Toplum temelli mangrov yönetimi
Toplum temelli mangrov yönetimi, mangrov alanlarının bitişiğinde yaşayan yerel topluluklarla etkileşim kurarak ve geçimlerini mangrovlardan sağlayan topluluk üyeleri için alternatif bir gelir kaynağı sağlamayı amaçlayan yönetim ve geçim faaliyetlerine katılımlarını kolaylaştırarak Guyana'daki mangrovların sürdürülemez insan kullanımını ele almayı amaçlamaktadır. Topluluklar arıcılık gibi alternatif geçim kaynakları konusunda eğitilmiş ve mangrov ormanlık alanlarında arıcılık yapmak için temel ekipman sağlanmıştır. Üyeler ayrıca, mangrov ormanında turlar düzenledikleri için başka bir geçim kaynağı seçeneği olarak turizm ve kuş gözlemciliği konusunda da eğitilmiştir. Erkekler ve kadınlar, planlamadan uygulamaya ve izlemeye kadar restorasyonun tüm seviyelerinde yer almaktadır. Fide dikiminin bir müdahale olarak kullanıldığı ve topluluk fide fidanlıklarının kurulduğu yerlerde, aileler tohum toplamak ve dikim için sağlıklı fideler yetiştirmek için birlikte çalışmaktadır. Gönüllü gruplar, yani Köy Mangrov Eylem Komiteleri restorasyon alanlarında veya hassas bölgelerde kurulmakta ve üyeleri mangrovların önemi konusunda eğitilmektedir. 80'i kadın olan bu gönüllüler, okullarda vb. farkındalık oturumları düzenleyerek projenin köylerindeki sesi olurlar.
Mangrov ormanının veya potansiyel bir restorasyon alanının yakınında veya bitişiğinde yaşayan topluluk üyelerinin restorasyon veya koruma faaliyetlerine katılmaya istekli olmaları başarı için kritik önem taşımaktadır. Topluluk üyelerinin ihtiyaçları ve istekleri dikkate alınmalı ve ormanın sürdürülebilir yönetiminden geçim kaynağı elde etmelerini sağlayacak girişimler uygulanmalıdır. Kıyı koruması olarak ormanın önemi konusunda eğitim de kritik önem taşımaktadır.
Yerel halkın mangrov restorasyonu ve koruma girişimlerine katılımı, programın başarısı ve uzun vadeli sürdürülebilirliği açısından en önemli faktörlerden biridir. Seçilen yerlerde halkın yoğun katılımı sağlanmış olsa da, en büyük zorluklardan biri yerel halkın bağlılığı ve katılımı olmaya devam etmektedir. Proje, diğer müdahale sahalarındaki sakinleri mangrovların korunması ve farkındalığının artırılmasına katılmaları ve kıyı kaynaklarının izlenmesine dahil olmaları için motive etmek zorundadır. Eski alışkanlıkları değiştirme isteği ve çöp dökme ve yasadışı otlatma eylemleri hala büyük endişe kaynağı olmaya devam etmektedir.
Kadınların Deniz Koruma Alanı yönetimine eşit şekilde dahil edilmesi
MPA'ların ortak yönetiminde, toplumdan kimlerin katılacağının belirlenmesi uzun vadeli başarıyı sınırlayacak ya da mümkün kılacaktır. Kadınlar ve erkekler kıyı kaynakları yönetimi konusunda farklı rollere, önceliklere, ihtiyaçlara ve bilgilere sahiptir ve bu nedenle MPA yönetimine farklı fikirlerle katkıda bulunacak ve bu yönetimden farklı faydalar elde edeceklerdir. Balıkçılıktan doğrudan gelir elde edip etmediklerine bakılmaksızın her cinsiyetten insan, toplumun ihtiyaç ve önceliklerini tam olarak yakalamak ve yaygın toplum desteğini teşvik etmek için MPA'lar için kapasite geliştirme ve yönetim fırsatlarına eşit şekilde dahil edilmelidir.
Bir MPA'nın balıkçılık kısıtlamalarını izlemek ve uygulamak isteyen bir topluluğun varlığı başarının ayrılmaz bir parçasıdır. Kadınlar ve erkekler farklı rolleriyle politikalar hakkında bilgi yayılmasına ve politikaların uygulanmasına yardımcı olabilir ve daha geniş bir topluluğa ulaşılmasına yardımcı olur. Ayrıca, kadınların dahil edilmesine değer veren ve yerel toplumsal cinsiyet dinamiklerini anlayan donör kuruluşların desteği, toplumsal cinsiyet kalıplarının değişmesine ve kadınlarla erkeklerin eşit şekilde dahil edilmesine yardımcı olabilir.
Filipinler'deki bazı topluluklar 1970'lerden beri MPA'lara sahiptir ve bunların çoğu sadece erkek balıkçılarla kurulmuştur. Bu da kadınların katılımını engelleyen uzun süredir devam eden klişeler ve yerel gelenekler olduğu anlamına gelmektedir. Caticugan örneğinde, bu kalıplaşmış yargılar kadınların MPA yönetimine resmi katılımı önünde büyük engeller oluşturmuş, bu da gelirlerini ve güçlenme fırsatlarını kısıtlamıştır. Buna karşılık, Maite ve Bino-ongan'da kadınlar mevcuttu ve çoğu zaman MPA'ların girişimlerine ve yönetimine liderlik ederek yeni gelir getirici fırsatlara ve ekosistem kaynaklarının etkili bir şekilde korunmasına yol açtılar. MPA'lar küresel STK'lar tarafından desteklenmeye ve denizaşırı yardımlarla ödenmeye devam ettikçe, kadınların katılımındaki mevcut boşlukları tam olarak değerlendirmek için kullanılan değerlendirme çerçeveleri toplumsal cinsiyet eşitliğini entegre etmelidir. Bir finansman planı ve değerlendirme çerçevesi toplumsal cinsiyet eşitliğini içermiyorsa, hayatları etkilenecek olan kadınların yönetimi destekleme olasılığı daha düşük olacaktır.
Yenilikçi teknolojinin benimsenmesi

İklim değişikliği ve ekonomik belirsizlikler karşısında üretim faaliyetlerini sürdürebilmek için istiridye çiftçileri hızla yenilikçi bir teknolojiyi benimsedi: istiridyelerin büyümesi için yeni platformlar. Bu platformların özellikleri şunlardır: a) geleneksel olanlardan daha dayanıklıdırlar, kullanım ömrünü 3 yıldan 25 yıla kadar çıkarırlar; b) yerel mangrov ağaçlarının kullanımını sentetik malzemelerle değiştirirler; c) gelgit ve su seviyeleri ile yukarı ve aşağı hareket ettikleri için hidrolojik olaylara karşı daha dayanıklıdırlar.

  • CONANP, istiridye üreticileri arasında yenilikçi fikir alışverişi için bir forum kurdu;
  • Yeni platformların sahada çalıştığına dair kanıtlar;
  • Yerel üreticilerin yeni tip platformlar için ödeme yapmak üzere gerekli kaynakları bir araya getirme ve ilişkilendirme kapasitesi;
  • iklim değişikliğinin etkileri konusunda farkındalık.

Çıkarılan en önemli ders, mevcut kooperatiflerle birlikte çalışmanın koruma için güçlü bir müttefik yaratabileceğidir; bu durumda, mevcut üretim faaliyetlerinde yeni tekniklerin ve düzenlemelerin benimsenmesini mümkün kılmıştır. Ayrıca, kooperatifin tüm üyeleri için yeterli ekonomik gelir üretmenin ve aynı zamanda çevredeki doğal kaynakları korumanın mümkün olduğu da açıkça ortaya çıkmıştır. İstiridye kooperatifi, Camichin bölgesindeki doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi ve kullanımı için kolektif bir vizyon yaymaktadır ki bu, CONANP'ın personel ve bütçe eksikliği nedeniyle tek başına gerçekleştiremeyeceği bir görevdir.

Koruma ve üretim alanlarının tanımlanmasında yerel bilgiye dayalı esnek bir yaklaşımın kullanılması

Bu rezervin ayırt edici bir özelliği, topraklarının neredeyse tamamının federal kontrol yerine topluluk, "ejidal" veya özel mülkiyet altında olmasıdır. CONANP, iklim değişikliğine uyum konularında topluluklarla çalışırken farklı bir yaklaşım benimsemek zorunda kalmıştır; CONANP ekosistem temelli bir bakış açısıyla çalışmaya karar vermiştir. Bu yaklaşım, koruma ve iklim değişikliğini azaltma politikalarını yöneten federal yönetmeliklerin ve kurumların esnek bir şekilde yorumlanmasını gerektirmiştir. Bu esnekliğin temelinde, mangrov ekosistemlerinde hiçbir üretken faaliyetin gerçekleştirilemeyeceği geniş koruma alanlarını tanımlamak için katı bir idari poligon yaklaşımının reddedilmesi yatmaktadır. Yerel topluluklarla yapılan açık tartışmalar ve müzakereler CONANP'ın esnek bir yaklaşım benimsemesi ile sonuçlanmış ve yerel bilgi birikimi kullanılarak mangrovların ekosistem ve geçim kaynaklarına uygun olarak salt koruma ve sürdürülebilir üretim faaliyetleri için belirlenmiş alanlara bölünmesi sağlanmıştır. Mangrov sistemlerinde sürdürülebilir üretken faaliyetlerin sürdürülmesi, toplumun geçim kaynaklarının ayrılmaz bir bileşeni olarak mangrov sistemlerinin korunmasına yönelik topluluk tutumlarının değiştirilmesine yönelik uzun vadeli hedefi desteklemektedir.

1. Yerel topluluklarla yoğun diyalog ve müzakere (rezervin kurulmasından önce ve sonra).

2. Politikalar tasarlanırken yerel toplulukların ve saha çalışanlarının görüşlerinin dinlenmesi ve geçerliliğinin kabul edilmesi.

3. Farklı bakış açılarına ve yerel bilgiye uyum sağlamak için kurumsal düzenlemeleri ve yaklaşımları değiştirme isteği.

4. Planlanan önlemlerin etkinliğini izleme kapasitesi ve planların yerel topluluk desteğiyle değiştirilmesi gerektiğinde bunu fark edebilme.

1) Bir koruma alanının sadece idari olarak önceden tanımlanmış bir poligona dayalı olarak belirlenmesinin başarılı bir koruma ve yönetim stratejisi olmayacağı kısa sürede anlaşılmıştır, çünkü poligon: a) ekosistemleri ve bunların bağlantılarını doğru bir şekilde kapsamamaktadır; b) toplulukların rezervle ilgili bir aidiyet duygusu oluşturma olasılığını dışlamaktadır ki bu olmadan rezervin korunması için ortak sorumluluk mümkün değildir.

2) Koruma ve geçim kaynakları aynı madalyonun iki yüzüdür. Toplulukların yaşadığı ekosistemlerde biri olmadan diğeri olamaz.

3) Koruma ve geçim kaynakları arasında bir denge, her iki tarafın da müzakere ve açık fikirliliği ile sağlanmıştır: daha sıkı kontroller karşılığında daha küçük bir koruma alanı kabul edilmiş ve rezervin geri kalanında üretken faaliyetlere sürdürülebilir bir yaklaşımın sürdürülmesi için balıkçıların öncülüğünde daha fazla çaba gösterilmiştir.

Sürdürülebilir geçim kaynaklarını ve uzun vadeli ekosistem korumasını teşvik etmek için ödeme programlarının daha geniş bir stratejiye entegre edilmesi

Mangrov rehabilitasyon faaliyetleri, yerel topluluklar tarafından önemli miktarda zaman ve çaba yatırımı yapılmasını gerektirmektedir. Bu yatırımları karşılamak, genellikle geçimlerini garanti altına almak için geleneksel faaliyetlerde bulunan yerel topluluklar için mümkün olmayabilir. CONANP yerel dinamikleri anlamaya çalışarak müdahalesini koordine edebilmiştir: balıkçılar için federal olarak finanse edilen ödeme programını yerel üretken faaliyetlerle uyumlu bir şekilde zamanlayabilmiştir. CONANP, yerel işçilere mangrov rehabilitasyonundaki emekleri için ödeme yapacak ve aynı zamanda mevcut geleneksel faaliyetleri tamamlayacak bir ödeme planı tasarladı. Bu analiz, zaman çakışmalarını ve ödeme planından kaynaklanabilecek herhangi bir çatışma veya olumsuz yan etkiyi önlemiştir. Bu durumda, rehabilitasyon çalışmaları ve ödemeler karides balıkçılığı sezonunun sonuna göre ayarlanmış, böylece yerel topluluklar zamanlarını gereksiz yere çeşitli faaliyetler arasında bölmek zorunda kalmamışlardır. Bu da yerel topluluk üyelerinin karides avlama sezonu boyunca gelirlerini korumalarını ve sezon dışında mangrov rehabilitasyonundan ek gelir elde etmelerini sağlamıştır.

a) Rehabilitasyon çalışmalarını yürütmek üzere yerel halkı istihdam edebilmek için ekonomik ve insan kaynakları;

b) çalışma ritimlerini anlamak için yerel bilginin ve saha çalışanlarının uzmanlığının kullanılması;

c) ödeme planlarını yerel üretim faaliyetlerine göre uyarlama esnekliği.

Çevresel rehabilitasyon faaliyetleri için ödeme planları aşağıdaki hususları dikkate aldıklarında daha başarılı olabilirler

a) yıl boyunca düzenli bir gelir kaynağını sürdürme becerisinin yerel topluluklar için önemli bir uyum kapasitesi olduğu gerçeği

b) yerel topluluklar için zamanın sınırlı olduğu ve rehabilitasyon faaliyetlerinin temel üretken faaliyetlerle çakışmaması halinde daha fazla topluluk katılımı olacağı

c) bu tür ödeme sistemlerinin uzun vadede sürdürülebilir olmayabileceği (hükümet bütçeleri düşebilir; politikalar değişebilir), bu nedenle geçim kaynaklarını korumanın normal bir parçası olarak ekosistemleri sürdürmek için topluluk içinde bir dürtü yaratan faaliyetlere tabi tutulması gerektiği.

Mangrov rehabilitasyonunda doğal süreçlerin kullanılması

Mangrov rehabilitasyonunun hedefleri iklim değişikliğinin azaltılması ve karbon yutaklarının oluşturulması hedeflerine tabi tutulduğunda, bir proje kolayca etkili rehabilitasyonu basit bir yeniden ağaçlandırma ile eşitleme tuzağına düşebilir. Açık ve bakımlı kanalların mangrovdaki tuzlu ve tatlı su kaynakları arasında hidrolojik akışa izin verdiğini göz önünde bulundurmak önemlidir. Bu da ekosistemin biyolojik çeşitliliği destekleyen doğal bir denge bulmasını sağlar. Aynı zamanda balıkların su akışlarıyla uyumlu bir şekilde ekosisteme girip çıkmasına ve tohumların daha fazla dağılması yoluyla mangrovların doğal olarak genişlemesine olanak sağlar. Hidrolojik akışların iyileştirilmesi, kilit yerlerdeki mangrov ağaçlarının kaldırılmasını ya da diğerlerinde yok edilmesini içerebilir. Marismas Nacionales'de rehabilitasyon projesi, fidelerin yetiştirilmesi, dikilmesi ve bakımını içeren geleneksel ağaçlandırma yaklaşımından kaynaklanan zaman ve kaynak israfını içeren dik bir öğrenme eğrisinden geçmiştir. 2-3 yıl sonra, politika, rezervdeki lagünler arasında kanallar ve akışlar oluşturma ve sürdürme ve böylece doğal bir sistemin rehabilitasyonunu teşvik etme şeklinde değiştirildi.

a) Mangrovların rehabilitasyonunun faydalarına ikna olmuş ve bunu sadece ödeme için yapmayan kararlı bir yerel toplum işgücü;

b) Mangrovların etkin rehabilitasyonuna rehberlik edebilecek ve gerektiğinde yaklaşımlarını hızla değiştirebilecek, bilimsel bilgiye sahip, yüksek eğitimli saha çalışanları;

c) yerel topluluklar için sürdürülebilir, akıllıca hedeflenmiş bir kamu ödeme programı;

d) Mangrov sisteminin sorunlarının baskılarını ve temel nedenlerini anlamak.

a) İyi bir teknik, bilimsel rehberlik olmadan mangrov ekosistemlerini sürdürülebilir veya yerel geçim kaynakları için sürdürülebilir bir şekilde rehabilite etmek mümkün değildir.

b) Mangrov rehabilitasyonu hedefleri iklim değişikliğini azaltma (karbon yutağı oluşturma) hedeflerine tabi tutulduğunda, iyi bir rehabilitasyonu sadece ağaç sayısını artırmakla karıştırmak kolay olabilir.

c) Tuzlu ve tatlı su kaynakları arasındaki doğal akışları kolaylaştırmak için mangrov sistemi içinde kanallar oluşturmak ve bu kanalları korumak, tuzlanma sorunlarını azaltmanın yanı sıra mangrovun sağlığını korumak için de kilit bir bileşendir.

d) Mangrov sistemlerine yönelik sorunlar, mangrovların bir kısmını yok eden tropik fırtınalar gibi iklim olayları nedeniyle daha da kötüleşebilir. Bununla birlikte, tarımsal amaçlı aşırı su çekimi nedeniyle nehir akışlarının azalması gibi yukarı havza faaliyetleri kronik sorunlara neden olabilir. Bu da mangrov sistemlerinin tuzluluk sorunlarını artırmaktadır.

Ekosistem-yaşam bağlantısı konusundaki algıların dönüştürülmesi

Yerel topluluklar yeni koruma alanlarının oluşturulmasını her zaman memnuniyetle karşılamamışlardır. Ekosistemlerin korunması ile yerel geçim kaynakları arasındaki bağlantı konusunda yerel topluluklar arasında farkındalık yaratmak önemlidir. Bunu yapabilmek için yetkililerin korunan ekosistemlere yönelik bir dışlama duygusu yerine bir kimlik ve aidiyet duygusu yaratabilmeleri gerekmektedir. Marismas Nacionales, Nayarit Biyosfer Rezervi'ndeki çözüm, CONANP saha çalışanları tarafından yoğun toplum desteği ve mentorluk ile uzun vadeli bir çabadır. Strateji, toplumun algılarını değiştirmeye odaklanmıştır. Bu yaklaşım, hem mangrov rehabilitasyonu hem de yerel geçim kaynakları için etkili ve sürdürülebilir destek konusunda daha iyi bir ortak anlayış oluşturarak koruma alanını yöneten kurumları etkileme gibi ek bir etkiye sahip olmuştur. Bu şekilde, toplum ve CONANP personeli, mangrovları idari bir bakış açısından ziyade daha bölgesel ve geçim kaynakları açısından tutarlı bir bakış açısıyla rehabilite ederek yerel ihtiyaçların karşılanmasını sağlamak için güçlerini birleştirmiştir. Değişen algılar, ekosistem hizmetleri veya sübvansiyonlar için yapılan ödemelerden daha önemli bir olumlu topluluk eylemi itici gücü haline gelmiştir.

a) Topluluklar adına değişim süreçlerine liderlik edecek mevcut kooperatifler;

b) Çeşitli girişimlerden elde edilen faydaları izleme kapasitesi;

c) STK ağının iyi yönetilmesi ve kapasite geliştirme için saha çalışanlarının daimi varlığı;

d) balıkçıların örgütsel yeteneklerini kendi kendilerini organize edebilecekleri noktaya kadar geliştirecek mali kaynaklar;

e) açık fikirli hükümet yetkilileri.

a) Yerel toplulukların fikirlerini değiştirmede önemli bir faktör, kadınların ve çocukların bilinçlendirme, planlama ve müzakere faaliyetlerine dahil edilmesidir;

b) Rezervden göç etmek için alternatifler yaratmak, yerel ekosistemlerin korunmasının önemini vurgulamaya yardımcı olur;

c) ekosistemin korunması ya da sürdürülebilir uygulamaların başlatılması sonucunda hızlı ve somut faydaların gösterilebilmesi, toplulukların ikna edilmesine büyük ölçüde yardımcı olur. Sürdürülebilir balıkçılık uygulamalarının güçlendirilmesi bu tür hızlı sonuçlar sağlayabilir.

Deniz Koruma Alanından tüketim dışı gelir fırsatları
Siquijor'da, bir MPA'yı izleme sorumluluğunu kabul eden topluluklar, MPA içinde şnorkelle dalmak, tüplü dalış yapmak ve fotoğraf ya da video çekmek için ücret talep ederek turizmden gelir elde etmektedir. Bir başka gelir kaynağı da yerel doğal kaynaklar ajansının kalkınma projeleridir. Örneğin, topluluk küçük su ürünleri yetiştiriciliği projeleri için balık kafesleri yapmak üzere balık yavruları ve bambu alıyor ve daha sonra balıklar pazar boyutuna ulaştığında satabiliyor. Aşırı avlanma ve sürdürülebilir olmayan deniz kaynakları kullanımı dışında gelir fırsatları sağlamak, deniz kaynaklarına bağımlı olan toplulukların ekosistemi korurken geçim kaynaklarını sürdürmeye devam edebilmelerini sağlar.
Bölgeye turistler gelmeli ve/veya su kalitesini düşürmeyen veya kaynakları MPA'dan uzaklaştırmayan sürdürülebilir kalkınma projeleri olmalıdır.
Görüşme yapılan bazı topluluklar, ziyaretçileri plajlarına yönlendirmek için yol boyunca renkli tabelalar koydukları veya otellerde ve turistlerin ziyaret ettiği teknelerde reklam yaptıkları için MPA'larına daha fazla turist almaktadır. Topluluklar, ziyaretçileri tüm adayı dolaşmaya ve her bir plajı ziyaret etmeye teşvik etmek için her bir MPA'daki belirli bir balık veya mercan türünü vurgulayacak bir turist haritası geliştirmekle ilgilenmişlerdir.
Toplumsal cinsiyet entegrasyonu kılavuzları/araç kiti
CI, koruma uygulayıcılarının koruma girişimlerinde toplumsal cinsiyetle ilgili sorular sormalarına ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerine pratik ve sosyal açıdan uygun yanıtlar geliştirmelerine yardımcı olmak için genel kılavuzlar geliştirmiştir.
Baş yazar, kuruluşundan bu yana Mantalingahan Dağı Korunan Peyzajının yönetim kurulunda çalışmaktadır ve bu nedenle aktörler ve yerel bağlam hakkında iyi bilgiye sahiptir. Kendisi aynı zamanda kurum içinde toplumsal cinsiyet odak noktası olarak görev yapmaktadır, dolayısıyla toplumsal cinsiyet koruma alanında bir miktar uzmanlığa sahiptir. Bir diğer kolaylaştırıcı koşul ise Filipinler'de toplumsal cinsiyet eşitliği ilkelerine olan genel açıklıktır.
Kılavuz ilkeler çok geneldir ve yerel kullanıcının bilgi toplamak için en iyi/en uygun alanları belirlemesi önemlidir. Kullanıcının yerel kültür ve bağlama aşina olması zorunludur.
Toplumsal cinsiyet önerilerinin yönetim planına entegrasyonu
Bu analiz ve tavsiyeler yeni bir yönetim planı geliştirilirken gerçekleştirilmiştir, dolayısıyla tavsiyeler doğrudan yeni plana eklenebilir niteliktedir.
Yeni 5 yıllık yönetim planı yönetim kurulu tarafından geliştiriliyordu ve analizi gerçekleştiren CI personeli kuruluşundan bu yana MMPL yönetim kurulunun ayrılmaz bir parçasıydı. Bu durum, tavsiyelerini değerlendirilmek üzere kurulun geri kalanına doğrudan sunmasına olanak sağladı.
En etkili olmak için, tavsiyeleri doğrudan entegre etmek için bir açıklığa/fırsata ve karar verenlerle iyi bağlantılara sahip olmak önemlidir.