Verbetering van bestaansmiddelen, aanpak van genderongelijkheid en aanpassing aan klimaatverandering in een door vrouwen geleid gemeenschapsbos in Bishnupur, Nepal
Volledige oplossing
Luchtfoto van het dorp Bishnupur
RECOFTC
In 2014 heeft RECOFTC een project opgezet in Bishnupur om te laten zien hoe gemeenschapsbosbouw vrouwen mondiger maakt en de aanpassing aan klimaatverandering ondersteunt. Community forestry is een brede term voor benaderingen die lokale mensen in staat stellen om bossen te beheren, te beschermen en ervan te profiteren. Het project is ontwikkeld in samenwerking met de door vrouwen geleide gebruikersgroep van de gemeenschapsbossen in Bishnupur. RECOFTC, de lokale overheid en sectorale agentschappen ondersteunden de groep om een participatieve aanpak toe te passen bij het beoordelen van de kwetsbaarheid voor het klimaat en het identificeren en uitvoeren van prioritaire acties. Ze beschermden landbouwgrond tegen overstromingen door bomen te planten, installeerden bio-embanken om instortende rivieroevers te stabiliseren, investeerden in waterputten om de watervoorziening te verbeteren en introduceerden agroforestry en bijenteelt om hun levensonderhoud te diversifiëren. De gemeenschap verbeterde haar veerkracht en verminderde haar kwetsbaarheid voor klimaat- en andere schokken. Het project versterkte de positie van vrouwen als leiders, besluitvormers en financiële begunstigden. Het transformerende effect leidde ertoe dat vrouwen in naburige gemeenschappen soortgelijke praktijken gingen toepassen.
Laatst bijgewerkt: 26 Nov 2021
2995 Weergaven
Foto- en videogalerij
Context
Uitdagingen
Milieu
De productie van suikerriet vermindert de bodemkwaliteit en de beschikbaarheid van water. Ontbossing en verandering in landgebruik verergeren de gevolgen van klimaatverandering. Deze gevolgen zijn onder andere de jaarlijkse plotselinge overstromingen die de oevers van rivieren eroderen en hebben geleid tot het verlies van ongeveer 30 hectare land. Onregelmatige seizoenen en variabele regenval verergeren het tekort aan waterbronnen. Invasieve soorten bedreigen de inheemse soorten in het bos.
Sociaal
De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is groot in Bishnupur, met ongelijke huishoudelijke taken voor mannen en vrouwen. Deze kloof is groter geworden doordat de waterbronnen zijn afgenomen en vrouwen dagelijks tot wel twee uur extra moeten besteden aan het halen van water. Vrouwen hebben ook een beperkte stem in de besluitvorming. De ongelijke toegang tot waterbronnen tussen relatief welgestelde en armere huishoudens heeft tot sociale spanningen geleid.
Economisch
Armoede is wijdverspreid. De inkomsten uit het belangrijkste geldgewas, suikerriet, dalen. De afhankelijkheid van de landbouw vergroot de kwetsbaarheid, omdat de productiviteit van de landbouw afneemt.
Locatie
District Sarlahi, Janakpur, Nepal
Zuid-Azië
Proces
Samenvatting van het proces
De bouwstenen zijn de drie belangrijkste fasen van aanpassing aan klimaatverandering op basis van gemeenschapsbosbouw. Ze volgen elkaar op. Eerst komt de evaluatie van de kwetsbaarheid en de identificatie van aanpassingsonderwerpen. Vervolgens wordt de haalbaarheid van specifieke aanpassingsopties beoordeeld. In deze tweede fase worden de potentiële geïntegreerde aanpassingsopties geïdentificeerd en worden prioriteiten en financieringsmogelijkheden onderzocht. Als onderdeel van deze fase worden vervolgens projectvoorstellen ontwikkeld en worden afspraken gemaakt met partnerinstellingen. In de derde en laatste fase worden interventies uitgevoerd. Bij de activiteiten wordt prioriteit gegeven aan arme huishoudens, achtergestelde etnische groepen en kasten, en vrouwen. In alle drie de fasen van het proces vindt participatieve monitoring plaats. Het proces wordt afgerond met een evaluatie.
Bouwstenen
Participatieve beoordeling van klimaatkwetsbaarheid
Het doel is om inzicht te krijgen in de kwetsbaarheid voor de gevolgen van klimaatverandering. Na een proces van vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming met de belanghebbenden, identificeert de kwetsbaarheidsbeoordeling op gemeenschapsniveau de klimaatbedreigingen en -gevolgen, beoordeelt ze de bedreigingen en gevolgen voor de middelen van bestaan van de gemeenschap en identificeert ze de kwetsbaarheden en de thema's om de kwetsbaarheid aan te pakken.
In Bishnupur werd de beoordeling zes maanden lang ondersteund door een lokale coördinator. Een vrouwelijke veldwerker van de Himalayan Grassroots Women's Natural Resource Management Association raadpleegde vrouwelijke belanghebbenden. Het werd als ongepast ervaren dat mannelijke werknemers zich met vrouwen bezighielden.
Een reeks matrices maakt het mogelijk om op een duidelijke manier informatie over klimaatverandering en sociaaleconomische informatie te verzamelen, te ordenen en te evalueren om de kwetsbaarheden te beoordelen. Elke matrix bouwt voort op informatie uit de vorige matrix. De klimaatvariabelen en blootgestelde sectoren die in de matrices worden geanalyseerd, zijn afhankelijk van locatiespecifieke factoren.
De matrices worden aangevuld met primaire en secundaire gegevens. Primaire gegevens zijn afkomstig van participatory rural appraisal en participatory action research. Richtlijnen en operationele plannen van gebruikersgroepen van bossen in de gemeenschap, overheidsinstanties op districtsniveau en onderzoeksinstituten op het gebied van bos- en landgebruik leveren secundaire gegevens.
Sleutelfactoren
Bosgebruikersgroepen in Nepal maken gebruik van participatieve processen en beschikken over sociaaleconomische en biofysische informatie die nodig is voor kwetsbaarheidsbeoordelingen. De belanghebbenden moeten bereid zijn om samen te werken - de lokale overheid en sectorale agentschappen zoals het District Forest Office ondersteunden het proces in Bishnupur. Het is belangrijk om een ervaren facilitator te hebben die gevoelig is voor de lokale context. Ze moeten vertrouwd zijn met de complexe aspecten van de beoordeling van de kwetsbaarheid voor het klimaat en in staat zijn om ruimte en mogelijkheden te creëren om de relevantie van de stem van de gemeenschap te erkennen.
Geleerde les
Een gebrek aan empirische gegevens vormt een uitdaging bij het uitvoeren van kwetsbaarheidsbeoordelingen op gemeenschaps- en lokaal niveau. Participatieve instrumenten om klimatologische trends in kaart te brengen kunnen dit probleem tot op zekere hoogte verhelpen. Empirisch bewijs blijft belangrijk om informatie die leden van de gemeenschap delen te analyseren en te valideren.
De gemeenschap in Bishnupur interpreteerde de klimaattrends bijvoorbeeld als leidend tot droogte. Het aantal neerslagdagen was afgenomen, maar uit de meteorologische gegevens bleek dat de totale neerslag was toegenomen. Nadat de gemeenschap op de hoogte was gebracht van deze bevinding, gaf het project waterbeheer en -opvang prioriteit als een belangrijk interventiegebied.
Een beoordeling van de kwetsbaarheid voor klimaatverandering kan een gelegenheid zijn om de leden van de gemeenschap en andere belanghebbenden bewust te maken van klimaatverandering. Vertegenwoordigers van de lokale overheid en sectorale agentschappen werden uitgenodigd voor de kwetsbaarheidsanalyse in Bishnupur. Ze droegen bij aan de analyse en kregen een genuanceerd inzicht in de manier waarop klimaatverandering de gemeenschappen beïnvloedt en welke acties er moeten worden ondernomen. Dit hielp om hun steun voor de uitvoering van adaptatiemaatregelen veilig te stellen.
Co-productie van haalbaarheidsbeoordeling van adaptatie-interventie
Een haalbaarheidsstudie maakt gebruik van de input van leden van gemeenschappelijke bosgebruikersgroepen en andere belanghebbenden om aanpassingsmaatregelen te identificeren.
Eerst bekijken de leden van de lokale bosgebruikersgroep en de facilitatoren de evaluatie van de kwetsbaarheid voor het klimaat en de geïdentificeerde interventiethema's. De evaluatie identificeert minstens drie thema's op basis van gedetecteerde klimaatbedreigingen, kwetsbaarheden en aanpassingsvermogen. Elk thema is een brede aanpassingsstrategie met acties.
Vervolgens gebruiken de facilitatoren een sjabloon voor het evalueren van de thema's om de leden van de bosgebruikersgroep te helpen bij het zoeken naar technische expertise, en verzamelen ze de informatie in één enkel 'snapshot'-document om een meer gedetailleerde actie te kunnen selecteren. De facilitatoren kunnen de klimaatkwetsbaarheidsbeoordeling gebruiken om vooraf informatie op te stellen over bestaande middelen van bestaan.
Als laatste stap werken de facilitatoren samen met de leden van de lokale bosgebruikersgroep om een lijst op te stellen van expertise en experts voor de interventieonderwerpen. Indien nodig werken de facilitatoren de lijst bij, rekening houdend met een breed scala aan belanghebbenden en dienstverleners. De uiteindelijke matrices bevatten antwoordopties voor elk onderwerp en worden aangevuld op basis van de informatie die de doelgroepen verstrekken. Voor dit onderdeel kan het nodig zijn om informatie te verzamelen van technische adviseurs en/of dienstverleners.
Sleutelfactoren
Terwijl kwetsbaarheidsbeoordelingen participatief moeten zijn, vereisen haalbaarheidsbeoordelingen technische expertise om vast te stellen welke opties praktisch en effectief zijn. Hiervoor moet waarschijnlijk een beroep worden gedaan op technische, hydrologische, landbouwkundige en andere agentschappen of consultants. Het betrekken van gouvernementele en niet-gouvernementele organisaties bij een kwetsbaarheidsbeoordeling zal de inspanningen die nodig zijn voor de haalbaarheidsbeoordeling verminderen, door inzicht te verschaffen in mogelijke maatregelen die al beschikbaar of geïmplementeerd zijn, vereiste technologieën, kosten en mogelijke steunbronnen.
Geleerde les
Community forest user groups kunnen haalbaarheidsstudies uitvoeren, met technische ondersteuning van ondersteunende instanties. Leiderschap van vrouwen zorgt ervoor dat de interventies voldoende rekening houden met de gevolgen en voordelen voor hen en andere gemarginaliseerde groepen zoals arme huishoudens en etnische minderheden.
Ondersteuning bij klimaatadaptatie is gemandateerd aan veel lokale agentschappen in Nepal. Daarom is het identificeren en inschakelen van technische bureaus een waardevolle gelegenheid om plannen voor cofinanciering te ontwikkelen. Verzoeken om technische input versterken de argumenten voor financiële steun voor interventies.
Implementatie van op ecosystemen gebaseerde aanpassingsinterventies
Het doel is om op de natuur gebaseerde interventies te gebruiken die zijn geïdentificeerd in de haalbaarheidsstudie om bronnen van klimaatkwetsbaarheid aan te pakken. Om dit te doen, mobiliseert de leiding van de gebruikersgroep bos middelen en mensen, en werkt samen met partnerorganisaties die zijn geïdentificeerd in de haalbaarheidsstudie om toegang te krijgen tot middelen en technologie.
In Bishnupur werkten de vrouwelijke leiders van de gebruikersgroep samen met RECOFTC om ongeveer 300 mango- en lycheeboomzaailingen te kopen tegen gesubsidieerde prijzen van het regionale tuinbouwontwikkelingscentrum. RECOFTC zorgde voor bijenkorven en training in het houden van bijen.
Om het watertekort aan te pakken en de bestaande waterbronnen te beschermen, heeft de gebruikersgroep van het gemeenschapsbos technische en financiële steun gekregen van het Bagmati Irrigation Project van de overheid om een diepe put te installeren. RECOFTC en de gebruikersgroep hebben het tekort aan financiële middelen gedekt.
Om de rivieroever te stabiliseren bouwden de leden van de gebruikersgroep een keermuur van stenen en zandzakken met daarop levende bamboe en andere planten langs een kilometerslange strook van de rivier. Ze plantten 200 bamboe wortelstokken en 4000 zaailingen van voedergewassen van het districtsbosbeheer en het districtsbureau voor bodembescherming, samen met plaatselijk beschikbaar snelgroeiend en multifunctioneel gras.
Sleutelfactoren
Het proces werd lokaal geleid. Lokaal eigenaarschap droeg ertoe bij dat de leiders van de Bishnupur gemeenschapsbossen zelf op zoek gingen naar mogelijke ondersteuning. Bemiddeling door derden is belangrijk, omdat de voorstellen van een gemeenschap misschien niet de meest klimaatgevoelige zijn, of optimaal voor nabijgelegen gemeenschappen en hun eigen klimaatbestendigheid. Beleidsondersteuning is cruciaal. In het nationale actieprogramma voor aanpassing van Nepal staat bijvoorbeeld dat 80 procent van de middelen voor klimaatadaptatie naar het lokale niveau moet gaan, waardoor het gemakkelijker is geworden om toegang te krijgen tot financiering.
Geleerde les
Een gemeenschap van bosgebruikers vormt een robuuste, zelfbesturende instelling die tot op zekere hoogte over de nodige middelen beschikt om interventies uit te voeren. Dergelijke groepen beschikken over sterke netwerken die hen kunnen helpen om toegang te krijgen tot verdere middelen en technische ondersteuning indien nodig.
Klimaatadaptatie onder leiding van vrouwen helpt om zowel genderongelijkheid als klimaatkwetsbaarheid aan te pakken, met name die van vrouwen en de armste leden van een gemeenschap.
Invloeden
Het project vergrootte de boombedekking en diversifieerde inkomens door 300 mango- en lycheebomen, 1000 boterbomen (lokale naam chiuri) en 500 Indiase laurierbomen (lokale naam tejpat) te leveren. De jaarlijkse inkomsten stegen met gemiddeld 45.000 roepies (US$450), oftewel ongeveer 18 procent, voor zes gezinnen die bijenkorven en technische ondersteuning kregen om honing te produceren.
Het boren van een diepe put verbeterde de toegang tot water voor 64 huishoudens voor huishoudelijk en agrarisch gebruik op 30 hectare, waardoor de kwetsbaarheid voor wisselende regenval afnam. De relaties met de lokale autoriteiten verbeterden omdat een irrigatieproject onder leiding van de overheid de put medefinancierde.
Het project stabiliseerde een 1 km lange rivieroever met zandzakken en stenen, versterkt door bamboeaanplant, om erosie tijdens zware regenval of plotselinge overstromingen tegen te gaan. Sinds 2015 is er geen erosie meer geweest van de rivieroever, ondanks de jaarlijkse overstromingen. Er is minder slib en puin afgezet over de 45 hectare bos, boerderij en nederzetting van het dorp.
Het project heeft de cohesie binnen de gemeenschap verbeterd en de sociale spanningen over de toegang tot water verminderd. Het heeft de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen verkleind en vrouwen de rol van leiders op het gebied van klimaatadaptatie gegeven. Het opstellen en implementeren van een klimaatveranderingsresponscomponent in het bosbeheerplan van de gemeenschap heeft geholpen om de aanpassing te mainstreamen en ervoor te zorgen dat het bos naar schatting 888 ton koolstof opslaat. 39 andere gemeenschappen in drie districten zijn deze inspanningen nu aan het herhalen.
Begunstigden
- Elf vrouwen die de gebruikersgroep van het gemeenschapsbos van Bishnupur leiden en 63 families (359 mensen) die lid zijn van de groep.
- 778 mensen actief in gemeenschapsondernemingen die door andere projecten worden ondersteund.
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
SDG 1 - Geen armoede
SDG 5 - Gendergelijkheid
SDG 13 - Klimaatactie
SDG 15 - Leven op het land
Verhaal
Mausami Uprety, inwoner van Bishnupur
RECOFTC
Mausami Uprety en haar man Wakil Mainali wonen met hun twee jonge dochters in Bishnupur. Voordat het Regional Community Forestry Training Centre for Asia and the Pacific (RECOFTC) zijn project daar uitvoerde, leefde het gezin in extreme armoede.
"We verbouwden groenten en werkten op andermans boerderij om in ons levensonderhoud te voorzien," zegt Uprety. "Het was vroeger erg moeilijk. Er was geen werk en geen bron van inkomsten die we konden gebruiken in tijden van nood."
De klimaatverandering maakte het precaire bestaan van de familie nog moeilijker. Uprety vertelt dat haar gemeenschap getroffen werd door steeds ergere overstromingen en aantasting van het land. Maar toen ze lid werd van de gebruikersgroep van de Bishnupur gemeenschapsbossen, vertelden andere vrouwelijke leden haar over de kansen die het houden van bijen zou kunnen bieden. Met de technische en managementondersteuning van RECOFTC konden Uprety en vijf andere nieuwe imkers ervoor zorgen dat hun bedrijf duurzaam werd.
"Ik ontdekte dat de bijenteelt een onderneming is met weinig input en een hoog inkomen," zegt ze. "Het zorgt voor een regelmatig inkomen. Dit is goed voor arme gezinnen."
"Voorheen had ik maar één geit," voegt ze eraan toe. "Nadat ik begon te verdienen met bijenteelt, kon ik mijn kudde geiten uitbreiden. Honing is ook een bron van voeding voor mijn kinderen."
Dankzij de bijenteelt en andere agroforestrypraktijken hoeven boeren zoals Uprety niet langer te vertrouwen op slechts één bron van inkomsten.
"In plaats van suikerriet te planten, ben ik mango gaan planten op mijn land," zegt Bishnu Mahat, lid van het uitvoerend comité van de gebruikersgroep voor gemeenschapsbosbouw van vrouwen in Bishnupur. "Suikerriet gebruikt te veel water en droogt het land uit, waardoor de productiviteit daalt. Ik verwacht dat mango een beter rendement zal opleveren dan suikerriet en mijn inkomstenbron zal diversifiëren."
Het succes van RECOFTC's Trees and Bees project in Bishnupur heeft zich verspreid. Regeringsprogramma's kopiëren het project in de naburige districten Siraha en Saptari. De programma's ondersteunen nu anderen die moeite hebben om in hun levensonderhoud te voorzien door training en technische bijstand te bieden om te beginnen met bijenteelt.
In contact komen met medewerkers
Andere medewerkers
Shambhu Prasad Dangal
RECOFTC
Neeraj Katwal
RECOFTC
Regan Pairojmahakij
RECOFTC
Lok Mani Sapkota
RECOFTC
Hariwon de gemeente
Harion Gemeentebestuur
