Bouwen aan vertrouwensrelaties om klimaatrisico's te verminderen: Een casestudie van de Tanta-gemeenschap in Peru
Als voortzetting van het Mountain EbA-project hebben de gemeenschap van Tanta en Instituto de Montaña een op ecosystemen gebaseerde aanpassingsmaatregel (EbA) geïmplementeerd in samenwerking met het Nor Yauyos-Cochas Landschapsreservaat en IUCN. Onze oplossing combineerde lokale kennis met de huidige wetenschap en technologie en bestond uit drie componenten: Versterking van de gemeenschapsorganisatie, Versterking van lokale vaardigheden en kennis, en Groen-grijze infrastructuur. Via een participatief proces stelde de gemeenschap voor om een klimaatschuur te bouwen als reactie op de toegenomen ziekte en dierensterfte door extreme weersomstandigheden. Door de bouw van de loods kreeg de gemeenschap weer vertrouwen in de samenwerking met instellingen, een vertrouwen dat door eerdere slechte ervaringen was aangetast. Hierdoor en door de versterking van de veeafdeling (commissie) en de gemeenschap zelf, verbeterde de organisatie, werd het werk voltooid en werd het veebeheer hervat, wat essentieel is voor het verbeteren van de gezondheid van de ecosystemen.
Context
Uitdagingen
-
Klimaatschommelingen beïnvloeden de veeproductie: extreme gebeurtenissen zoals vorst en weergerelateerde ziekten verhogen de sterfte onder vee.
-
Aangetaste weilanden en wetlands door overbegrazing verlagen op hun beurt de productiviteit van het vee.
-
Verzwakte organisatie: vroegere projecten en initiatieven hebben de gemeenschap verdeeld, waardoor wantrouwen is ontstaan.
-
De spanningen tussen de bevolking en de autoriteiten als gevolg van persoonlijke belangen vormden een belemmering bij het opbouwen van vertrouwensrelaties met de gemeenschap.
-
Genderongelijkheid belemmert de deelname van vrouwen aan de besluitvorming.
-
Tekort aan arbeidskrachten als gevolg van migratie.
-
Het grootste deel van het gemeentelijke grondgebied is in familiebezit, wat een uitdaging vormt voor de collectieve besluitvorming.
-
Toename van veeziektes in de hooglanden. Veeboeren weten niet hoe ze deze moeten behandelen en er is geen bevoegde overheidsinstantie die het probleem aanpakt.
Locatie
Proces
Samenvatting van het proces
Drie componenten of bouwstenen dragen bij aan de duurzaamheid van het initiatief: infrastructuur, gecombineerd met acties om technische en organisatorische capaciteiten te versterken.
Het opbouwen van een relatie met de gemeenschapsorganisatie in Tanta was essentieel voor het gezamenlijk ontwerpen en uitvoeren van de EbA-maatregel. Op dezelfde manier werd capaciteitsopbouw bereikt door een dialoog tussen traditionele en wetenschappelijke kennis: leden van de gemeenschap en professionals op het gebied van rurale bouw, diergeneeskunde en rasecologie ontwierpen en definieerden de maatregel, met de hulp van het projectteam. Deze twee componenten waren essentieel voor het bereiken van betrokkenheid van de gemeenschap, niet alleen bij het gezamenlijk ontwerpen en implementeren van de groen/grijze infrastructuur, maar ook bij het aangaan van verplichtingen voor de exploitatie en het onderhoud ervan, evenals bij de implementatie van het plan voor het gebruik van de gemeenschappelijke boerderij. De geleverde inspanning heeft geleid tot meer eigenaarschap, wat zal bijdragen aan duurzaamheid.
Onderdelen:
- Versterking van de gemeentelijke organisatie.
- Versterking van lokale capaciteiten en kennis.
- Herstel van infrastructuur/technologie.
Bouwstenen
Versterking van gemeenschapsorganisatie
In het kader van het onderdeel "Versterking van de gemeenschapsorganisatie" werkte het project samen met de gemeenschap van Tanta aan de ontwikkeling van een strategie voor veemanagement, met de steun van een specialist, om het veemanagement in het boerengebied van de gemeenschap te verbeteren. Het doel was om het collectieve besluitvormingsproces van de gemeenschap met betrekking tot het beheer van haar natuurlijke hulpbronnen te versterken en zo bij te dragen aan het herstel van de begrazingsgebieden, wat er op zijn beurt voor zorgt dat er voldoende voedsel is voor het vee en dat zowel de productiviteit als de ecosysteemdiensten voor waterregulering worden verbeterd.
De strategie voor het beheer van de veestapel is het resultaat van een participatief proces dat werd gefaciliteerd door Instituto de Montaña en geleid door de autoriteiten en de veeteeltafdeling (commissie) van de gemeenschap. Als onderdeel van dit proces is er visueel materiaal (kaarten en infographics) ontwikkeld om het voorgestelde beheerplan en de rotatie van het vee over de verschillende sectoren van de gemeenschappelijke boerderij grafisch weer te geven. Deze visuele materialen worden tentoongesteld in de gebouwen van de gemeenschap zodat de leden van de gemeenschap het plan en de door iedereen gemaakte afspraken en verplichtingen kunnen opvolgen.
Sleutelfactoren
- Participatieve benadering van besluitvorming en planning.
- Interesse en betrokkenheid van de lokale bevolking.
- Vertrouwensrelatie tussen de gemeenschap en de uitvoerende instellingen.
- Beschikbaarheid en betrokkenheid van de verantwoordelijke autoriteiten, zoals de raden van bestuur en gespecialiseerde comités.
- Traditionele kennis van de lokale bevolking en technische kennis van externe experts.
- Deelname van het team van het Nor Yauyos-Cochas Landschapsreservaat (NYCLR).
Geleerde les
-
Werken aan het versterken en organiseren van de gemeenschap is een proces dat tijd kost, maar essentieel is om resultaten op lange termijn te behalen.
-
Het project moet flexibel genoeg zijn om plannen aan te passen bij onverwachte situaties. Dit draagt ook bij aan het opbouwen van vertrouwen.
-
Tegenover het aanvankelijke wantrouwen tegenover externe instellingen was de permanente aanwezigheid van de veldmedewerkers van Instituto de Montaña en hun betrokkenheid bij het dagelijkse leven van de gemeenschap belangrijk.
Lokale vaardigheden en kennis versterken
Dit onderdeel was transversaal voor het hele project en omvatte trainingen en workshops over vee- en weidebeheer, diergezondheid en het planten en oogsten van water, uitgevoerd in samenwerking met de Universidad Nacional del Centro en externe specialisten. Deze activiteiten hebben bijgedragen aan de bewustwording van de veeboeren en beheerders van de gemeenschappelijke boerderij en uit getuigenissen blijkt dat hun vaardigheden op deze gebieden zijn toegenomen.
Lokale kennis was de sleutel tot de ontwikkeling van de strategie voor veemanagement en het ontwerp en de bouw van de stal. Er werd gekozen voor het gebruik van voorouderlijke technologieën die al bestonden op de ranches, zoals stenen kraalhokken, en lokale materialen.
Als onderdeel van de communicatieactiviteiten werd met steun van de Rare-organisatie een bewustwordingscampagne ontwikkeld om duurzame begrazingspraktijken binnen de gemeenschap te promoten. De campagne, die de slogan "Slim grazen is de trots van mijn volk" gebruikte, omvatte radio-soaps, stripverhalen en toneelstukken waaraan vrouwen en mannen van alle leeftijden deelnamen. Dit hielp om de bevolking bewust te maken van het belang van goed weide- en veemanagement en hielp bij de verspreiding van informatie over het project op het niveau van de gemeenschap en NYCLR.
Sleutelfactoren
- Gebruik van communicatiemiddelen om informatie over het project te verspreiden en het publiek bewust te maken van klimaatverandering, het belang van aanpassingsmaatregelen en duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen.
- Dialoog tussen lokale kennis en technisch-wetenschappelijke kennis, gefaciliteerd door specialisten in participatieve processen.
-
De actieve medewerking en het leiderschap van het departement veehouderij (comité) waren essentieel voor de actieve deelname van de lokale bevolking tijdens de workshops.
Geleerde les
-
Aanpassingsmaatregelen moeten vanaf hun ontwerp rekening houden met lokale kennis en inspelen op de prioriteiten en perspectieven van de gemeenschap om hun doeltreffendheid, levensvatbaarheid en duurzaamheid te garanderen.
-
Het is essentieel dat het veldteam wordt getraind in de toepassing van participatieve benaderingen, methoden en instrumenten die bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van de participatie en die collectief leren en dialoog tussen lokale, technische en wetenschappelijke kennis vergemakkelijken.
-
Het is essentieel om alle leden van de gemeenschap te betrekken bij gemeenschapsvergaderingen om participatie aan te moedigen.
-
Communicatieactiviteiten helpen om het niveau van vertrouwen en participatie te verhogen, evenals het lokale eigenaarschap.
-
Diversifieer het werk met lokale partners door workshops te combineren met andere methoden, praktische hulpmiddelen en veldwerk (van het type "leren door te doen").
-
Activiteiten ontwikkelen waarbij vrouwen, jongeren en andere groepen binnen de gemeenschap betrokken zijn.
-
Veel in het veld aanwezig zijn en dagelijkse updates met de gemeenschap delen.
Verbetering van groen-grijze infrastructuur
De EbA-maatregel die in Tanta is geïmplementeerd, omvat zowel groene als grijze infrastructuur.
De groene infrastructuur, dat zijn de ecosystemen, werd verbeterd door het bevorderen van geschikte weide- en veemanagementpraktijken die bijdragen aan de positieve staat van instandhouding van de weilanden. Hiertoe werd gewerkt aan het versterken van de gemeenschapsorganisatie, het participatieve ontwerp van de strategie voor veebeheer en het versterken van de lokale kennis.
Op het gebied van grijze infrastructuur gaf de gemeenschap prioriteit aan de bouw van een schuur om de blootstelling van het vee aan klimaatrisico's, zoals hagel en vorst, te verminderen en tegelijkertijd het vee te beschermen tegen sterke wind en intens zonlicht.
De bouw van de stal begon met het participatieve ontwerp van de infrastructuur, geadviseerd door een professional van de plaatselijke universiteit en gevalideerd tijdens een bijeenkomst van de gemeenschap. Vervolgens werden er vergaderingen gehouden met de veehouderijafdeling (commissie) en directeuren om het werk en de overdracht van materialen te plannen. Voordat de bouw begon, bracht de gemeenschap een offer aan de berg, een gebruik dat ze nog steeds in ere houden.
De loods is nu operationeel, de gemeenschap meldt een afname van de dierensterfte en er wordt onderhoud gepleegd, vooral aan het dak, met gebruik van lokale materialen.
Sleutelfactoren
- Geconsolideerde organisatie van de gemeenschap, het bestaan van een participatief weide- en veemanagementplan en toegenomen lokale kennis over belangrijke kwesties zoals klimaatverandering en duurzaam behoud van ecosystemen in de hoge Andes.
- Open en respectvolle communicatie als centraal onderdeel.
- Het leiderschap van lokale autoriteiten en specialisten (raad van bestuur en veeafdeling) werd bevorderd.
- Dialoog tussen lokale en technische kennis.
- De gemeenschap leverde de arbeidskrachten voor de bouw.
- Gebruik van lokale materialen zoals steen en stro.
Geleerde les
-
Trek tijdens de planningsfase voldoende tijd uit voor kritieke activiteiten zoals infrastructuurwerk, impactmonitoring, communicatie en het systematiseren van resultaten.
-
Lokale werkzaamheden voor de ontwikkeling en/of het onderhoud van de infrastructuur kunnen langer duren dan verwacht.
-
Zoek de betrokkenheid en steun van lokale autoriteiten en bevorder hun leiderschap in besluitvormingsprocessen. Bouw partnerschappen op met andere instellingen in het gebied om de EbA-maatregel duurzamer te maken.
-
Participatieve planning, lokaal bestuur en eigenaarschap zijn essentieel voor het succes van de maatregel.
Invloeden
De constructie van de stal beschermt het vee, vooral de kalveren, tegen extreme weersomstandigheden zoals vorst en hagel en helpt zo hun sterfte te verminderen. De infrastructuur dient ook als stal voor de melkproducerende koeien. Deze verbeteringen hebben een positieve invloed gehad op het levensonderhoud van de gezinnen, die voor hun levensonderhoud voornamelijk afhankelijk zijn van vee.
Dankzij de trainingen heeft de gemeenschap nu een beter begrip van de mogelijke gevolgen van klimaatverandering op ecosystemen en hun toekomstige productiviteit. Dit heeft, samen met de versterking van de lokale organisatie, geleid tot een verbeterd weiderotatieplan. De gemeenschap heeft het veemanagementproces van de gemeenschappelijke boerderij hervat en heeft sectoren gedefinieerd voor elke diersoort: alpaca's, schapen en runderen.
Tijdens het proces van vertrouwensopbouw tussen de gemeenschap en de instellingen, en als initiatief van het Nor Yauyos-Cochas Landschapsreservaat (NYCLR), ondersteunde het project de gemeenschap bij het ontwikkelen van een voorstel voor het herstel van natuurlijke weidegronden. De gemeenschap ontving een subsidie van US$27.950 via het "Mechanisms of Rewards for Ecosystem Services" (MRSE-FIDA) programma van het Ministerie van Milieu. Dit draagt bij aan de duurzaamheid van het project en het bereiken van de doelstellingen op het gebied van aanpassing en duurzaam levensonderhoud.
Begunstigden
-
Direct: 79 gezinnen (ongeveer 350 mensen) van de Tanta-gemeenschap.
-
Indirect: Bevolkingen die in het midden en lager gelegen deel van het stroomgebied van de Cañete-rivier wonen.
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
Verhaal
Uittreksel uit de getuigenissen van Clemente Lázaro en Nancy Cangalaya, respectievelijk voormalig voorzitter van de veedienst van de gemeenschap Tanta en vrederechter van het district Tanta.
"Het klimaat is behoorlijk veranderd. Het regent niet meer zoals vroeger; als het wil regenen, regent het en als het niet wil regenen, regent het niet. We voelen ons behoorlijk benadeeld door de klimaatverandering. Vroeger begon de regen in november en bleef tot april. Nu komt het laat, in januari, en gaat het snel weg, in maart." (Nancy Cangalaya).
"Dit heeft invloed op ons land, de natuurlijke weiden zijn niet meer hetzelfde, ze ontwikkelen zich niet meer. Het heeft vooral gevolgen voor ons vee. Ook onze gezondheid: we hebben meer aandoeningen aan de luchtwegen, wij en onze dieren. Nu zijn we aangewezen op medicijnen. Er zijn meer kosten voor de medicijnen die we aan onze dieren moeten geven.
Het water is ook aangetast. Er is geen sneeuw meer en de lagune is opgedroogd; er is geen water meer om te drinken. (Clemente Lázaro)
"Het project, met zijn workshops en trainingen, heeft ons erg geholpen. Bijvoorbeeld de training over begrazing; hier hebben we geleerd dat we, afhankelijk van de grootte van het land dat we hebben, een beperkt aantal dieren moeten hebben, omdat de weilanden anders niet toereikend zijn. Als we overbegrazen, vernietigen we ons land. We hebben ook deelgenomen aan gezondheidstrainingen, we hebben verschillende workshops gevolgd. Dit is iets wat we altijd zouden moeten hebben, zodat mensen meer kunnen leren. (Clemente Lázaro)
"De schuur heeft ons ook geholpen. We houden onze kalveren daar en ze worden niet nat. We melken daar gewoon en het helpt ons enorm omdat ze niet ziek worden en er minder sterfte is. Hoewel het ook afhangt van de mensen die met de dieren omgaan, de herders. Soms zijn ze niet erg voorzichtig en vaccineren ze niet op het juiste moment, door gebrek aan management, maar als ze ze [naar de stal] brengen zijn ze beschermd. Daarom hebben we zowel op familie- als op gemeenschapsniveau baat gehad bij de stal; en het is een model voor andere projecten die ook een stal willen, zodat ze het kunnen kopiëren". (Clemente Lázaro)
"Chumpes [weidegebied] heeft ook een meer gegroeide en meer bevolkte weide en het infiltratiekanaal irrigeert." (Nancy Cangalaya)