
Aburrá Vadisi'ndeki kentsel koruma alanları, biyoçeşitliliğin ve ekosistem hizmetlerinin toplumsal olarak sahiplenilmesi için umut verici bir yönetim yolu.

Aburrá Vadisi, 3.6 milyon nüfuslu bir şehrin yer aldığı And Dağları arasında bir peyzaj alanıdır. Vatandaş katılımının dikkate değer süreçleri, değerli teknik çabalar ve istikrarlı bir siyasi irade sayesinde kentsel çevre otoritesi 6 koruma alanı ilan etmiştir: Bölgesel Doğal Park (Cerro El Volador) ve Rekreasyon Alanları (Nutibara, La Asomadera, Piamonte, El Trianón-La Heliodora ve Ditaires). Aburrá Vadisi Metropoliten Alanı, hava kirliliği, kamusal alan açıkları ve halk sağlığı gibi büyük zorlukların yaşandığı bir bağlamda biyolojik çeşitlilik ve ekosistem hizmetlerinin korunması, iklim adaptasyonu ve yaşam kalitesinin artırılmasına yönelik çabaların meyvelerini toplamaya başlamıştır. Devlet eylemi, vatandaş/işletme sahipliği ve bilgi yönetimi, bu alanların iklim değişikliği karşısında kültürel dönüşüm ve kentsel dayanıklılık için umut verici laboratuvarlar olduğunu göstermektedir.
Bağlam
Ele alınan zorluklar
1. Ulusal Korunan Alanlar Sisteminin tanınırlığının artması, teknik ve ekonomik nedenlerle tehditlerin yoğun olduğu yabanıl alanlarda (Milli Parklar) yoğunlaşması.
2. Koruma amaçları/hedefleri doğrultusunda yönetimin etkinliğinin kentsel bağlamda değerlendirilmesi.
3. Koruma konusunda daha kararlı olan düzenli bir ziyaretçi kitlesi için dinamik faaliyetlerin sürekli olarak sunulması.
4. İdare ve yönetimi için kurumsal kapasitenin (insan/finansal kaynaklar) artırılması.
5. Tehditlerin ve dönüşüm baskılarının daha iyi yönetilmesi/azaltılması için etkili çevre ve şehir planlama otoritesi.
6. Belediyeler ile eklemlenme. Daha sağlam bir yönetim için ortak/farklılaştırılmış eylem.
7. Peyzaj entegrasyonu. Korunması için elverişli ortamlar. Tampon bölgelerin düzenlenmesi.
8. Daha fazla rekreasyonel yük kapasitesine sahip alanlarda altyapı yeterliliği (yollar, duraklar, işaretler).
Konum
Süreç
Sürecin özeti
Kentsel koruma alanlarının ilanı, özellikle yoğun çıkar ve çatışma bağlamında yüksek ekolojik ve sosyal öneme sahip alanların korunmasını mümkün kılmaktadır. Kentsel sit alanları arazi kullanım planlamasının çevresel belirleyicisidir ve belediyelerin arazi kullanım planlarında en üst sıradaki normdur. Ancak, bu alanların etkin bir şekilde korunması yasal alanın ötesine geçmektedir: iş dünyasının katkısı, kamu kurumlarının eklemlenmesi ve özellikle vatandaş baskısı olmadan, Aburrá Vadisi'nin metropol toplumuna sağladıkları ekosistem hizmetlerini sürdürmek ve artırmak mümkün olmayacaktır. Bu nedenle, 11 yılı aşkın süredir geliştirilen rekreasyon, eğitim, eğlence ve araştırma faaliyetleri, doğanın insanların refahına katkılarına dayalı bir kültürel dönüşümün en iyi garantisidir. Bu alanların sürdürülebilirliği, hava kirliliği, sosyo-mekânsal ayrışma, yoksulluk koşulları ve mevcut pandeminin etkileri ile vurgulanan vatandaşların bir arada yaşama ve fiziksel ve zihinsel sağlık sorunları ile yüksek kamusal alan açığı olan bir bölgenin yararına buna bağlıdır.
Yapı Taşları
Korunan alanların sosyal olarak sahiplenilmesi için eğlenceli, pedagojik ve iletişimsel stratejiler.
Kentsel koruma alanlarının korunmasının garantisi, bu alanların ilan edilmesine yönelik teknik ve yasal uygulamaların ötesinde, güçlü bir sosyal katılım sürecidir. Bu amaçla, korunan alanların çevresinde rekreasyon ve çevre eğitimini teşvik edecek eylem ve stratejilerin geliştirilmesi, sadece biyolojik çeşitlilik için değil aynı zamanda kentteki yaşam kalitesi için de bu alanların korunmasının önemine dair kolektif bir farkındalığın yaygınlaştırılması elzem olmuştur.
Sosyo-ekolojik kavramların benimsenmesi, korunan alanların koruma hedeflerine ulaĢılmasında kilit bir faktör haline gelmektedir. PaydaĢlar, bu tür alanların kentlerin sürdürülebilir kalkınması için sağladığı değerleri ve ekosistem hizmetlerini benimsedikleri ve kabul ettikleri ölçüde, bu alanların zaman içinde biyolojik çeĢitliliğin korunması ve herkesin eğlenmesi, refahı ve fiziksel ve ruhsal sağlığı için arzu edilen koĢullarda kalıcılığı garanti altına alınmaktadır.
Etkinleştirici faktörler
Biyolojik çeşitlilik için çevre eğitimi ve kamu iletişimine dayalı sosyal sahiplenme süreçlerinin devamlılığı, korunan alanların yönetimi ve uygun ortak yönetimi için araçlar sağlar ve tüm paydaşlar arasında koordineli eylemleri kolaylaştırır: kurumlar, vatandaşlar, akademisyenler ve özel sektör.
Çıkarılan dersler
- Yorumlayıcı turlar, yoga, dokuma, kuş gözlemciliği gibi faaliyetler aracılığıyla çevre eğitimi ve dinamizasyonu stratejileri, insan ve doğa arasında başka tür bir ilişki kurulduğu ve karşılıklı bağımlılıkların tanındığı biyosentrik bir yaşam vizyonu arayışına girildiği ölçüde korunan alanların daha iyi öğrenilmesine, anlaşılmasına ve sahiplenilmesine olanak tanır.
- Bildirgeden önce vatandaşlar ve diğer aktörler tarafından geliştirilmekte olan diğer koruma eylemlerinin yanı sıra diğer eğitim-çevre araçları da güçlendirilmiş ve sağlanmıştır.
- Bilginin diyaloğuna dayalı belirli kavramların vatandaşlık ve devlete dahil edilmesi, ekosistemlerin ve biyolojik çeşitliliğin korunmasına yardımcı olur.
- Korunan alanların başarılı yönetimi için temel bir eksen olarak katılımcı eylem.
- Üniversiteler ve şirketler de dahil olmak üzere diğer aktörler ve sektörler korunan alanların koruma stratejisine dahil olurlar ve kendi özel ilgi alanları ve kapasitelerine göre katkıda bulunurlar.
Kentsel bağlamda korunan alan yönetimi için stratejik bağlantılar
Aktörler (kurumsal, vatandaş, akademik ve özel sektör) arasındaki ilişki, korunan alanın ihtiyaçlarına cevap veren yönetim ve ortak yönetim mekanizmalarının oluşturulmasına olanak sağlar ve Yönetim Planlarının yürütülmesi çerçevesinde etkin yönetim, korunan alanların çevresel yönetişimine katkıda bulunur.
Etkinleştirici faktörler
- Etkili yönetimleri için korunan alan yönetim planlarının uygulanmasında kaynakların ve kurumsal kapasitelerin optimize edilmesi.
- Farklı aktörlerin korunan alanlarla ilgili rollerinin ve yetkinliklerinin tanımlanması, yönetim, kontrol ve izleme süreçlerindeki eylem ve katılım örneklerinin daha net olmasını sağlar.
- Vatandaş katılımını ve hükümet, toplum ve özel kurumlar arası ittifakları güçlendirir.
Çıkarılan dersler
- Biyolojik çeşitliliğin sürdürülmesi ve ekosistem hizmetlerinin korunması için bu stratejik alanların korunması ve muhafazası ile ilgili olarak vatandaşların eylemlerinin, bilgilerinin ve girişimlerinin tanınması.
- Birlikte yönetim, kurumlar arası diyalogu ve korunan alanların ortaklaşa inşası için bilgi alışverişini teşvik eder, bu da aktörler arasında güvenin güçlenmesini ve iyi yönetişim seviyelerine ulaşılmasını sağlar.
- Özel teşebbüsün katkısı, kentsel koruma alanlarının sürdürülebilirliğine katkıda bulunmanın yanı sıra özel sektörün çevresel sorumluluk eylemleri için potansiyel olarak işlevseldir.
Arazi kullanım planlamasında çevresel belirleyiciler olarak korunan alanlar.
Kentsel bağlamda korunan alanlar, planlama ve arazi kullanım planlamasının çevresel bir belirleyicisi haline gelir ve daha üst düzey normlar olarak bu alanları biyolojik çeşitliliğin korunması ve muhafazası dışındaki arazi kullanımlarıyla ilgili olarak düşünülebilecek değişikliklerden korur ve yönetimleri için siyasi iradeye bağlıdır.
Etkinleştirici faktörler
- İklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlamaya ve bu etkileri hafifletmeye yardımcı olan ve dirençli, sürdürülebilir ve biyolojik çeşitliliğe sahip şehirlerin zorluklarına yanıt veren yeşil alanlar sağlayarak, korunan alanlarda arazi kullanımı konusunda belediye yönetimlerine rehberlik etmek.
- Kentsel alanlardaki stratejik ekosistemler etrafında sosyo-çevresel çatışmaların oluşumunu azaltmak.
- Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin ve Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Stratejik Planının IAHSI hedeflerinin yerine getirilmesini desteklemek.
Çıkarılan dersler
Korunan alanların arazi kullanım planlamasının çevresel belirleyicileri olduğu gerçeği, kentsel bağlamda stratejik ekosistemlerin değiştirilmesini, bozulmasını veya yok olmasını önlemek için var olan en açık olasılıktır ve bunlar belediye yönetimleri veya o anki siyasi irade tarafından göz ardı edilemeyeceğinden, sağlıklı bir çevreye yönelik kolektif hakkı desteklemektedir.
Ancak, kamu politikalarında belirli koruma hedeflerine ulaĢmak için atama, düzenleme ve idareyi konumlandırmak ve bunlara etkili bir bağlılık olmasını sağlamak için bunları planlama araçlarına dahil etmek yeterli değildir. Kentsel peyzaj gibi çatışma ve çıkarların özellikle yoğun olduğu bir senaryoda korunan alanların etkin yönetimini sağlamak için kurumlar arası koordinasyon ve eklemlenme gereklidir.
Etkiler
Bu alanların ilanı, tehditlerin önemli ölçüde azaltılması ve yoğun kentleşmiş bir matrisin ortasında yüksek ekolojik ve sosyal değere sahip yeşil alanların kesin olarak korunması yönünde önemli bir adımı temsil etmektedir. Bu durum, bölgenin kentsel biyoçeşitliliğine ilişkin bilginin yanı sıra mikro iklimsel düzenleme, partikül maddelerin tutulması, su düzenlemesi ve biyoçeşitlilikle ilişkili bilişsel, kültürel ve manevi faydalar gibi ekosistem hizmetlerinin tanınmasını ve değerlendirilmesini de artırmıştır. Bunların hepsi bölgenin peyzaj mirasının bir parçasıdır ve bir tanesi de tarihi ve arkeolojik değerleri nedeniyle Ulusal Kültürel İlgi Varlığı (El Volador) olarak ilan edilmiştir ve karma bir miras (doğal ve kültürel) oluşturmaktadır.
Bunlar, rekreasyon, eğlence, eğitim ve araştırma faaliyetlerinin (doktora tezleri dahil) yanı sıra kamu iletişimi ve karar alma süreçleri yoluyla çevresel yönetişimin güçlendirilmesi için bir senaryo oluşturmuştur.
Ayrıca, yapılandırıcı düğümleri oldukları kentsel ekolojik ağı ve Metropolitan Koruma Alanları Sistemini güçlendirerek, yerel yönetimler tarafından geliştirilen arazi kullanımı planlama süreçlerinde çevresel bir belirleyici ve daha yüksek hiyerarşik bir norm haline getirmişlerdir.
Yararlanıcılar
On belediyeden (Caldas, La Estrella, Sabaneta, Envigado, Itagüí, Medellín, Bello, Copacabana, Girardota ve Barbosa) oluşan Aburrá Vadisi metropolitan bölgesinden yaklaşık 3,5 milyon kişi. Ulusal/Uluslararası Ziyaretçiler
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
Hikaye

Cerro La Asomadera Rekreasyon Alanı germplazm bankası[1] [1] Bu hikâyenin bazı bölümleri "El cerro que asoma a otros cerros" adlı kronikten alınmıştır.
[1] Bu hikâyenin bazı bölümleri "El cerro que asoma a otros cerros" adlı kronikten alınmıştır. https://www.periferiaprensa.com/index.php/component/k2/item/2537-el-cerro-que-asoma-a-otros-cerros adresinden alındı.
Sakinlerinin anlattıklarına göre, La Asomadera adı buraya verilmişti çünkü insanlar ziyaretçilerine veda etmek için dışarı bakmaya geliyorlardı. Medellin'e giden zorunlu bir yoldu ve Aburrá Vadisi'nin güneyinden gelen yolcular ya da katırcılar buradan geçmek zorundaydı. Oradan tüm vadiyi görebilirdiniz, guava ağaçlarının gölgesinde sazlıklarla ve tehlikeli vadilerle kaplı bir yer. Zamanla evlerle doldu. Sonra bir çöplük haline geldi. Sonunda, Don Herman ve Don Hernando gibi vatandaşların çabaları sayesinde burası çeşitli flora ve faunayla dolu bir rezerv haline geldi. Şehrin resmi Botanik Bahçesi kadar önemli bir arboretum. Çöplük bir cennete dönüştürüldü. Enkaz ve çöpler kaldırıldı, yollar düzenlendi ve her yere ağaçlar dikildi. Bu sürece civar mahallelerden vatandaşlar, çevre örgütleri ve eğitim kurumları da katıldı. Ağaç dikiminin başlamasından yaklaşık 32 yıl sonra ve 2011 yılında koruma alanı ilan edilmesiyle birlikte burası, korunması için harekete geçen farklı aktörleri bir araya getiren önemli bir yer haline geldi. Şu anda burada 411'den fazla Kolombiya'ya özgü bitki türü ve 81 kuş türü bulunuyor. Toplam 26.6 hektarlık bir alanda ulusal ve bölgesel bölgedeki yerli türlerin korunması için bir germplazm bankasına dönüştürülmüş bir fidanlığa sahip olmanın yanı sıra, dinamizasyon faaliyetleri ile bu yerde bir araya gelen aktörler, örneğin bir opossumun ne olduğunu ve neden korunması gerektiğini (doğal var olma haklarına ek olarak!) zaten biliyorlar. Bu korunan alan ve Metropolitan Korunan Alanlar Sistemini oluşturan diğer alanlar yoga dersleri, sebze bahçesi ekimi, atık yönetimi, kuş gözlemciliği ve biyolojik çeşitliliğin öğretildiği sosyo-ekolojik bir laboratuvardır. Koruma için kolektif seferberlik, çevresel vatandaşlığın inşası ve vatandaşlar, iş adamları, kamu sektörü ve akademisyenler arasında farkındalık yaratılması için bir alan.