Koruma alanının oluşturulması için yerel sosyal organizasyon ve ulusal hükümet desteği

Yaigojé Apaporis Yerli Koruma Alanı 1998 yılında yerli Tanimuca, Yucana, Letuama, Matapí, Cabayari, Macuna, Barazano ve Yujup-Macú halklarının talebi üzerine oluşturulmuştur. Bu topluluklar 2008 yılında Geleneksel Yetkililer ve Yerli Kaptanlar'ın (ATCI) olağanüstü bir oturumunda oybirliğiyle Rezervin sınırlarıyla örtüşen bir Milli Park oluşturulmasını talep etmeye karar verdiler. Bu talep, biyolojik çeşitliliği, kutsal alanlarını ve sonuç olarak geleneklerini, sosyal yapılarını ve çevresel bağlamlarını tehlikeye atabilecek madencilik faaliyetlerinin ve diğer doğal kaynakların sömürülmesini ortadan kaldıracağı düşüncesine dayanıyordu.

Yaigojé Apaporis Yerli Rezervi ve Doğal Milli Parkı'nın oluşturulması, Gordon & Betty Moore Vakfı'nın teknik ve mali desteğini alan GAIA Amazonas Vakfı ile uzun bir çalışma sürecine sahiptir. Özel Yönetim Rejimine (REM) geçme kararının tam bir yerel desteğe sahip olması, yerli toplulukların özerkliğini sağlaması ve geleneksel sistemlerini güçlendirmesi gerekiyordu. Buna ek olarak, Devlet ile bir anlaşma yapmak için müzakere ve koordinasyon becerilerine sahip olmaları gerekiyordu.

  • Geleneksel yerli topluluklar karar alma süreçlerinde güçlendirilmiştir.
  • Kolombiya'nın yasal çerçevesi yerli halkların özerkliğini ve kendi bölgelerinde kamu ve çevre otoriteleri olarak rollerini tanımaktadır.
  • Önceden bilgilendirilmiş etkin bir istişare sürecini uygulamak için Devletten ve yabancı kuruluşlardan mali kaynakların mevcudiyeti.
  • Bölgesel çevre yönetişimini güçlendirmek için PNNC, yerli otorite ve sivil toplum arasındaki başarılı ilişki deneyimi.

Parkın oluşturulmasına karar verildikten sonra, bir sonraki adım Kolombiya Doğal Milli Parkları (PNNC) ile Yaigojé Apaporis Yerli Kaptanlar Birliği (ACIYA) arasında sınırların belirlenmesi, alanın genişletilmesi, koruma hedefleri ve KEM'in ortak inşası açısından daha fazla sosyal katılım ve kolektif inşaya olanak tanıyacak özgür, bilgilendirilmiş ve önceden istişare süreci yürütme konusunda anlaşmaya varılması olmuştur. Sonuç olarak, ATCI, Devlet ve Yerli Otoriteler arasında, alanın entegre yönetiminin, yerli özerkliğine, ortak toprakları üzerindeki haklarına, kutsal alanlarına ve kültürel değerlerine saygı göstererek, yedi yerli halktan her birinin ve onların 19 topluluğunun dünyayı algılama biçimine uygun olarak alınan geleneksel bilgi ve düzenlemelere dayanacağını belirten yönetim anlaşmaları oluşturmuştur. Böylece, Ekim 2009'da Yaigojé Apaporis Doğal Parkı'nın kuruluşu ilan edilmiştir.