Katılımcı bir süreçle Azor Adaları'nda Deniz Mekânsal Planlaması için temel oluşturulması

Azor Denizcilik Mekansal Planı, çok çeşitli paydaşların aktif katılımıyla şeffaf ve kapsayıcı bir süreçte tasarlanmıştır. Bu amaçla paydaş katılımı için bir strateji ve halkın katılımı için bir kılavuz hazırlanmıştır. Katılım, takımadaların en kalabalık üç adasında (São Miguel, Terceira ve Faial) eş zamanlı olarak düzenlenen üç paydaş çalıştayından oluşan bir dizi halinde tasarlanmıştır. Çalıştaylar, MSP'nin ilerleyişi hakkında iletişimin yanı sıra proje sonuçlarını tartışmaya, tamamlamaya ve doğrulamaya yönelik faaliyetleri birleştiren aynı yapıya sahipti. Çalıştaylardan önce, paydaşlar kartopu tekniği kullanılarak haritalandırılmıştır. Belirlenen tüm paydaşlar bölgesel paydaş rehberinde bir araya getirilmiş ve projenin iki yılı boyunca etkinliklere katılmaya davet edilmiştir. Belirli denizcilik sektörleriyle ilgili önemli bilgi boşluklarını doldurmak için mülakatlar gibi tamamlayıcı faaliyetler gerçekleştirilmiştir.

Vizyon ve hedeflerin belirlenmesi, tüm deniz mekansal planlarında temel bir başlangıç adımıdır. MarSP projesi kapsamında, MSP hedeflerini geliştirmek için bir metodoloji oluşturulmuştur. Bu metodoloji, MSP hedeflerini bu takımadaların uluslararası, AB, ulusal ve bölgesel düzeylerdeki yerleşik politika taahhütleriyle ilişkilendirmiştir. Bu aşamaları takiben Azor Adaları'nda kabul edilmiştir:

1. Politika incelemesi: deniz alanını hedefleyen amaçları belirlemek için deniz politikasının gözden geçirilmesi. Portekiz politika horrendogramı politikaların seçiminde yardımcı olmuştur.
2. Hedeflerin temalara ve alt temalara göre tematik sınıflandırılması.
3. Özel hedefler elde etmek için hedeflerin alt temalara göre genelleştirilmesi.
4. Belirli hedeflerin paydaşlar tarafından tartışılması, önceliklendirilmesi ve onaylanması.
5. MSP hedeflerini nihai hale getirmek için yasal doğrulama ve MSP politika belgeleriyle çapraz kontrol.

Azor Adaları'ndaki ilk MSP paydaş çalıştayı sırasında paydaşlardan belirli hedefleri tartışmaları ve doğrulamaları istenmiştir. Bu aynı zamanda paydaş çalıştayında tartışılan ve onaylanan bölgesel bir MSP vizyonu önerisi için de geçerliydi.

Denizcilik Mekansal Planlama süreci arzu edilen bir geleceğe ve ortak bir vizyona yönelik planlamalar yapar. Vizyon genellikle farklı paydaşlardan ve sektörlerden gelen ve kendilerini yöneten yönetişim çerçevesine bağlı olan çeşitli isteklerin bir entegrasyonudur. Senaryo geliştirme gibi bir araç, karar vericilerin hem belirli eylemler/politikalar nedeniyle ortaya çıkabilecek geleceği hem de belirli bir geleceğin gerçekleşmesi için gereken eylemleri/politikaları görselleştirmelerine yardımcı olduğu için büyük önem taşımaktadır. MarSP, Azor bölgesi için iki yaklaşımın birleşimine dayanan bir senaryo oluşturma süreci benimsemiştir: keşfedici ("ne yapılabilir?") ve normatif ("belirli bir hedefe nasıl ulaşılacak?").

Metodoloji dört ana adımda yapılandırılmıştır (Şekil 1):

(i) politika incelemesine dayalı olarak ve paydaşların girdilerini takip ederek MSP hedeflerinin belirlenmesi (BB2);

(ii) bölgesel uzmanlarla istişare edildikten sonra temel hedeflerin belirlenmesi;

(iii) senaryo hikayelerinin geliştirilmesi; ve

(iv) katılım eylemleri yoluyla toplanan paydaşların geri bildirimlerine dayalı olarak senaryolar arasında dengeleme yapılması (ilk olarak (i) senaryo üzerine bir oylama ve ikinci olarak (ii) senaryoların hikayesini oluşturan cümleler üzerine bir oylama dahil).

Azor Adaları'ndaki denizcilik kullanımlarının ve faaliyetlerinin mevcut ve potansiyel durumunu anlamak amacıyla, dokuz sektörü içeren kapsamlı bir sektör analizi hazırlanmıştır. Bölgede belirlenen her bir denizcilik sektörü için bir sektör brifingi hazırlanmıştır. Her bir sektör brifingi, sektörün karakterizasyonu, ilgili yasal çerçeve, mevcut ve potansiyel mekânsal dağılım, SWOT analizi, etkileşimlerin analizi (diğer sektörlerle, çevreyle ve kara-deniz etkileşimleriyle) ve farklı değişim faktörlerinden (örneğin iklim değişikliği, demografik değişiklikler ve mavi büyüme politikaları) kaynaklanan baskıların analizi ile ilgili bilgileri içermektedir. Bu çalışma, hem literatür taraması yoluyla hem de katılım süreci sırasında paydaşlardan toplanan kapsamlı bir bilgi koleksiyonunu içermiştir.

Azor takımadaları için hazırlanan mekansal veri tabanı esasen halihazırda var olan ve mevcut kartografik bilgilerin derlenmesine dayanmaktadır. Bunun nedeni, MarSP projesinin uygulanması için sınırlı bir süre olması ve yeni haritaların hazırlanması durumunda bilgilerin yetkili kurum/kuruluşlar tarafından onaylanması gerekliliğidir. Bu nedenle, toplanan yeni bilgiler katılımcı süreç sırasında üretilen bilgilerden oluşmuştur. Katılımcı süreç ve bunun sonucunda ortaya çıkan kartografik bilgi üretimi iki farklı adıma dayanmaktadır: (i) Azor Adaları için belirlenen denizcilik faaliyetleri sektörlerinin her birini temsil eden ana aktörlerle bireysel görüşmelerin geliştirilmesi ve (ii) yapılan araştırma ve sektör görüşmeleri sırasında elde edilen ön sonuçların tartışılması ve/veya doğrulanması ve daha fazla bilgi eklenmesi için çalıştaylar (3. paydaş çalıştayı sırasında). Yapılan görüşmelerde veri toplamak için web tabanlı bir çözüm (SeaSketch) kullanılmıştır. Bu çözüm, MSP sürecini güçlendirmek ve iyileştirmek için güçlü araçları bir araya getirmektedir.