere dierenartskosten na de overstap naar groenvoer, waardoor de overstap werd versterkt. De totale voederopbrengst bedroeg meer dan 49.000 kg, met een waarde van meer dan USD 843. Huishoudens bespaarden jaarlijks tot USD 28 - USD 34 door minder voer en medicijnkosten aan te schaffen. Deze praktijk droeg ook bij aan de vermindering van de aantasting van bossen, verbeterde melkopbrengsten en creëerde een startpunt voor duurzame veehouderijpraktijken binnen het agrarische landschap.
Sleutelfactoren
- Tijdige toegang tot kwaliteitszaden voor voedergewassen en technische training stimuleerden de adoptie.
- Demonstratiepercelen hielpen boeren om de voordelen te zien voordat ze land vastlegden.
- Een sterk verband tussen het gebruik van groenvoer en een betere gezondheid van het vee motiveerde de toepassing.
- De methoden waren eenvoudig en geschikt voor kleine, gepachte of marginale grondbezitters.
Geleerde les
- Gewassen zoals haver, met meerdere oogsten per seizoen, zijn kosteneffectiever dan gewassen die maar één keer worden geoogst.
- Boeren die vroeg overstapten, werden kampioenen en beïnvloeders in de gemeenschap.
- De aanpak is het meest geschikt voor gebieden met kleine percelen in de buurt van boerderijen.
- Voor het bewaren van voedergewassen (bijv. kuilvoer) is extra voorlichting nodig.
- Het betrekken van vrouwen bij het project verbeterde de verspreiding van kennis en praktijk, vooral bij het beheren van de gezondheid van het vee.
Door vrouwen geleide eco-kwekerijen voor herbebossing en levensonderhoud
Vrouwengroepen in het agriscape Kharagpur richtten eco-kwekerijen op om zaailingen te produceren van multifunctionele boomsoorten (MPTS) zoals Moringa (Moringa oleifera), Teak (Tectona grandis), Papaja (Carica papaya) en Mahonie (Swietenia macrophylla). Deze kwekerijen ondersteunden de herbebossing en zorgden voor extra gezinsinkomsten. Manju Kumari en anderen gebruikten hun land om zaailingen te kweken, ondersteund door op maat gemaakte huurcentra en training van de Bhagalpur Universiteit. De kwekerijen produceerden plantgoed van hoge kwaliteit voor plantages en privégebruik op het land. De verkoop van zaailingen genereerde tot ongeveer 570 USD per jaar per groep. Vrouwen deden leiderschapservaring op door de kwekerijactiviteiten te beheren en ondersteunden het bereik naar andere boeren. De activiteit verminderde de afhankelijkheid van brandhout en vergrootte de economische veerkracht en sociale erkenning van vrouwengroepen in het dorp.
Sleutelfactoren
- Terbeschikkingstelling van land door lokale boeren maakte het mogelijk om in groep een kwekerij op te zetten.
- Door formele training van de Bhagalpur Universiteit werd technische capaciteit opgebouwd in het vermeerderen van zaailingen.
- Financiële en logistieke ondersteuning via ITC en op maat gemaakte inhuurcentra zorgden voor een soepele opzet.
- Sterke sociale cohesie en wederzijds vertrouwen binnen de vrouwengroepen versterkten de prestaties.
Geleerde les
- De empowerment van vrouwen door het beheer van kwekerijen creëerde eigenaarschap, verantwoordelijkheid en duurzaamheid op lange termijn.
- Beschermingsmaatregelen (bijv. omheiningen) waren van cruciaal belang om te voorkomen dat vee de zaailingen beschadigde.
- Betrouwbare toegang tot zaadmarkten en afnameregelingen konden de winstgevendheid verder verbeteren.
- Flexibiliteit in de kwekerijactiviteiten stelde hen in staat om zich aan te passen aan seizoensgebonden beperkingen en kansen.
- Het genereren van inkomsten was een sterke stimulans voor kwaliteitsbehoud en toekomstige uitbreiding.
Invloeden
Milieueffecten:
Het project leidde tot een aanzienlijke vermindering van de druk op lokale bossen door een verminderde afhankelijkheid van brandhout en het verzamelen van veevoer. In totaal werd er lokaal 49.505 kg voeder geproduceerd (14.055 kg maïs en 35.450 kg haver), waardoor er minder natuurlijke hulpbronnen werden geëxploiteerd. Bovendien verbeterde het gebruik van vermicompost de gezondheid van de bodem, wat bijdroeg aan duurzamer landbeheer en een grotere biodiversiteit in de omliggende gebieden.
Sociale gevolgen:
Verschillende vrouwen werden opgeleid in kwekerijbeheer en vermicompostering, waardoor de lokale capaciteit werd bevorderd en de emancipatie van vrouwen werd gestimuleerd. Het initiatief bevorderde ook een sterk eigenaarschap van de gemeenschap, wat heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van lokaal leiderschap, met name onder vrouwen. De verbeterde toegang tot voedergewassen en vermicompost heeft bijgedragen aan een betere voedselzekerheid en melkopbrengst voor de huishoudens, wat direct ten goede komt aan het lokale welzijn.
Economische effecten:
Het lokaal geproduceerde voeder genereerde een geschatte waarde van USD 846, terwijl het gecombineerde gebruik van vermicompost en voeder leidde tot besparingen op gezinsniveau van ongeveer USD 34-USD 57 per gezin. Deze economische voordelen hebben de bestaanszekerheid van de deelnemende gezinnen verbeterd.
Begunstigden
Kleine boeren, inheemse gemeenschappen, landloze huishoudens, zelfhulpgroepen van vrouwen, jongeren die in kwekerijen werken en melkveehouders.
Wereldwijd biodiversiteitsraamwerk (GBF)
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
Verhaal
Ruby Devi's vermicomposteringsreis
Ruby Devi, een boerin in Banbarsa, veranderde waterhyacint (een invasieve soort) in een hulpbron door vermicompost te maken dat haar huis tuin transformeerde. Ze produceerde overvloedige groenten en deelde haar overschot met andere boeren in het dorp. Zo bouwde ze sociale banden op en inspireerde ze anderen om vermicompostering te proberen. Haar initiatief bevorderde niet alleen natuurlijke landbouw, maar bouwde ook aan een sterkere, zelfredzame gemeenschap van vrouwen.
De voederdoorbraak van Vasanti Devi
Vasanti, die aanvankelijk sceptisch was, begon met het verbouwen van voedergewassen en zag verbeteringen in de gezondheid van haar koeien en besparingen op veterinaire kosten. Haar voorbeeld moedigde meer vrouwen aan om voedergewassen te gaan verbouwen, wat zorgde voor gezonder vee en minder druk op de bossen.
Manju Kumari's kwekerij leiderschap
Manju, een 45-jarige boerin, transformeerde haar boerderij van 3 hectare door gewasdiversificatie en moderne technieken. Door haar leiderschap in het netwerk van eco-kwekerijen en haar mentorschap voor andere vrouwen is ze een rolmodel geworden voor duurzame landbouw in de regio.