Tae Rak kanaal en stuw. Auteur: Tyson Lovett-Murray.
Gunditj Mirring Traditional Owners Aboriginal Corporation
Gunditjmara Traditionele eigenaar gewoonterechten en verplichtingen
Het Budj Bim Cultuurlandschap ligt binnen het traditionele Land van Gunditjmara. Als zodanig hebben Gunditjmara van oudsher rechten, verantwoordelijkheden en
verplichtingen om voor het Land te zorgen, gebaseerd op voortdurende traditionele kennis en praktijken van Gunditjmara.
De culturele tradities, kennis en praktijken van de Gunditjmara komen duidelijk naar voren in de Gunditjmara aquacultuur, zoals blijkt uit de veranderende praktijken van het beheer, de opslag en het oogsten van kooyang (paling) en de daarmee samenhangende manipulatie, wijziging en beheer van waterstromen. De kennis en praktijken van de Gunditjmara-aquacultuur omvatten ook het winnen van grassen voor het weven van gnarraban (kooyang manden), traditionele voorstellingen van de Gunditjmara-aquacultuur (bijvoorbeeld de complexe ontwerpen op mantels van buidelratten), aanpassing van traditionele vangsttechnieken (bijvoorbeeld het gebruik van gaasmanden en houten kratten om kooyang in te bewaren) en hedendaagse, creatieve artistieke uitingen van Gunditjmara-aquacultuur, zoals het vertellen van verhalen, dans, zang, bewerkte objecten en beeldhouwkunst.
De bevestiging van de rechten van de Gunditjmara leidde tot hun erkenning door de Australische regeringen vanaf de jaren 1980 - de Aboriginal Land (Lake Condah and Framlingham Forest) Act 1987 (Vic.) was de eerste wetgeving die de Gunditjmara en hun rechten erkende.
De rechten van de Gunditjmara worden erkend onder de Native Title Act 1993 van de Australische overheid en de Aboriginal Heritage Act 2006 van de Victoriaanse overheid. Traditionele en gewoonterechten en -verplichtingen worden geïmplementeerd door middel van bestuursregelingen.
- Eigendom van het land is een sleutelelement om de uitoefening van gewoonterechten en traditionele rechten en plichten mogelijk te maken.
- Het bevestigen van de identiteit en de rechten van de Gunditjmara was essentieel in de strijd om erkenning door de overheid.
- Binnen een Westerse koloniale context vereiste het bewijzen van de rechten en plichten van de Gunditjmara op het land een samenwerking met onderzoeksgemeenschappen en technologieën om het bestaan en de reikwijdte van voorouderlijke kennis en praktijken te 'bewijzen' - en om ze in Westerse termen erkend te krijgen.