16. Agroekolojik Pirinç Hasat Festivali Mart ayında gerçekleştirildi.
Leandro Molina
Brezilya'nın Ulusal Agroekoloji ve Organik Üretim Politikası (PNAPO)
Tam Çözüm
Brezilyalı çiftçi ayçiçeği tarlasında
SEAD
Yoğun sivil toplum katılımının bir sonucu olarak geliştirilen ve sürdürülebilir gıda zincirleri ve sistemlerinin en ilgili yönlerini kapsayan yedi kapsamlı kılavuz etrafında yapılandırılan PNAPO, Brezilya'da agroekoloji ve organik üretimi ilerletmek için benzersiz bir federal çerçeve politikasıdır. İlk faaliyet döngüsünde, ülkedeki agroekolojik gündemin ilerletilmesi açısından etkileyici nicel sonuçlara yol açmış (bütçe ve girişim açısından), 364 milyon Euro'nun üzerinde yatırım yaparak küçük çiftçiler ve hassas gruplar için gözle görülür büyük ölçekli iyileştirmeler sağlamıştır. Diğerlerinin yanı sıra, 140.000'den fazla sarnıç inşa etmiş ve 5.300 belediyenin okul beslenme bütçelerinin %30 veya daha fazlasını aile çiftçilerinden satın alınan organik ve agroekolojik ürünlere yatırmasına yardımcı olmuştur. Brezilya'nın PNAPO'su başarılarından dolayı FAO ve IFOAM - Organics International ortaklığındaki Dünya Gelecek Konseyi tarafından verilen 2018 Gelecek Politikası Gümüş Ödülü'ne layık görüldü.
Son güncelleme: 02 Oct 2020
4372 Görünümler
Fotoğraf ve video galerisi
Bağlam
Ele alınan zorluklar
Brezilya'daki agroekolojik hareketlerin, köylü gençler ve kadınlar, topraksız işçiler, geleneksel topluluklar gibi toplumun farklı kesimlerinden aktörleri kapsaması dikkat çekicidir. Bu hareketlerin geçmişi, Yeşil Devrim'in neden olduğu çevresel bozulma ve bunun gıda üretimi üzerindeki etkileriyle ilgili sorunları ülkede resmi olarak ele alan ilk hareketlerden biri olan 1970'lerdeki alternatif tarıma yönelik toplumsal harekete kadar uzanmaktadır. Bu hareket daha sonra Brezilya'ya agroekoloji üzerine özel bilimsel literatürün gelmesi ve AS-PTA, ANA ve ABA gibi bazı örgütlerin kurulmasıyla güçlenmiştir. 1990'ların ortalarında "Brezilya agroekolojik hareketi, sosyal hareketler, STK'lar, yüksek öğrenim ve araştırma kurumlarının yanı sıra teknik destek ve kırsal yayım programları arasında zemin kazanarak önemli adımlar attı". Agroekolojik talepler böylece son on beş yılda ülkede ivme kazanmıştır.
Konum
Brezilya
Güney Amerika
Süreç
Sürecin özeti
Agroekoloji konusunda öncü bir çerçeve politikanın geliştirilmesi (BB1), tedbirlerin koordinasyonu için kurumların oluşturulması (BB2) ve politikanın uygulanması (BB3) için temel oluşturmuştur. Bu yapı taşları birlikte PNAPO'nun aktarılabilir bir model olma potansiyelini inşa etmiştir (BB4).
Yapı Taşları
Agroekoloji konusunda öncü bir çerçeve politika geliştirilmesi
Agroekoloji ve Organik Üretim Ulusal Politikası (PNAPO), agroekoloji konusunda Brezilya'da öncü bir ulusal kamu politikasıdır. Sivil toplumun gündemi ilerletmede ve bazı ilgili taleplerin politikanın nihai metnine etkin bir şekilde dahil edilmesini sağlamada önemli ve öncü bir rol oynadığı katılımcı bir süreçle yürürlüğe girmiştir.
20 Ağustos 2012 tarihinde PNAPO, 7.794 sayılı Federal Kararname vasıtasıyla Başkan Dilma Rousseff tarafından kabul edilmiştir. Organik Teknik Kurulu (CT-ORG) bünyesinde 2010'lu yılların başında organik tarıma ilişkin ulusal bir politika oluşturulması yönünde bir öneri olduğunu belirtmek yerinde olacaktır. Ancak Cumhurbaşkanı'nın agroekoloji konusunda bir politika oluşturma kararı ile her iki konu da aynı gündeme dahil edilmiştir.
Politikanın yasalaşma sürecinde, Hükümet ve sivil toplum arasındaki diyalog için en uygun alanlar beş Bölgesel Seminer (Şubat-Nisan 2012 arası) ve ANA ve ABA tarafından Çevre Bakanlığı'nın (MMA) desteğiyle ortaklaşa düzenlenen "Agroekoloji ve Organik Üretim Üzerine Ulusal Bir Politika İçin" başlıklı Ulusal Seminer (Mayıs 2012) olmuştur.
Etkinleştirici faktörler
Sonuç olarak, Ulusal Buluşmalar ve Brezilya Agroekoloji Kongresi sayesinde sivil toplum (çiftçiler, sivil toplum kuruluşları, vb.) yıllar içinde giderek daha fazla eklemlenmiş ve son olarak ANA "Agroekoloji ve Organik Üretim Ulusal Politikası için Agroekoloji Ulusal Eklemlenme Önerileri" belgesini formüle etmiştir.
Çıkarılan dersler
2012 yılında Ulusal Gıda ve Beslenme Güvenliği Konseyi (CONSEA)* PNAPO'nun onaylanmasını ve etkili bir şekilde uygulanmasını destekleyen 005-2012 sayılı Açıklayıcı Memorandumu Cumhurbaşkanlığı'na iletmiştir. Tüm bunlar göz önüne alındığında, Mayıs 2012'de Federal Hükümet tarafından sivil toplumu PNAPO metninin son versiyonunun taslağına dahil etmek amacıyla "Hükümet ve Sivil Toplum Arasındaki Diyaloglar" toplantısı düzenlenmiştir. Sivil toplumun tüm öncelik ve taleplerinin 7.794 sayılı Kararnamenin nihai metnine dahil edilmediğini vurgulamak yerinde olacaktır. Yine de PNAPO, Brezilya'nın kırsal kalkınma politikalarında bir kilometre taşını ve Brezilya agroekolojik toplumsal hareketlerinin bir başarısını temsil etmektedir. Sonuç olarak PNAPO, ulusal düzeyde agroekolojinin teşvik edilmesine ilişkin bir dizi hüküm ve kılavuz oluşturarak ülkede daha sürdürülebilir, sosyal açıdan kapsayıcı ve çevre dostu gıda üretim sistemlerinin teşvik edilmesi için yasal ve siyasi bir yol çizmiştir.
* Ne yazık ki yeni Hükümet 2019 yılının başında CONSEA'yı feshetti
Uygulamanın koordinasyonu için kurumların oluşturulması
PNAPO'nun uygulanmasından Bakanlıklar Arası Agroekoloji ve Organik Üretim Odası (CIAPO) ve Ulusal Agroekoloji ve Organik Üretim Komisyonu (CNAPO) sorumludur:
CIAPO, dokuz Bakanlık ve altı davetli Bağımsız Devlet Kurumundan oluşan bir hükümet organıdır. Teknik ve idari destek de sağlayan Aile Çiftçiliği ve Tarımsal Kalkınma Özel Sekreterliği (SEAD) tarafından koordine edilmektedir. CIAPO'nun görevleri şunlardır: Agroekoloji ve Organik Üretim Ulusal Planını (PLANAPO) oluşturmak ve yürütmek, PNAPO'nun uygulanmasına kendini adamış Devlet Kurum ve Kuruluşlarını koordine etmek, Eyalet, Bölge ve Belediye Kurumları arasında ve bunlarla irtibatı teşvik etmek ve PLANAPO'nun izlenmesi konusunda CNAPO'ya rapor vermek.
CNAPO ise hükümet-sivil toplum irtibatını temsil etmektedir. Kamu idaresinden on dört temsilci ve sivil toplum kuruluşlarından on dört temsilciden oluşur ve her birinin belirlenmiş bir yedek temsilcisi vardır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sekreterliği (Segov) tarafından, teknik ve idari destek de sağlayan Ulusal Sosyal Eklemlenme Ofisi (SNAS) aracılığıyla koordine edilmektedir.
Etkinleştirici faktörler
PNAPO'nun genel amacı agroekolojik geçişin desteklenmesine yönelik politikaları, programları ve eylemleri entegre etmek ve birleştirmek olduğundan, Bakanlıklararası Agroekoloji ve Organik Üretim Odası (CIAPO) ve Ulusal Agroekoloji ve Organik Üretim Komisyonu (CNAPO) tarafından yönetilmesi önemli bir başarı faktörüdür. Komisyonun yüzde 50'si sivil toplum temsilcilerinden oluşmaktadır.
Çıkarılan dersler
Şu anda Brezilya oldukça karmaşık bir siyasi ve ekonomik durumla karşı karşıya. PNAPO'nun ikinci dönemi olan PLANAPO 2016-2019 halen devam etmektedir, ancak ülkedeki siyasi çalkantılar ve ciddi ekonomik kriz (2014-2016) nedeniyle, uygulanmasını engelleyen ciddi bütçe kesintileriyle karşı karşıyadır. Bununla birlikte, çok şey başarıldı ve PNAPO'nun organları çalışmaya devam etti ve bazı fonlar sağladı.
Yukarıda bahsedilen sorunların yanı sıra, mevcut Başkan Bolsonaro ve yönetimi çevre/gıda sektörüne ilişkin tartışmalı kararlar almakta ve son derece zehirli bazı pestisitleri onaylamaktadır. Bu kararlar PNAPO'nun hedefleri ile uyumlu değildir.
PNAPO'nun Uygulanması
Brezilya'da 2012 yılından bu yana uygulanan Ulusal Politika (PNAPO), sürdürülebilir tarım uygulamalarını ve sağlıklı gıda tüketim alışkanlıklarını teşvik etmeyi; aile çiftçilerini, geleneksel toplulukları, kadınları ve gençleri güçlendirmeyi ve küçük çiftçiliğe yönelik özel programlar ve finansman yoluyla sürdürülebilir kırsal kalkınmayı desteklemeyi amaçlamaktadır. Federal düzeyde çok sektörlü ve çok paydaşlı disiplinler arası bir politika olup, girişimleri Brezilya'nın beş bölgesinde uygulanmış ve doğrulanabilir sonuçlar elde edilmiştir.
Halihazırda PNAPO'nun amiral gemisinde yer alan bazı program ve girişimler, PNAPO'nun oluşturulmasından önce de mevcuttu. Bununla birlikte, politikanın oluşturulması ve CNAPO'nun kurulmasıyla birlikte, bu programlar stratejik olarak ifade edilmiş ve PNAPO'nun genel hedeflerine ve çalışma planına entegre edilerek daha katılımcı planlama, uygulama ve izleme süreçleri garanti altına alınmıştır.
PNAPO'nun ana araçlarından biri olan Agroekoloji ve Organik Üretim Ulusal Planı (PLANAPO), her zaman en azından şu unsurları içermelidir: genel bakış/teşhis, stratejiler ve hedefler, programlar, projeler, eylemler, göstergeler, son tarihler ve bir yönetim yapısı (7.794 sayılı Federal Kararname Madde 5).
Etkinleştirici faktörler
PLANAPO'nun ana hedefleri ve girişimleri, agroekolojik ve organik üretim ağlarını güçlendirmek, agroekolojik uygulamalara odaklanarak Teknik Destek ve Kırsal Yayım (ATER) arzını artırmak; suya ve tohuma erişimi artırmak, ürünlerin devlet tarafından tedarikini güçlendirmek, tüketicilerin tarımsal üretimde zirai kimyasallar veya transgenik kullanılmadan sağlıklı gıdaya erişimini artırmak ve böylece çiftçi ailelerinin ekonomik değerini güçlendirmektir. PLANAPO aynı zamanda araziye erişimi de genişletmeyi amaçlamaktadır.
Çıkarılan dersler
"Sivil toplumun önerileri PLANAPO'nun nihai versiyonuna tam olarak dahil edilmemiş olsa da, Plan'ın tarihi bir ana işaret ettiği, özellikle Brezilya gibi tarımsal ticaret modelinin ekonomik önemi nedeniyle hükümet politikaları üzerinde hala büyük bir etkiye sahip olduğu bir ülkede daha sürdürülebilir bir köylü tarımı yönünde önemli bir adım olduğu konusunda genel bir fikir birliği vardır".
ANA'ya göre, ilk PLANAPO'da (2013-2015) vurgulanması gereken birkaç iyi nokta var. Olumlu yönler arasında, uygulama için bir bütçeye sahip olan ve agroekolojinin ilerlemesine önemli bir katkı sağlayan eylemler yer almaktadır. İlk PLANAPO'nun olumsuz yönleri arasında Ecoforte Programı ve Teknik Destek ve Kırsal Yayım gibi politikalar için çok küçük bir bütçe ayrılması yer almaktadır.
Aktarılabilir Bir Model Olarak Potansiyel
Costa ve diğerlerine göre, "Brezilya dünyada Agroekoloji ve Organik Üretim için Ulusal Politika uygulayan ilk ülkedir". Bu nedenle, Politika'nın ülkede geniş çapta uygulanmış olması ve halen karşı karşıya olduğu zorluklara rağmen çok sektörlü bir kamu politikasının iyi bir örneği olarak başarılı olması dikkate değerdir. Ayrıca PNAPO, Brezilya Eyaletleri (Minas Gerais, Rio Grande do Sul, Goiás, São Paulo ve Amazonas gibi), Federal Bölge ve Belediyeler için Ulusal Politikanın ana hatlarını takip ederek ve bunları kendi gerçeklerine ve ihtiyaçlarına uyarlayarak kendi eyalet ve belediye politikalarını hazırlamaları için ilham kaynağı olmuştur. Bu nedenle PNAPO'nun diğer durumlara aktarılması uygun olacaktır.
Etkinleştirici faktörler
Gerçekten de REAF - Rede Especializada da Agricultura Familiar sayesinde (ve bünyesinde) diğer Latin Amerika ülkeleriyle birçok fikir alışverişi yapılmıştır. Bu bağlamda, PNAPO çatısı altında geliştirilen Segunda Água Programı ve ATER için yapılan kamu çağrıları gibi bir dizi strateji, girişim ve program, geniş tarım alanlarına sahip küresel güney ülkeleri başta olmak üzere, ortak özelliklere ve sorunlara sahip diğer ülkelere büyük ölçüde aktarılabilir.
Çıkarılan dersler
Özellikle Brezilya'nın Ulusal Okul Besleme Programı çeşitli aktörler (UNDP, WFP, FAO) tarafından kabul görmüş ve Asya, Afrika ve Latin Amerika'daki hükümetlerin ilgisini çekmiştir.
Etkiler
PLANAPO, Brezilya'da agroekolojik gündemin ilerletilmesi açısından etkileyici nicel sonuçlara yol açmıştır. PLANAPO 2013-2015 ve PNAPO'nun çok sayıda önemli sonucu arasında 143.000 sarnıç inşa ettiğini (başlangıçtaki hedef 60.000 idi); 5.300 belediyenin okul yemek programı bütçelerinin yüzde 30 veya daha fazlasını aile çiftçilerinden organik ve agroekolojik ürün alımlarına harcamalarına yardımcı olduğunu (hatta bazı belediyeler yüzde 100'e ulaşmıştır); 393 kırsal aile çiftçiliği organizasyonuna destek verdiğini; agroekolojik organizasyonların personellerini benzeri görülmemiş bir ölçekte genişletmelerini sağlayan ve yaklaşık 132.744 çiftçi ailesine fayda sağlayan çeşitli kamu çağrıları başlattığını vurgulayabiliriz; 7.722 teknisyen (başlangıçtaki hedef 2.000 idi) ve 52.779 çiftçi (başlangıçtaki hedef olan 182.000'in üçte biri) eğitti; 24 agroekoloji ağını destekledi; 960 profesyonel ve siyasi lideri organik ve agroekolojik tarımda kadınların finansmanı konusunda eğitti ve bu eğitimden 20 farklı Brezilya Eyaletinde 5.200 kırsal kadın faydalandı; 556 kadın ağını destekledi ve 5.566 kırsal kadın faydalandı; 600 yerel tohum bankasını yarı kurak koşullara uyarladı ve 12.000'den fazla çiftçi ailesini bu konuda eğitti; ve agroekoloji tohumları için dokuz projeyi finanse etti.
Yararlanıcılar
PLANAPO, agroekolojik gündemin ilerletilmesi açısından etkileyici nicel sonuçlara yol açmış ve muhtemelen milyonlarca insanın hayatını iyileştirmiştir; yani 143.000 sarnıç inşa etmiş, 5.300 belediyeye yardım etmiş ve 200.000 çiftçiyi eğitmiştir.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
SKA 1 - Yoksulluğa son
SKA 2 - Sıfır açlık
SKA 3 - İyi sağlık ve esenlik
SKA 5 - Toplumsal cinsiyet eşitliği
SKA 6 - Temiz su ve sanitasyon
SKA 8 - İnsana yakışır iş ve ekonomik büyüme
SKA 9 - Sanayi, yenilikçilik ve altyapı
SKA 10 - Eşitsizliklerin azaltılması
SKA 11 - Sürdürülebilir şehirler ve toplumlar
SKA 12 - Sorumlu tüketim ve üretim
SDG 13 - İklim eylemi
SKA 15 - Karada yaşam
SKA 16 - Barış, adalet ve güçlü kurumlar
Hikaye
Ben Emerson Giacomelli. Brezilya Tarım Reformu politikası kapsamında Nova Santa Rita'daki Şapel Yerleşimine yerleştirilen köylülerden biriyim. Bu belediye Rio Grande do Sul'daki Porto Alegre Büyükşehir bölgesinin bir parçasıdır.
Ben Rio Grande do Sul'un Kuzey bölgesinde yer alan Ronda Alta'daki küçük çiftçilerin oğluyum. Topraksız İşçiler Hareketi (MST) ile 1985 yılında, ülkemdeki toprak mücadelesinin sembolü olan eski Fazenda Annoni'yi işgal ettiklerinde tanıştım. Bu mücadeleye inandığım için 1989 yılında kampa girdim ve beş yıl sonra yerleştim.
Bugün Porto Alegre'den Yerleşik İşçiler Kooperatifinin (COOTAP) Başkanıyım ve MST'nin 363 ailesini bir araya getiren Agroekolojik Pirinç Yönetim Grubunu koordine ediyorum. 2019 yılında, 13 yerleşim yeri ve 15 belediyede, 3.433 hektarlık bir alanda yaklaşık 16 bin ton organik pirinç hasadı yapmayı öngörüyoruz. Bu veriler MST'yi Latin Amerika'daki en büyük organik pirinç üreticisi konumuna getirmektedir.
Üretimsel, endüstriyel ve ticari süreçler COOTAP tarafından koordine edilmektedir. Cooperativa de Produção Agropecuária Nova Santa Rita (COOPAN), Cooperativa de Agropecuária de Assentados de Tapes (COOPAT) ve diğerleri gibi farklı kooperatiflerle çalışıyoruz.
Ulusal Agroekoloji ve Organik Üretim Politikası (PNAPO), Gıda Edinme Programı (PAA), Ulusal Okul Besleme Programı (PNAE) ve Teknik Yardım ve Kırsal Yayım (ATER) ve diğer tarımsal endüstrilere erişebildiğimiz için projemizin geliştirilmesinde temel bir rol oynadı. Üretimi planlayabildik, ailelerin iş ve gelirle tarlada kalmasını sağladık, ürünlerin pazarlanmasını sağladık ve üretici ile tüketici arasındaki ilişkiyi geliştirmek için bilgi edindik.
Brezilya'nın çeşitli eyaletlerinde pirinç satıyoruz ve 2008'den beri çeşitli ülkelere ihracat yapıyoruz. Şu anda Yunanistan, Portekiz, İspanya, Hollanda, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Haiti, Jamaika, Kosta Rika ve diğer yerlerde yeni pazarlar arıyoruz. Ancak mevcut federal hükümetle birlikte, toprağa, suya, havaya ve tüm yaşam biçimlerine saygılı yeni bir tarım türü geliştirmemize yardımcı olan bu programların yok edilme olasılığından endişe duyuyoruz. PAA zayıflatıldı ve PNAE'nin de aynı kaderi paylaşacağından korkuyoruz. Bu programların sona ermesi daha az gelir, iş, kalkınma ve yaşam kalitesi anlamına geliyor ve elbette büyük şehirlere daha fazla göçle sonuçlanacak.
