Een participatieve toolkit voor duurzaam beheer van rangelandsgebieden met een holistische en multidisciplinaire benadering
Volledige oplossing
Duurzaam beheer van weidegronden
Mounir Louhaichi
Sustainable Rangeland Management (SRM) toolkit is getest in Noord-Afrika en West-Azië (NAWA regio), met een specifieke focus op Tunesië, Jordanië en Oezbekistan, en biedt een pakket van holistische en multidisciplinaire tools voor het aanpakken van de onderliggende oorzaak van degradatie van rangelandsgebieden. De toolkit zal gemeenschappen, beleids- en ontwikkelingsactoren helpen om op lokale schaal of in contextspecifieke omgevingen belangrijke praktijken voor duurzaam beheer van weidegronden toe te passen in de verwachting dat ecosysteemdiensten duurzaam worden gebruikt en een niveau van neutraliteit van bodemdegradatie bereiken, de productie van veevoeder (voedergewassen) verhogen en ecosysteemdiensten verbeteren.
Laatst bijgewerkt: 01 Feb 2023
1381 Weergaven
Foto- en videogalerij
Context
Uitdagingen
Wereldwijd wordt de agenda voor land- en ecosysteemherstel gedomineerd door bosbouw en agroforestry, waarbij andere land- en locatiespecifieke benaderingen worden verwaarloosd. Overbegrazing, intensieve landbouw en stedelijke landuitbreiding leiden tot landdegradatie en uitbreiding van woestijnvorming. Deze uitdagingen worden verergerd door klimaatverandering en bevolkingsgroei. Ontwikkelingspartners hebben zich ingespannen voor het herstel van rangelandsgebieden, maar hun aanpak is niet holistisch geweest. Er komen complicerende factoren bij, zoals terugkerende droogtes, inefficiënt beleid, zwakke institutionele regelingen, onduidelijke grondbezitregelingen en het verlies van kennis over inheems landgebruik. Bij de aanpak van het herstel van rangelandsgebieden wordt vaak geen rekening gehouden met lokale adoptie en duurzaamheid. Het Internationaal Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek in de Droge Gebieden en partners hebben echter gezocht naar mogelijkheden voor herstellend beheer van rangelandsgebieden.
Locatie
Tunesië
Noord-Afrika
Oost- en Zuid-Afrika
Noord- en Centraal-Azië
West-Azië, Midden-Oosten
Zuid-Azië
Proces
Samenvatting van het proces
De SRM-praktijken die in het kader van de toolkit zijn ontwikkeld, kunnen in verschillende agro-ecosystemen worden toegepast. De Jordaanse Badia wordt bijvoorbeeld gekenmerkt door een ondiep korstvormig bodemoppervlak, weinig en onregelmatige neerslag waardoor het vatbaar is voor erosie. Er worden dan praktijken geselecteerd om deze beperkingen aan te pakken en de trend van degradatie van het grasland te verlichten. Het is dus belangrijk om inheemse lokale kennis te combineren met op wetenschap gebaseerde technologieën door middel van een participatieve bottom-up aanpak om het gewenste doel te bereiken. Het is dus essentieel om de instrumenten te koppelen aan een bepaald ecosysteem, inclusief participatie van belanghebbenden en een sociaal proces om het technische proces te begeleiden. Het potentieel voor herhaling is groot omdat het verschillende methoden combineert die geschikt zijn voor verschillende scenario's, waarbij sociale en biofysische processen worden gecombineerd.
Bouwstenen
Kader voor participatief beheer en planning van bosgebieden
Goed bestuur omvat ook participatie omdat het begunstigden meer zeggenschap geeft en de planning van gemeenschappen verbetert. Daarom biedt participatory Rangeland Management and Planning (PRMP) een kader waarmee benaderingen kunnen worden aangepast aan verschillende toepassingen in specifieke contexten. Deze unieke kenmerken zijn onder andere de schaal, de belanghebbenden die erbij betrokken moeten worden en de seizoensgebonden migraties of verplaatsingen. Het doel van PRMP is om participatieve planning van het beheer van rangelandsgebieden op een vereenvoudigde en praktische manier mogelijk te maken, rekening houdend met het unieke kader van het beheer van natuurlijke hulpbronnen in rangelandsgebieden.
Sleutelfactoren
- Continue dialoog waarin relevante belanghebbenden hun belangen kenbaar maken en consensus bereiken over het toekomstige gebruik en beheer van het grasland.
- Inclusief proces waarin alle relevante belanghebbenden vertegenwoordigd zijn en betrokken zijn bij de eerste dialogen, voorbereiding van kaarten, discussies en overeenstemming.
- Mobilisatie van lokale kennis en integratie met wetenschappelijke kennis om de planningsprocessen vorm te geven.
- Actiegericht, met de nadruk op het ontwikkelen van actieplannen die vorm geven aan de manier waarop strategische interventies die door belanghebbenden zijn overeengekomen, zullen worden geïmplementeerd.
Geleerde les
Voor duurzaam rangelandbeheer is het belangrijk om een holistische, bottom-up participatieve aanpak te gebruiken waarbij lokale pastorale gemeenschappen worden betrokken; anders kunnen de inspanningen verloren gaan. Het is dus essentieel om de tools aan te passen aan een specifieke context en ecosysteem. Het is ook belangrijk om training te geven om de oplossing te begeleiden en om eenvoud en administratieve flexibiliteit te bevorderen om zich aan te passen aan veranderende omgevingen en voorspellingen om een beter beheer van de activiteiten van rangelandsgebieden te garanderen. Het potentieel voor replicatie is groot aangezien de SRM toolkit verschillende methoden combineert die geschikt zijn voor verschillende scenario's en de oplossing positieve feedback heeft ontvangen van begunstigden.
Technische methoden en toolkits
De holistische benadering van de degradatie van rangelandsgebieden omvat aanbevelingen voor pachtregelingen voor land en hulpbronnen en institutionele modellen die het landbeheer verbeteren en de degradatie van land tegengaan. Het vertelt je bijvoorbeeld wanneer en waar je praktijken voor duurzaam beheer van weidegronden (SRM) moet gebruiken. Het kan dus helpen bij het opstellen van richtlijnen voor beleid, technologie en investeringsprioriteiten op het gebied van vee voor programma's, maar ook voor ontwikkelingsorganisaties, besluitvormers en andere internationale organisaties.
Het hoofddoel van deze toolkit is het verbeteren van de ecosysteemdiensten van het grasland en het welzijn van de veehouders door het delen, verbeteren en gebruiken van kennis over SRM-praktijken. Voor elke locatie wordt een combinatie van bewezen technologieën beschikbaar gesteld met als doel een kosteneffectief, holistisch en schaalbaar herstel uit te voeren. Bovendien is deze toolkit erop gericht om mislukte investeringen te minimaliseren door gedetailleerde informatie te verschaffen over veelgebruikte praktijken.
Sleutelfactoren
- Locatiespecifiek: de toolkit biedt oplossingen na een diagnose die zijn gebaseerd op de context
- Participatief: de methodologie is gebaseerd op participatieve principes
- Holistisch: aandacht voor de biofysische en sociaaleconomische verbanden en afwegingen tussen de verschillende vormen van landgebruik.
- Flexibele aanpak die steunt op dagelijkse monitoring waarbij beheerders moeten plannen en herplannen
- Bewezen technologie gebaseerd op ervaring die in het veld is opgedaan in vergelijkbare omgevingen.
- Opschaling: nieuwste inzichten in SRM bieden door relevante goede praktijken te presenteren met het oog op opschaling.
Geleerde les
Het potentieel om de SRM toolkit op te schalen is groot in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, Afrika ten zuiden van de Sahara en Centraal-Azië. In de droge gebieden in Jordanië bijvoorbeeld, waar het Badia Restoration Programme plaatsvindt, hebben zaadbanken in de bodem moeite om te groeien omdat het bodemoppervlak korstvorming vertoont. Er zijn praktijken in de toolkit die dit probleem aanpakken. Wanneer de bodemzaadbank uitgeput is, verbeteren geselecteerde SRM-praktijken de resultaten in vergelijking met traditionele methoden die relatief moeilijk, tijdrovend en duur zijn, en de neiging hebben om te resulteren in overdreven gedetailleerde registraties voor slechts een paar locaties.
Invloeden
- Positieve feedback: In Tunesië heeft het bureau voor veeteelt en weiland de positieve impact van begrazingsbeheer erkend, waarbij veevoer wordt geproduceerd in gunstige jaren, terwijl dit voorheen niet beschikbaar was.
- Hoge impactverwachtingen: de toolkit heeft potentieel een impact van meer dan 1 miljoen hectare in Tunesië alleen en een impact op beter beheer en herstel van weidegronden in droge gebieden.
- Hoge adoptiegraad: de toolkit verwacht een hoge adoptiegraad dankzij de opname van inheemse kennis en de flexibiliteit om begrazingsstrategieën aan te passen op basis van klimatologische omstandigheden, in combinatie met technologieën zoals ICT. In 2021 is de verdere adoptie begonnen dankzij flexibele contractuele procedures tussen overheid en boer.
- Participatief: participatieve benaderingen met focus op de bestuursinstellingen van de veehouders op basis van hun gewoonten.
- Multidisciplinair: omvat een breed scala aan onderwerpen, waaronder de aanpak van fysieke, ecologische, sociale en institutionele dimensies
- Klimaatbestendige resultaten: verhoogde veerkracht van het pastorale systeem bij klimaatverandering
- Beter beheer: beter beheer en herstel van weidegronden in droge gebieden met behulp van op de natuur gebaseerde oplossingen die biodiversiteit en ecosysteemdiensten benutten om de kwetsbaarheid voor klimaatverandering te verminderen.
- Holistische aanpak: de toolkit biedt hulpmiddelen om de onderliggende oorzaken in een complex systeem aan te pakken door de onderlinge verbanden binnen het gekozen land, milieu en ecosysteem te begrijpen.
Begunstigden
Landgebruikers en beleidsmakers zijn de belangrijkste begunstigden van deze oplossing.
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
SDG 2 - Honger nul
SDG 15 - Leven op het land
SDG 17 - Partnerschappen voor de doelen
Verhaal
"De toolkit voor duurzaam beheer van rangelandsgebieden biedt een holistische en multidisciplinaire benadering voor het aanpakken van de biofysische en sociaaleconomische afwegingen tussen verschillende vormen van landgebruik. Mohamed NASRI, ex-directeur-generaal van het bureau voor veeteelt en grasland in Tunesië.
Dit citaat geeft precies de essentie van de SRM-toolkit weer, terwijl het ook de tekortkomingen van eerdere herstelpogingen impliceert. Dit is bijvoorbeeld het gebrek aan betrokkenheid van partners, het niet combineren van inheemse kennis met wetenschappelijke bevindingen en het niet in aanmerking nemen van verschillende biofysische (bijv. topologie) en sociaal-economische contexten (bijv. cultuur of regelgeving). Om deze redenen vormden partnerschappen met zowel lokale als internationale, wetenschappelijke en uitvoerende, sociale en natuurwetenschappen de kern van het proces. Dit participatieve proces leidde tot een flexibele, holistische en multidisciplinaire aanpak om gemarginaliseerde rangelandsgebieden nieuw leven in te blazen en hun duurzaamheid te garanderen. Het potentieel is enorm, alleen in Tunesië is het potentieel 2 miljoen hectare! Het potentieel gaat ook verder dan veehouderijgerelateerd beleid en strekt zich uit naar technologie en investeringsprioriteiten voor programma's, ontwikkelingsorganisaties en besluitvormers.
De samenwerking met zoveel verschillende partners en belanghebbenden heeft zeker inzichten opgeleverd voor het beheer van weidegronden, wat heeft geleid tot een zeer positief verhaal. Daarom zal een dergelijk participatief proces worden verbeterd en uitgebreid om nog meer marginale weidegronden te bereiken en de daarvan afhankelijke bestaansmiddelen te ondersteunen.
