Duurzaam beheerde geïrrigeerde eenjarige gewassen
Volledige oplossing
Tarwe en aardappelen geplant onder duurzaam beheerde geïrrigeerde eenjarige gewassen in het Zindakon stroomgebied, Ayni district
WHH
Ongeveer 95 procent van de productie van stapelgewassen in Tadzjikistan is afkomstig van geïrrigeerd land, wat het belang van irrigatie voor de teelt van eenjarige landbouwgewassen onderstreept.
De productiviteit van geïrrigeerde eenjarige gewassen hangt grotendeels af van de levering van ecosysteemdiensten, zoals bestuiving, water en bodemvruchtbaarheid.
Geïrrigeerde eenjarige gewassen zijn meestal intensieve teelten die efficiënt gebruik maken van landbronnen en kunstmatige ecosystemen vormen die geen bijdragen kunnen leveren aan het behoud en de verbetering van biodiversiteit en ecosysteemdiensten. Integendeel, ze zijn meestal gericht op het gebruik van enorme hoeveelheden chemische inputs en gebruiken water in veel gevallen inefficiënt.
De duurzaam beheerde geïrrigeerde eenjarige gewassen richten zich op het verminderen van hybride zaden, kunstmest en synthetische pesticiden.
Laatst bijgewerkt: 25 Sep 2020
3477 Weergaven
Foto- en videogalerij
Context
Uitdagingen
De bevordering van geïrrigeerde eenjarige gewassen brengt de volgende uitdagingen met zich mee:
- De traditionele grondbewerking voor eenjarige gewassen, gebaseerd op het ploegen van het land, vergt veel middelen en een grote hoeveelheid inputs zoals meststoffen en pesticiden.
- Irrigatiesystemen vereisen niet alleen gespecialiseerde infrastructuur, maar ook een goed beheer dat erosie en verzilting van de bodem tegengaat.
- Bovendien is de dreiging van hoge temperaturen en lage neerslag concreet en verbonden met klimaatverandering.
Locatie
Tadzjikistan
Noord- en Centraal-Azië
Proces
Samenvatting van het proces
Omheining is een eerste vereiste om ervoor te zorgen dat geïrrigeerde eenjarige gewassen niet worden vernield door huisdieren.
Contourploegen voorkomt bodemerosie en houdt zo de vruchtbaarheid van de bodem in stand, wat weer een voorwaarde is voor een goede oogst van eenjarige gewassen.
Contourploegen en waterbesparende irrigatietechnieken verbeteren de watertoevoer voor de gewassen, wat een betere oogst mogelijk maakt.
Bouwstenen
Hekwerk
Vanwege de grote kuddes vee is omheining vaak noodzakelijk voor eenjarige gewassen, vooral als de akkers dicht bij wegen of veecorridors liggen. Er zijn verschillende vormen van afrasteringen in Tadzjikistan. Afrasteringen met gaasdraad zijn effectief maar duur. In tegenstelling tot natuurlijke omheiningen leveren omheiningen met gaasdraad geen extra inkomsten op in de vorm van fruitopbrengsten of hout.
Waar mogelijk moeten natuurlijke, lokale materialen (bijv. takken, kreupelhout, stenen, houten stokken enz.) worden gebruikt voor afrasteringen. Deze materialen zijn goedkoper dan gaasdraad of beton en bieden habitats voor nuttige insecten en andere bestuivers. Levende omheiningen van lokale bomen en struiken, bij voorkeur met stekels (meidoorn, kersenpruim en barbis) zijn nog geschikter omdat ze bijdragen aan de biodiversiteit en brandhout en wilde vruchten leveren. Ze moeten de eerste jaren echter wel worden beschermd en bewaterd.
Als er ter plaatse stenen beschikbaar zijn, kan ook een omheining met stenen muren worden overwogen. Natuurstenen muren zijn niet alleen duurzaam, maar creëren ook habitats voor bestuivers, andere insecten en kleine zoogdieren.
Sleutelfactoren
Veel boeren maken zich voortdurend zorgen dat hun akkers worden betreden door vee dat op doorreis is naar de zomerweiden. Dit zorgt voor conflicten binnen de gemeenschap en met herders. Door hun akkers te omheinen zijn de gezinsleden verlost van deze zorgelijke taak om hun percelen te bewaken en kan de tijd voor effectievere taken worden gebruikt.
Geleerde les
Op de meeste geïrrigeerde akkers met eenjarig gewas is omheining nodig en de boeren zijn bereid om zelf bij te dragen aan de omheining van hun percelen. Het werkte goed toen het project bijdroeg met de gaasdraad en de boeren de stokken en de arbeidskrachten leverden voor het opzetten van de omheining. Het projectteam beveelt echter aan om duurzame afrasteringsmechanismen of microkredieten te testen om de afhankelijkheid van projectinputs te verminderen en zo meer boeren te bereiken.
Contourploegen
Contourploegen moet worden toegepast op gebieden met steile hellingen. Het land wordt loodrecht op de helling geploegd, langs contourlijnen die rond het bouwland lopen. Contourlijnen bevorderen de infiltratie van regenwater omdat de waterafvoer wordt gestopt. Het risico op bodemerosie en de vorming van geulen wordt dus verminderd en de beschikbaarheid van water voor de eenjarige gewassen wordt vergroot. Het bodembehoudende effect van hoogtelijnen kan worden versterkt door er grasstroken, struiken of hagen langs te planten.
Sleutelfactoren
Landbouwgewassen hebben in Tadzjikistan in toenemende mate te lijden onder de klimaatverandering; dit uit zich onder andere in verschuivende neerslagpatronen en hogere temperaturen tijdens de zomermaanden, waardoor de waterstress voor de planten toeneemt. Door contourploegen wordt de infiltratie van regenwater verbeterd, wat op zijn beurt de beschikbare waterreserve van de bodem vergroot en zorgt voor een betere ontwikkeling van eenjarige gewassen.
Geleerde les
Veel boeren zijn ervan overtuigd dat contourploegen een adequate maatregel is om bodemerosie te verminderen en de beschikbaarheid van water voor hun gewassen te vergroten. De meesten van hen hebben echter geen eigen tractor en moeten een beroep doen op landbouwdienstverleners om hun land klaar te maken. Deze laatsten ploegen vaak niet volgens de hoogtelijnen omdat dit tijdrovend en schadelijk voor hun motor zou zijn. Een mogelijke oplossing zou kunnen zijn dat boeren die geïnteresseerd zijn in het ploegen van hoogtelijnen, enkelassige trekkers kopen, die relatief betaalbaar zijn en waarmee ze zelf kunnen ploegen.
Intercropping
Intercropping is een planttechniek waarbij twee of meer gewassen tegelijkertijd op hetzelfde veld worden verbouwd. Intercropping zal resulteren in een hogere opbrengst omdat de planten de beschikbare ruimte en voedingsstoffen efficiënter gebruiken en elkaar helpen om zich te ontwikkelen. De geassocieerde gewassen moeten tot verschillende plantenfamilies behoren, zodat ze niet dezelfde plagen en ziekten delen en verschillende eisen stellen aan de vruchtbaarheid van de bodem en voedingsstoffen en deze uit verschillende horizonten van de bodem halen. Intercropping creëert biodiversiteit, wat nuttige en roofinsecten aantrekt. Als de bloei toeneemt, bevordert intercropping ook bestuivende insecten en dus de bijenteelt.
Er zijn drie basisclassificaties voor intercropping: a) gemengde teelten, waarbij verschillende compatibele planten samen worden geplant zonder vaste indeling (bijv. maïs samen geplant met bonen); b) rijteelten of alley cropping, waarbij verschillende gewassen naast elkaar in rijen worden geplant (bijv.c) tijdelijke intercropping, waarbij een langzaam groeiend gewas samen wordt geplant met een sneller groeiend gewas dat eerder wordt geoogst, zodat het langzaam groeiende gewas vervolgens het hele plantgebied in beslag kan nemen (bijv. aardappelen en pompoenen).
Sleutelfactoren
Intercropping verhoogt de diversiteit van de te oogsten producten en vermindert het risico op volledig verlies van de oogst door plagen en ziekten, aangezien deze normaal gastheerspecifiek zijn.
Intercropping houdt de vruchtbaarheid van de bodem op peil omdat voedingsstoffen niet eenzijdig worden uitgemergeld.
Intercropping verhoogt de biodiversiteit en trekt nuttige en roofinsecten aan.
Door gediversifieerde teelten wordt het bloeiseizoen verlengd, wat gunstig is voor de bijenteelt.
Geleerde les
Boeren in Tadzjikistan hebben de neiging om gewassen te smal te planten, waardoor gewassen elkaar op een negatieve manier hinderen; de zwakkere worden onderdrukt, de oogst per plant is lager en gedeeltelijk, en het potentieel van intercropping wordt niet voldoende benut. Bij het intercroppen van soorten moet ervoor gezorgd worden dat elk van de betrokken soorten genoeg ruimte heeft om te groeien.
De waterbehoefte van de geassocieerde gewassen moet vergelijkbaar zijn om elk van de soorten van voldoende water te voorzien.
Boeren staan soms sceptisch tegenover intercropping, omdat ze beweren dat het moeilijk zal zijn om de producten van elkaar te scheiden, bijvoorbeeld haver en erwten. Daarom moeten geschikte mechanismen, zoals het gebruik van verschillende zeven voor het scheiden van de korrels, geïntroduceerd worden bij de boeren.
Waterbesparende irrigatietechnieken
Irrigatie door middel van zwaartekracht (groef- of oppervlakteirrigatie) is de belangrijkste irrigatietechniek die in Tadzjikistan wordt gebruikt voor eenjarige gewassen. Om erosie te voorkomen moet de irrigatie worden uitgevoerd door middel van voren die licht hellende hoogtelijnen volgen. De watertoevoer moet langzaam zijn, zodat het water beter in de bodem kan infiltreren en het risico op erosie langs de irrigatiegroef afneemt. Bovendien moeten maatregelen worden genomen om irrigatie door zwaartekracht effectiever te maken, bijvoorbeeld door irrigatiekanalen te bekleden met plastic folie om waterverlies door infiltratie te beperken of door het water via plastic buizen over de voren te verdelen voor een homogene verdeling.
Er moet speciale aandacht worden besteed aan het vermijden van te veel water; overtollig water moet goed worden afgevoerd omdat het bodemerosie kan veroorzaken, geulen kan vormen of ongedierte kan aantrekken.
In een irrigatiesysteem met zwaartekracht is het cruciaal om het bodemoppervlak tussen de voren te breken om haarvaten te vernietigen en zo de vochtigheid te behouden.
Meer geavanceerde en efficiënte irrigatietechnieken zoals druppel- en sproei-irrigatie zijn in de meeste gevallen economisch niet haalbaar bij eenjarige geïrrigeerde gewassen.
Sleutelfactoren
Water is een schaars goed in Tadzjikistan en de situatie verslechtert door de bevolkingsgroei en de klimaatverandering. Daarom zijn boeren geïnteresseerd in het implementeren van waterbesparende irrigatietechnieken. Het middel bij uitstek is het verbeteren van irrigatie door middel van zwaartekracht, omdat het in de meeste gevallen te duur is om druppel- of sproei-irrigatiesystemen te installeren voor eenjarige gewassen.
Geleerde les
Veel boeren irrigeren eenjarige gewassen door middel van zwaartekracht, waarbij ze het water gewoon bergafwaarts laten stromen en zich er niet van bewust zijn dat een dergelijke procedure erosie veroorzaakt. Ze moeten worden getraind in het toepassen van groefirrigatie volgens hoogtelijnen.
Invloeden
Eenjarige gewassen zijn belangrijk voor het genereren van inkomen, het garanderen van voedselzekerheid en, als ze gediversifieerd zijn, voor voedingszekerheid.
Intensieve landbouwsystemen zijn gewoonlijk minder schokabsorberend en brengen een hoger risico op plagen met zich mee. De hier beschreven aanpak maakt de productie beter bestand tegen schokken en veranderingen in klimaatpatronen. Bovendien verbeteren gediversifieerde eenjarige akkers de biologische diversiteit van zowel planten als insecten, vermindert het de behoefte aan en afhankelijkheid van irrigatiesystemen en heeft het minder negatieve effecten op aangrenzende ecosystemen. Bovendien kan bodemverarming en erosie worden verminderd en de vruchtbaarheid van de bodem worden verhoogd door middel van lage/geen grondbewerkingstechnieken en gewasrotatie.
Begunstigden
De begunstigden van de aanpak zijn boeren die geïrrigeerde gewassen willen verbouwen op een manier die bijdraagt aan het behoud en de bevordering van biodiversiteit en ecosysteemdiensten.
Verhaal
Azim over het delen van zaden van paardenbonen met zijn buren, Pokhut, Ayni.
WHH
De deur in de stenen muur die het hele gebied omringt, staat open en onthult een weelderig groene tuin onder schaduwrijke fruitbomen. De eigenaar van deze tuin in het dorp Pokhut, Zerafshan vallei, Noord-Tadzjikistan is Azim Choragabov. Hij is 65 jaar oud. Omdat Tadzjikistan voornamelijk bedekt is door hoge bergen, is landbouw alleen mogelijk in de valleien. Klimaatverandering leidt tot frequente droogtes en modderstromen die de oogst in gevaar brengen en voedselonzekerheid en ondervoeding veroorzaken. Zelfs onder deze barre omstandigheden is landbouw de belangrijkste bron van inkomsten voor de groeiende bevolking van Tadzjikistan - ook voor Azim. Als hij door de velden wandelt, haalt hij voorzichtig zijn vingers door de bloeiende aardappelen en denkt hij terug aan zichzelf van vroeger: "Vroeger liet ik me gaan en consumeerde ik alles gedachteloos. Zo verspilde ik mijn tijd. Een paar jaar geleden verloor ik mijn zoon. Daarna ging ik op zoek naar een dieper begrip van het leven en werd ik me meer bewust van de innerlijke waarde ervan."
Toen hij dit inzicht kreeg, veranderde hij niet alleen zijn eigen gedrag, maar ook zijn houding ten opzichte van zijn omgeving. Azim kreeg meer aandacht voor de variëteiten van lokale planten en toonde een toegenomen interesse in hun specifieke kwaliteiten en voordelen. Dit was het moment waarop Azim besloot om mee te doen aan het project "Biodiversiteit en ecosysteemdiensten in agrarische landschappen". Met de zaden die hij van Welthungerhilfe heeft gekregen, kweekt Azim een mix van planten: aardappelen, bonen, calendula, tarwe, pompoen en paardenbonen. "Vroeger gebruikten mensen veel paardenbonen, het helpt bij diabetes. Nu ben ik het weer gaan verbouwen om het met de buren te delen en om het te verkopen."
Hij is van plan om de paardenbonen die hij kweekt bij te dragen aan de zaadbank die in het kader van dit project zal worden opgezet.
Als Azim nu in zijn moestuin is, gaat hij helemaal op in wat hij doet. Hij is een serene man, rijkelijk bedeeld met innerlijke rust en kalmte. Soms lijkt het alsof hij naar zijn planten en bloemen luistert. En hij geeft zijn kennis en liefde voor het kweken van lokale planten door aan zijn zes kinderen die hem helpen in de tuin. Terwijl zijn kleinkinderen in de tuin spelen, ziet hij de toekomst vol vertrouwen en hoop tegemoet.
In contact komen met medewerkers
Andere medewerkers
Lokale partnerorganisatie
Publieke organisatie "IPD
Lokale partnerorganisatie
Publieke organisatie "Rushnoi
