Veerkracht van kustvissersgemeenschappen in tijden van crisis

Volledige oplossing
Een lid van een spaarclub stempelt zijn spaarboekje af
Rare

In 2020 werd Honduras niet alleen getroffen door de gevolgen van de wereldwijde COVID-19-pandemie, maar kreeg het ook te maken met enorme verstoringen en verwoestingen door de orkanen Eta en Iota. De gecombineerde effecten van deze dubbele crisis hadden grote gevolgen voor de kustgemeenschappen.

Toch toonden de gemeenschappen die deelnamen aan het door de gemeenschap aangestuurde Fish Forever-programma van Rare [GP1] zich veerkrachtig en konden ze relatief goed omgaan met deze gevolgen. De kustgemeenschappen steunden elkaar, toonden solidariteit en een sterke sociale cohesie, en maakten gebruik van hun gezonde visgronden en het geld dat ze hadden gespaard via de spaarclubs van Fish Forever om inkomensverliezen en andere noodsituaties te dekken, de lokale voedselzekerheid te garanderen en te herstellen. De crises leidden ook tot nieuwe kansen door lokaal ondernemerschap en een sterker begrip onder lokale belanghebbenden van het belang van een gezonde oceaan voor lokale bestaansmiddelen en voedselzekerheid.

Laatst bijgewerkt: 26 Aug 2021
1824 Weergaven
Context
Uitdagingen
Verlies van biodiversiteit
Tropische cyclonen / tyfoons
Conflicterend gebruik / cumulatieve effecten
Niet-duurzame oogst incl. overbevissing
Inefficiënt beheer van financiële middelen
Gebrek aan alternatieve inkomstenbronnen
Gebrek aan voedselzekerheid
Werkloosheid / armoede

De oplossing is gericht op het versterken van de weerbaarheid van kustgemeenschappen tegen externe schokken die hun welzijn aantasten. Aangezien deze schokken groter worden naarmate ons klimaat verandert en ons milieu verder achteruitgaat, is het noodzakelijk om veerkracht op te bouwen op alle niveaus: sociaal, ecologisch en economisch.

De COVID-pandemie en de orkanen Eta en Iota brachten verschillende uitdagingen voor gemeenschappen aan de noordkust van Honduras. Verstoringen in de visserij en voedselproductieketens veroorzaakten inkomensverlies en bedreigingen voor de voedselzekerheid. De orkanen vernietigden infrastructuur en productiemiddelen. Vissersgezinnen leven in een op contant geld gebaseerde informele economie, waardoor ze minder toegang hebben tot leningen, verzekeringen en andere beschermingsdiensten die als vangnet fungeren in tijden van crisis of schokken. Aangetaste ecosystemen en een zwak sociaal weefsel maken het probleem nog erger, omdat ze niet de nodige ecologische en sociale vangnetten bieden. Zonder deze zijn kusthuishoudens zeer kwetsbaar en zullen ze moeite hebben om schokken op te vangen.

Schaal van implementatie
Lokaal
Subnationaal
Ecosystemen
Estuarium
Lagune
Mangrove
Rotsachtig rif / rotskust
Zeegras
Kustbos
Koraalrif
Strand
Thema
Toegang en batenverdeling
Integratie van biodiversiteit
Aanpassing
Risicovermindering bij rampen
Ecosysteemdiensten
Duurzame financiering
Gendermainstreaming
Voedselzekerheid
Gezondheid en menselijk welzijn
Duurzaam levensonderhoud
Inheemse mensen
Lokale actoren
Planning van het beheer van beschermde en geconserveerde gebieden
Visserij en aquacultuur
Locatie
Omoa, Cortés, Honduras
Santa Fé, Colón, Honduras
Iriona, Colón, Honduras
Puerto Cortés, Cortés, Honduras
Guanaja, Baai Eilanden, Honduras
El Porvenir, Atlántida, Honduras
Centraal-Amerika
Proces
Samenvatting van het proces

Spaarclubs bieden eenvoudige mechanismen voor plattelandsgemeenschappen om te sparen en te lenen en bevorderen tegelijkertijd een grotere sociale cohesie en veerkracht, die beide cruciaal zijn voor het overwinnen van crises en het mogelijk maken van gemeenschapsgestuurd beheer van natuurlijke hulpbronnen. De clubs helpen visserijhuishoudens, die vaak bezig zijn met de dagelijkse gang van zaken en het voorzien in onmiddellijke behoeften, om met succes de uitgaven van vandaag op te offeren om genoeg te hebben voor de toekomst, wat een verschuiving inhoudt van hun planningshorizon van de korte naar de lange termijn. Deze verschuiving is essentieel voor het succes van natuurbeschermingsinspanningen, aangezien het herstel van ecosystemen tijd kost en vissers een deel van de vangst van vandaag moeten opgeven voor die van morgen. Tot slot zullen visserijhuishoudens, doordat ze toegang hebben tot spaargeld en betere kredieten, minder snel een beroep doen op roofzuchtige, niet-duurzame leningen, waardoor een cyclus wordt doorbroken waarin chronische schulden overbevissing in de hand werken.

Bouwstenen
Sociale cohesie

De overkoepelende gemeenschapsgestuurde aanpak van Fish Forever en concrete elementen daarbinnen, zoals spaarclubs, hebben de banden tussen gemeenschapsleden versterkt en sociaal kapitaal opgebouwd binnen de vissersgemeenschappen. Sterkere sociale cohesie en een groter sociaal kapitaal - door gezamenlijk sparen en gezamenlijke deelname aan het beheer van natuurlijke hulpbronnen - bleken essentieel in tijden van crisis en resulteerden in families en gemeenschappen die elkaar ondersteunden met voedsel en andere benodigdheden.

Sleutelfactoren

Een gemeenschapsgestuurde aanpak die mensen in het middelpunt van de oplossing plaatst, is essentieel. Spaarclubs (SC) bouwen gemeenschapscohesie op, vergroten het vertrouwen en verbeteren de communicatie en coördinatie. Leden komen wekelijks samen om te sparen, waardoor het een gedeeld, transparant proces wordt. Naast een spaarfonds omvat SC ook een sociaal fonds dat gebruikt kan worden voor noodgevallen of gemeenschapsprojecten, dat dient als gedeeld kapitaal in tijden van nood.

Geleerde les

Het bevorderen van sociale cohesie kost tijd en vereist voortdurende betrokkenheid bij lokale gemeenschappen om hun vertrouwen te verdienen en de communicatie te verbeteren. Spaarclubs kunnen dit proces versnellen. Het is van cruciaal belang om de methodologie van de spaarclubs te volgen, maar de groepen wel enige flexibiliteit te bieden om er hun eigen methodologie van te maken. Clubs hun eigen regels laten opstellen is ook essentieel voor het opbouwen van vertrouwen.

Toegang tot sparen en betaalbaar krediet via spaarclubs

Spaarclubs bieden economische vangnetten tegen crises en schokken door te fungeren als mechanismen voor gezinnen om te sparen en te lenen bij gebrek aan formele financiële diensten. Tijdens COVID-19 en na de orkanen boden spaarclubs een onmiddellijk vangnet voor veel gezinnen.

Sleutelfactoren

Spaarclubs zijn het meest succesvol in gemeenschappen of sectoren waar informaliteit en afhankelijkheid van contant geld en roofleningen hoog is, dat wil zeggen waar financiële diensten niet bestaan of moeilijk toegankelijk zijn.

Geleerde les

Toegang tot spaargelden en krediet dient niet alleen als vangnet tijdens extreme gebeurtenissen zoals pandemieën of rampen, maar ook tijdens slechte visseizoenen waarin de vangsten en inkomsten laag zijn. Bovendien bieden spaarclubs niet alleen vangnetten, maar kunnen ze ook dienen als mechanismen om te investeren. Veel spaarclubs in Honduras zijn begonnen met het investeren van hun spaargeld in productieve activa of ondernemersinitiatieven, waardoor hun fondsen sneller groeien.

Een gezonde oceaan

Mariene habitats ondersteunen kritieke biodiversiteit en visbestanden die het levensonderhoud van kustgemeenschappen in Honduras en de rest van de wereld ondersteunen. Gezonde oceanen en goed beheerde visserijen zorgen voor blijvende voordelen voor degenen die ervan afhankelijk zijn, zowel in goede als in slechte tijden.

Sleutelfactoren

Deze crises zorgden voor een verhoogd besef dat goed beheerde visbestanden en bloeiende ecosystemen een effectieve manier kunnen zijn om voedsel en inkomen voor gemeenschappen veilig te stellen en verdere migratie te voorkomen - een fenomeen dat steeds erger wordt in Centraal-Amerika. Dit begrip van de oceaan als vangnet is onder vissers gepromoot en heeft geleid tot meer erkenning door de overheid en meer steun voor het uitroepen van nieuwe beschermde gebieden. De toegenomen vraag naar bescherming maakt acties mogelijk die zorgen voor gezonde oceanen en bloeiende kustgemeenschappen.

Geleerde les

Effectieve oceaanbescherming en visserijbeheer zijn complexe inspanningen die verschillende interventies en strategieën vereisen. Door de gemeenschap gestuurde actie moet echter altijd een kernonderdeel zijn. Het is essentieel voor effectief behoud en beheer dat gemeenschappen hun mariene hulpbronnen beheren, verantwoord vissen en deelnemen aan beheer en toezicht.

Invloeden

Meer veerkracht door effectief visserijbeheer, bescherming van de zee en spaarclubs hebben geholpen om het verlies aan inkomsten voor vissers tegen te gaan, de voedselzekerheid te behouden, hechtere sociale en financiële vangnetten binnen gemeenschappen te weven waardoor huishoudens elkaar konden helpen en noodgevallen konden opvangen. Bovendien draagt de toegenomen erkenning van het belang van een gezonde oceaan voor lokale bestaansmiddelen verder bij aan het inperken van destructieve visserij en het genereren van steun voor visserijbeheer en het creëren van nieuwe beschermde mariene gebieden en reservaten.

Begunstigden

Vissersgezinnen in kustgemeenschappen langs de Caribische kust van Honduras

Duurzame Ontwikkelingsdoelen
SDG 1 - Geen armoede
SDG 2 - Honger nul
SDG 3 - Goede gezondheid en welzijn
SDG 5 - Gendergelijkheid
SDG 8 - Fatsoenlijk werk en economische groei
SDG 10 - Ongelijkheid verminderen
SDG 11 - Duurzame steden en gemeenschappen
SDG 13 - Klimaatactie
SDG 14 - Leven onder water
Verhaal
Zeldzaam
Visser in Honduras
Rare

Wat ooit een routinereis was voor ambachtelijke visser Carlos Portillo is veranderd in een odyssee. Om de paar weken reisde Carlos van zijn afgelegen kustplaatsje in Honduras naar de dichtstbijzijnde stad om bonen, rijst, meel en, als het goed vissen was, zelfs wat vlees in te slaan. Maar nu de grenzen dichtgaan en de restricties strenger worden als gevolg van de COVID-19 pandemie, beginnen Carlos en velen met hem zich zorgen te maken over hun mogelijkheden om toegang te krijgen tot basisvoedsel en huishoudelijke artikelen.

De aandacht van de wereld is gericht op de verspreiding van het nieuwe coronavirus en op de stedelijke epicentra van de crisis en de sluiting van grote delen van de economie. Maar in plattelandsdorpen in ontwikkelingslanden zoals Honduras ontstaat een breder verhaal van levens die altijd grotendeels buiten beeld zijn gebleven. En hoewel er geen ontsnappen mogelijk is aan de gevolgen van deze crisis, komt de strijd in kustdorpen zoals dat van Carlos, waar de bewoners de lokale wateren bevissen en kleine stukjes land bewerken, in scherp daglicht te staan.

Net als de rest van de wereld hebben de gemeenschappen aan de Caribische kust van dit Midden-Amerikaanse land het zwaar. "Voor deze crisis verkocht ik tot 400 pond vis per week. De afgelopen twee weken heb ik niet eens een pond kunnen verkopen", vertelt visser Elvis Rodríguez. De plaatselijke handelaren die normaal gesproken de dagelijkse vangst van de vissersgemeenschappen kopen en doorverkopen in de plaatselijke steden, komen niet meer. Zonder gekoelde opslagruimte om vis op te slaan voor later, hebben de meeste vissers geen andere optie dan hun visreizen te verminderen, waardoor ze inkomsten derven voor potentiële vangsten.

Maar nu de lokale bestaansmiddelen een klap krijgen en de onzekerheid toeneemt, beseffen de plattelandsgemeenschappen in Honduras dat ze wel degelijk vangnetten hebben om op terug te vallen.

De oceaan biedt een van de belangrijkste vangnetten, waarmee duizenden huishoudens langs de noordkust van Honduras in hun levensonderhoud kunnen voorzien. "Zolang er vis in de zee is, is er hoop. We kunnen ons product misschien niet verkopen, maar we kunnen nog steeds vissen om onze families en buren te voeden" zegt Edgardo Padilla, een visserleider uit een gemeenschap niet ver van het dorp van Carlos.

Lees de rest op https://rare.org/story/when-nets-catch-more-than-fish/

In contact komen met medewerkers
Andere medewerkers
Mariela Ochoa
Centrum voor mariene studies
Sandra Cárdenas
Centrum voor mariene studies
Andere organisaties