MPA's en gecertificeerde duurzame kleinschalige visserij

Om een ecologisch duurzame visserij te ontwikkelen en te beheren, moet er een aantal prestatie-indicatoren worden vastgesteld voor de doelsoorten, veelvoorkomende bijvangstsoorten, milieufactoren en beheersregimes. Voorbeelden hiervan voor de ambachtelijke beugvisserij op Bejuco zijn de status van het bestand, bijvangst- en teruggooipercentages, vangstpercentages van bedreigde en/of beschermde soorten, de impact van het vistuig op de zeebodem en bijbehorende benthische organismen, het lokale beheerplan en de nationale visserijbeheercapaciteit. Sinds 2007 wordt de vangstsamenstelling van de beugvisserij in Bejuco continu gecontroleerd door waarnemers aan de kade en onderzoekers die de vissers vergezellen op hun nachtelijke tochten. Deze informatie, samen met de verzameling van ecologische kennis van de vissers, heeft de onderzoekers in staat gesteld om veel van deze indicatoren te identificeren. In nauwe samenwerking met de nationale overheid krijgen initiatieven voor de ontwikkeling van beschermde gebieden en beheerplannen ook vorm.

Gegevens over de vangstsamenstelling, een analyse van het snapperbestand en ecologische kennis van de vissers, verzameld via focusgroepen onder leiding van de vissers, workshops en andere participatieve evenementen, werden gebundeld in een beheerplan dat werd geëvalueerd en uiteindelijk goedgekeurd door de twee visserijverenigingen. Het plan is een lokaal bestuursinstrument dat gedetailleerde vismethoden en maatregelen beschrijft die worden genomen om een duurzame snappervisserij in stand te houden. Dit plan zal worden voorgelegd aan andere snappervisserijen op het schiereiland die beheersstrategieën en -instrumenten willen ontwikkelen. Co-beheersstrategieën worden niet erkend in Costa Rica, maar de goedkeuring van lokale beheersplannen is een manier om de ontwikkeling ervan te bevorderen.

In het district Bejuco zijn door onderzoekers, vissers en het Ministerie van Milieu twee multifunctionele MPA's ontwikkeld om het lokale snapperbestand beter te beheren. Deze gebieden staan het gebruik van ambachtelijke grondbeugen (het favoriete vistuig van de snappervissers in het gebied) en handlijnen toe, maar staan het gebruik van meer onselectieve methoden zoals garnalentrawlnetten niet toe. Costa Rica's MPA's aan de kust zijn begonnen als mariene uitbreidingen van eerder beschermde gebieden op het land, en de MPA's van Bejuco zijn niet anders. Oorspronkelijk waren ze bedoeld om zeeschildpadden te beschermen tegen garnalentrawlers, maar ze zijn geëvolueerd tot complexere instrumenten voor het beheer van ruimtelijke en temporele hulpbronnen aan de kust.

De MPA's in het gebied bieden een wettelijk kader dat de belangen van lokale vissers beschermt tegen de geïndustrialiseerde garnalentrawlvloot (garnalentrawlers vissen in het gebied op snappers omdat het economisch niet rendabel is om in Costa Rica op garnalen te vissen). Costa Rica ontwikkelt strategieën voor aanpassing aan de klimaatverandering die worden gefinancierd door het Aanpassingsfonds. Inherent hieraan is de verdere ontwikkeling van beschermde zeegebieden en er wordt gesproken over de haalbaarheid van uitbreiding van de twee bestaande gebieden.

In 2015 onderging de Bejuco snapper visserij een volledige beoordeling door de Marine Stewardship Council (MSC). Het certificeringsproces werd echter in 2016 stopgezet vanwege ernstige tekortkomingen in het nationale bestuur. Omdat het voor veel kleinschalige visserijen moeilijk is om aan de strenge eisen van de MSC te voldoen, heeft Fair Trade USA een Capture Fisheries Program ontwikkeld dat de milieunormen van de MSC combineert met strenge sociale eisen. Het certificeringsproces verloopt geleidelijk en stelt visserijen in staat om over een periode van 6 jaar de middelen te ontwikkelen die nodig zijn om aan de eisen van de standaard te voldoen in plaats van alles in één keer op het moment van beoordeling, zoals de MSC vereist. Het Fair Trade proces sluit beter aan bij de sociale en beheertechnische realiteit waarbinnen de meeste ambachtelijke visserijen opereren. Daarom zijn vissers en belanghebbenden in de waardeketen begonnen met een eerste Fair Trade pre-evaluatie van de visserij. De certificeringsbouwsteen van deze oplossing heeft in de loop der jaren veel veranderingen ondergaan, maar de projectleden hebben het gevoel dat ze vooruitgang boeken in de richting van levensvatbare sociaaleconomische verbeteringen voor de lange termijn, die sinds het begin van het MSC proces de drijvende kracht achter het certificeringsinitiatief zijn geweest.

Het doel van deze bouwsteen is om de sociaaleconomische ontwikkeling van deze visserij te bevorderen door meer inkomsten voor de vissers. Toeristische resorts en restaurants in de omgeving zijn geïnteresseerd in het leveren van lokale, duurzame snapper aan hun gasten, omdat veel toeristen die Costa Rica bezoeken milieubewust zijn en graag zaken bezoeken die duurzame eetgelegenheden aanbieden, en bereid zijn om een hogere prijs te betalen voor deze diensten. Luxe vismarkten en restaurants in San José zijn ook geïnteresseerd in het leveren van vis van hoge kwaliteit aan hun klanten.

Omdat de vraag naar duurzame vis in Costa Rica toeneemt, werken projectleden samen met de twee vissersverenigingen uit Bejuco om hun capaciteit voor waardeketenbeheer op te bouwen. De verenigingen zijn nu rechtspersonen met besturen die actief deelnemen aan het besluitvormingsproces. Verbeteringen aan de infrastructuur en de koelketen zijn doorgevoerd om de kwaliteit van de ambachtelijke snappervangst te verhogen. De lokale visverwerkingslocatie wordt aangepast aan de eisen van het Ministerie van Volksgezondheid. De cashflow en andere administratieve problemen worden ook aangepakt om de verkoop van vis te vergemakkelijken.