Duurzaamheid in de visvisserij

Een van de meest directe uitdagingen voor de visvisserij op weg naar duurzaamheid is de implementatie van visserijmonitoring. Dit verzamelt alle informatie die nodig is om te begrijpen hoe de visserij functioneert, inclusief de economische en ecologische componenten, waardoor betere managementbeslissingen kunnen worden genomen. Om dit in de visvisserij te bereiken, werden vissers en vissersvrouwen getraind in het belang van het monitoren van hun visserij en hoe dit uit te voeren. Samen met vissersgemeenschappen, de overheidssector, de academische wereld en maatschappelijke organisaties werd er een format voor een visserijlogboek ontworpen en goedgekeurd door de overheid.

Vervolgens werden de logboeken geïmplementeerd in vier vissersgemeenschappen, waarbij het proces werd aangepast aan de lokale behoeften. In 2021 was het vier jaar geleden dat de gemeenschappen begonnen met het monitoren van hun visserij (specifiek voor verschillende vissoorten), waardoor ze conclusies konden trekken over het gedrag van de visserij, hun activiteiten konden plannen, hun inkomen konden controleren, enz.

Om tot duurzame visserij te komen, moeten alle belanghebbenden bij de besluitvorming worden betrokken. Op deze manier delen ze de verantwoordelijkheden en rechten voor het gebruik en beheer van hulpbronnen, het oplossen van conflicten en het uitwisselen van kennis. Dit is wat bekend staat als co-management van de visserij; waar belanghebbenden bondgenoten worden en samenwerken om hetzelfde doel te bereiken.

Om dit te bereiken werden eerst alle potentiële partners geïdentificeerd: visserijgemeenschappen, de overheidssector, de academische wereld, maatschappelijke organisaties en de markt. Ze werden uitgenodigd om samen te werken en er werd een reeks bijeenkomsten gehouden met deelname van alle actoren, waar het project, de doelstellingen en de doelen werden ontworpen. De actoren werden uitgenodigd om deel uit te maken van het project en eraan bij te dragen vanuit hun ervaring en werkgebied. Dit werd geformaliseerd door de ondertekening van een memorandum van overeenstemming. Nu worden er halfjaarlijkse bijeenkomsten gehouden waar de geboekte vooruitgang wordt gepresenteerd en de volgende doelen worden vastgesteld, waarbij altijd gestreefd wordt naar transparantie en het bevorderen van vertrouwen en gelijkwaardige deelname.

Een oogststrategie is een reeks formeel of traditioneel overeengekomen instrumenten die worden gebruikt om een goed gebruik van de hulpbron te garanderen. In de visvangst is het een uitdaging om deze strategieën te definiëren en te evalueren of ze al dan niet werken, aangezien deze activiteit meestal een groot aantal soorten met verschillende biologische kenmerken omvat.

Om de oogststrategieën die in de visvangst worden gebruikt te identificeren, werd de visserij gemonitord aan de hand van logboeken. Deze logboeken bevatten informatie over vangsten, inspanning, vistuig en grootte en gewicht van de vangsten. De in de logboeken verzamelde informatie wordt elke zes maanden geanalyseerd om inzicht te krijgen in de visserij en mogelijkheden voor verbetering te identificeren. Twee voorbeelden van verbeteringen die de vissersgemeenschappen hebben aangebracht, zijn het aanpassen van het vistuig om selectiever te kunnen vissen. Ze hebben ook besloten om afspraken te maken over minimale vangstgroottes voor vissoorten. Deze door vissers en vissersvrouwen geregistreerde informatie wordt gedeeld met de overheidssector om meer informatie te hebben over de toestand van de visserij en om duurzame beheerstrategieën te definiëren.

Als we aan visserij denken, stellen we ons ruimtes voor waar mannen overheersen en de enige activiteit de winning van hulpbronnen is. Om een volledig beeld te krijgen van de visserij is het belangrijk om ook de activiteiten na de oogst, voor de oogst en aanvullende activiteiten mee te nemen. Zo kunnen we de visserij in meer detail leren kennen en het werk van vissers en vissersvrouwen identificeren en erkennen.

Sinds 2015 is COBI betrokken bij de uitvoering van projecten ter verbetering van de visserij in samenwerking met de productiesector. Naast milieuverbeteringen streven deze projecten nu ook naar sociale verbeteringen, waaronder gendergelijkheid. Aan het begin van deze projecten werd vastgesteld dat het werk van vrouwen, dat geen winnend werk was, niet werd erkend als onderdeel van de visserij, een paradigma dat we met jaren werk aan het doorbreken zijn.

Kleinschalige visserij heeft door haar aard vaak beperkte, slecht gesystematiseerde en in de tijd beperkte gegevens. Deze schaarste aan informatie vormt een uitdaging om bijvoorbeeld de interactie van vistuig met het ecosysteem en de impact ervan op de habitat te begrijpen; dergelijke informatie is van fundamenteel belang bij de implementatie van een project voor de verbetering van de visserij. Over de hele wereld zijn verschillende methodologieën ontwikkeld om informatie te genereren over de effecten van de visserij op het ecosysteem; één daarvan is modellering op basis van het Ecopath programma met Ecosim.
COBI gebruikte dit hulpmiddel door informatie op te nemen die door vissers en vissersvrouwen werd gegenereerd via vislogboeken, evenals biologische en ecologische informatie voor de soorten die in de visserijzones leven. Daarnaast werd, om het model te versterken, de traditionele ecologische kennis van de vissersgemeenschappen geïntegreerd door middel van interviews, waaruit relevante informatie werd verkregen over het dieet van de soorten, hun geografische verspreiding, voortplantingsseizoen en waarnemingen.

Om succes te boeken op het gebied van de duurzaamheid van de visbestanden, moeten verschillende belanghebbenden actief deelnemen: visserijgemeenschappen, de overheidssector, de academische wereld, maatschappelijke organisaties en de markt, tot de belangrijkste. In 2019 is COBI begonnen met het monitoren van de (monetaire en niet-monetaire) kosten in verband met de uitvoering en ontwikkeling van projecten voor de verbetering van de visserij. Uit deze oefening bleek dat filantropie over het algemeen aan het begin van de projecten de grootste economische investering doet via maatschappelijke organisaties, terwijl visserijgemeenschappen niet-monetaire investeringen doen (bijvoorbeeld door hun boten beschikbaar te stellen voor de activiteiten), en andere actoren ook deelnemen (bijvoorbeeld overheidsinstanties of de academische wereld). Het doel van de gemeenschapsco-investering is dat de vissersgemeenschappen zich na verloop van tijd organiseren en zich inzetten om de kosten te blijven betalen die gepaard gaan met dit soort projecten, en een grotere financiële autonomie bereiken. COBI en de vissersgemeenschappen ontwikkelden een schriftelijke strategie met een tijdspad van vijf jaar, waarin de gemeenschappen zich verplichten om een geleidelijk percentage van de economische bijdragen te handhaven om medeverantwoordelijkheid en autonomie van het project te bereiken.