La Mosquitia'daki Yerli Bölgelerinde İklim Unsurları Altında Sürdürülebilir Doğal Kaynak Yönetimi'

Tam Çözüm
Mosquitia'deki Aile Bahçesi
GIZ

'La Mosquitia'daki Yerli Bölgelerinde İklim Unsurları Altında Sürdürülebilir Doğal Kaynak Yönetimi' projesi 2023 yılına kadar sürecek olup, ilin doğal kaynaklarının sürdürülebilir ve iklime uyarlanmış kullanımını sağlamayı amaçlamaktadır. Yerel halkın planlamaya katılımını teşvik etmek için yönetişim yapılarının güçlendirilmesine odaklanmaktadır.

Honduras / La Mosquitia örneği, adalet konularının planlamanın erken aşamalarında projeye entegre edilmesinin önemini göstermektedir. Bu konuların proje alanındaki yönetişim yapılarına ve süreçlerine entegre edilmesi esastır, ancak proje yönetiminin de bunları dikkate alması gerekir. Adalet konularını sabitlemek için stratejik giriş noktaları arasında proje konsepti, yönlendirme yapısı, izleme ve değerlendirme (İ&D) sistemi ve personel konsepti yer alır. Adaletin çeşitli boyutlarının - tanıma, prosedürel ve dağıtımsal - bu giriş noktaları aracılığıyla entegre edilmesi, adaletin proje uygulamasında dikkate alınması için kilit bir ön koşuldur.

Son güncelleme: 22 Feb 2023
1671 Görünümler
Bağlam
Ele alınan zorluklar
Arazi ve Orman bozulması
Ekosistem kaybı
Zayıf yönetişim ve katılım

Mosquitia, yaklaşık 100.000 nüfusuyla Miskitu'nun 12 Yerli bölgesini kapsamaktadır. Kırsal kesimdeki ailelerin yarısından fazlası aşırı yoksulluk içinde yaşamakta ve hanelerin %85'i gıda sıkıntısı çekmektedir. Kadınlar ve çocuklar yoksulluğun etkilerinden özellikle zarar görmektedir.

Mosquitia ormanları, yerli olmayan sığır üreticilerinin düzensiz akınından kaynaklanan yasadışı ormansızlaşma ve doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı için devlet stratejileri ve destek mekanizmalarının eksikliği nedeniyle tehlike altındadır. Buna ek olarak, Honduras'taki yerli bölge konseyleri kendi topraklarının idaresini güçlükle yürütebilmektedir.

Ayrıca iklim değişikliği, kuraklık, sel, orman yangınları ve fırtınaların sıklaşması, tarım üzerinde baskı oluşturması ve ürün kayıplarına yol açması nedeniyle yerel halkın geçim kaynaklarını tehdit etmektedir. Yinelenen hasarlar ve hızla değişen iklim koşulları, yerel nüfusun uyum kapasitesini aşmaktadır.

Uygulama ölçeği
Yerel
Ekosistemler
Tarımsal Ormancılık
Tarla
Tropikal yaprak döken orman
Tropikal yaprak dökmeyen orman
Tema
Adaptasyon
Ekosistem hizmetleri
Toplumsal cinsiyet anaakımlaştırması
Korunan ve muhafaza edilen alanlar yönetişimi
Gıda güvenliği
Sürdürülebilir geçim kaynakları
Yerli halk
Yerel aktörler
Geleneksel bilgi
Arazi yönetimi
Tarım
Kültür
Orman Yönetimi
Konum
La Mosquitia, Güney Karayip Sahili Özerk Bölgesi, Nikaragua
Orta Amerika
Süreç
Sürecin özeti

Yapı taşları, başarılı bir proje uygulaması için adalet temelli bir yaklaşımın önemini vurgulamaktadır. Buna ek olarak, agroekolojik yaklaşımlar yoluyla ekosistem temelli adaptasyonun (EbA) hem planlanmasında hem de uygulanmasında yerel halkın en başından itibaren dahil edilmesi, paydaşlara güçlü bir proje sahipliği duygusu ve katılımcı yaklaşımının siyasi olarak tanınması açısından hayati önem taşımıştır. Proje personelinin, eylemlerin teknik uygulayıcısı olmaktan ziyade kilit paydaşlar arasında süreç moderatörü olarak hizmet etme felsefesi, bireysel çıkarlarını ortak sorunların çözümüne, bu durumda EbA'ya odaklayan çok çeşitli aktörlerin katılımına hizmet etmiştir. Bu durum, proje müdahalesi olmaksızın topluluklarına bir tür teknik yardım sağlayan topluluk "çoğaltıcılarında" görülebileceği gibi olumlu yan etkilere yol açmıştır.

Yapı Taşları
1. Ortak proje yönetimi için Yerli halk, yerel yetkililer ve diğer önemli paydaşların temsilcilerinden oluşan bir operasyonel komitenin kurulması

Proje bölgelerinde, kadınların katılımı, tedbire olan ilgi ve sürdürülebilir olma şansı gibi karşılıklı mutabık kalınan kriterlere dayalı olarak yerel destek tedbirlerinin (örneğin altyapı ve kapasite geliştirme) seçilmesinden sorumlu bir operasyonel komite kurulmuştur.

Bu organ, beş bölge konseyinin her birinden iki temsilcinin (en az biri kadın) yanı sıra belediyelerden (iki), orman ve tarım müdürlüklerinden (iki), yerel STK'lardan (iki), bir üniversiteden (bir), Dünya Gıda Programından (bir) ve uygulayıcı kuruluş GIZ'den (dört) temsilciler içeriyordu. Her üç ayda bir düzenli olarak toplanan komite, yıllık planlama, proje izleme, risk ve anlaşmazlıkların ele alınması da dahil olmak üzere ortak proje yönetimini yürütmektedir.

Etkinleştirici faktörler

Daha güçlü katılım mekanizmaları ve yerel geçim kaynaklarının iyileştirilmesine yönelik çabaların artırılması yönünde büyük bir talep dile getirilmiş, bu da operasyonel bir komitenin kurulması için halihazırda destek olduğu anlamına gelmiştir.

GIZ bölgede 15 yılı aşkın bir süredir faaliyet göstermektedir ve bu nedenle önemli bilgi ve bilgi taşıyıcılarına erişimi kolaylaştıran yerel düzeyde çok iyi ilişkilere sahiptir. Bölgede bulunan uluslararası bir Danışmanlık ve uluslararası STK'dan oluşan bir konsorsiyumun işbirliği de bir başka olumlu faktördür.

Çıkarılan dersler
  • Yönetişim, adalet temelli EbA için en iyi uygulamaları takip edecekse (yani, Yerli Halkların, özellikle de kadınların karar alma ve çatışmaları önleme veya hafifletme haklarını güçlendirecekse) her EbA projesinin temel bir unsuru olmalıdır. Bu bağlamda, ulusal kurumların kendi norm ve prosedürlerini yerli toplulukların ihtiyaçlarına göre uyarlamaları için farkındalık yaratılması çok önemlidir.

  • EbA yaklaşımının kabul görmesi için yerel uzmanların ve bilgi birikiminin kullanımı ile birlikte yerel halkın proje konseptine erken katılımı çok önemlidir. Ayrıca, yeni projelerin değerlendirme sürecinde, talep ve ihtiyaçları yeterince savunabilmesi ve önceliklendirebilmesi için yerel nüfusun doğru şekilde bilgilendirilmesi ve dinlenmesi esastır.
2. Özellikle arazi mülkiyeti ve kaynak kullanımı konularında anlaşmazlıkların çözümü ve uzlaşma sağlanması için çalışma grupları olarak hizmet veren sorun çözme platformlarının kurulması

Proje, sorunların çözümü için çeşitli platformlar oluşturmuştur (örneğin, bölgesel birimler arasındaki sınırların belirlenmesine ilişkin bir platform); bu platformlar, anlaşmazlıkların çözümü ve uzlaşma sağlanması için çalışma grupları olarak hizmet vermektedir. Platformlar oluşturulurken, proje farklı paydaş gruplarından üyeler atamış, onlara yoğun eğitim ve rehberlik sağlamış ve şikayet mekanizmaları kurmuştur.

Etkinleştirici faktörler

GIZ, Yerli nüfus içindeki marjinal grupların gerçekliğini ve onların kalkınma vizyonunu dikkate almıştır. Bu amaçla, eylem için belirleyici bir ilke olarak Önceden Bilgilendirilmiş Özgür Rızaya (FPIC) dayanarak yerel nüfusu proje anlayışına yakından dahil etmiştir. Ayrıca, yerel topluluklar, Bölgesel Konseyler ve Belediyeler arasında diyaloğun teşvik edilmesi, çatışmayı en aza indirmek ve farklı aktörler arasında güven oluşturmak için gereklidir.

Çıkarılan dersler
  • Koruma sistemleri ve çatışma analizleri, risklerin belirlenmesine ve uygun önlemlerin proje konseptine ve uygulamasına entegre edilmesine yardımcı olabilir.

  • Proje planlama aşamasında, proje yaklaşımının katılımcı bir şekilde geliştirilmesi ve anlamlı koruma önlemleri süreçleri için yeterli zaman ve bütçe ayrılması çok önemlidir.
3. Yerel düzeydeki talepleri yansıtabilecek esnek proje uygulama mekanizmalarının belirlenmesi (örneğin, Miskitu nüfusundan yerel çalışanlarla sözleşme yapılması)

Bu amaçla proje, sahada uzun süredir var olan iki uluslararası danışmanlık ajansıyla sözleşme yapmıştır. GIZ, ihale dokümanlarında ve seçim sürecinde çatışmaların önlenmesi ve insan hakları temelli yaklaşımların yanı sıra özellikle toplumsal cinsiyet adaleti konularında uzmanlık gibi ön koşullara odaklanmıştır. Proje tarafından oluşturulan görev tanımına göre konsorsiyum, güvenilir aracılar olarak hizmet veren, gerekli dil becerilerine ve kültürel empatiye sahip olan ve aynı zamanda gerekli uzmanlığa ve donör perspektifinden proje mantığını anlayan yerel çalışanlarla sözleşme yapmıştır. Buna ek olarak proje, yerel halkın ve kurumlarının kapasitelerini güçlendirmek için ulusal danışmanlarla sözleşme yapmıştır.

Etkinleştirici faktörler

GIZ, yeni projenin değerlendiricileri ile köy, bölge ve proje alanı düzeylerinde toplantılar düzenledi. Sonuçlar yerel kalkınma planları (planes de vida) ile senkronize edildi. Önemli faktörler, mikro projelerin ve yerli personel için istihdam fırsatlarının tasarlanmasında yerel halkın ilk bilgilendirilmiş istişaresi ve katılımı olmuştur. Bir diğer faktör de projenin halkla birlikte çalışmama, çeşitli yeteneklerde yerel düzeyde kapasite oluşturma ilkesidir.

Çıkarılan dersler
  • Projenin kabulü ve başarısı, yerel düzeyde uygulamaya güçlü bir şekilde odaklanan ve yerel ihtiyaçlara yönelik olması anlamında doğası gereği bütüncül olan bir yaklaşıma kritik bir şekilde bağlıdır.

  • Esnek proje tasarımı, projenin uygulanmasında belirleyici olan farklı paydaşların önerilerini dikkate almak için kilit öneme sahiptir.

  • Resmi (örneğin diplomalar) ve gayri resmi (yerel "çoğaltıcılar", yapılandırılmış deneyim alışverişi yoluyla yatay öğrenme, vb.) yollarla kapasite geliştirme, eylemlerin sürdürülebilirliği için kilit öneme sahiptir.
Etkiler

Proje, çalışmalarında FPIC yaklaşımını uygulayarak ve Miskitu kültürü konusunda teknik danışmanların sürekli yerinde desteğine güvenerek, planlanan kalkınma çabalarını yerel topluluklara bağlamayı ve onlar arasında bir proje sahipliği duygusu oluşturmayı başarmıştır. Proje, katılımcılık ve şiddet içermeyen çatışma çözümü yöntemlerini uygulayarak, özellikle toprak mülkiyeti konularında, komşu bölgesel birimler arasındaki sınır anlaşmazlıklarının çözülmesine ve Miskituların şemsiye örgütü MASTA içindeki farklı akımların pasifize edilmesine yardımcı olmuştur. Bu da merkezi devlet aktörleri ile yerli yönetimlerin sorun ve çatışmaları (örneğin sürdürülebilir orman yönetim planları konusunda) çözmek için birlikte çalışmasını kolaylaştırdı. Sonuç olarak, bu gruplar artık birbirlerinin durumlarını karşılıklı olarak daha iyi anlıyor ve çatışma çözme mekanizmaları gelişti. Yerli toplulukların temsilcileri, projenin yönlendirme komitesinin de ulusal düzeyde örnek olarak kabul ettiği, proje planlama ve uygulamasının katılımcı ve kapsayıcı karakterini çok takdir etmektedir. Sonuç olarak, proje artık Honduras Yerli ve Afro-Honduras Halkları Departmanı gibi kuruluşların müdahaleleri için bir şablon görevi görmektedir.

Yararlanıcılar

12 Yerli Bölgesinin 5'inde yer alan 25 yerli topluluğu, yaklaşık 12.500 kişilik bir nüfus şu anda projeden doğrudan faydalanmaktadır.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
SKA 5 - Toplumsal cinsiyet eşitliği
SKA 8 - İnsana yakışır iş ve ekonomik büyüme
SKA 10 - Eşitsizliklerin azaltılması
SDG 13 - İklim eylemi
SKA 15 - Karada yaşam
SKA 16 - Barış, adalet ve güçlü kurumlar
Hikaye

Dakratara, Mosquitia, Honduras'ta yaşayan Luz Bosen, ailesinin gıda ihtiyacını karşılamak ve topluma örnek olmak için bitki ve sebze yetiştirmeye kendini adamış bir kadın. Pana Pana projesi Dakratara'ya gelmeden önce, insanlar topluluktan uzakta, nehir yataklarına temel ürünler (pirinç, fasulye, manyok, muz) ekiyorlardı. Nüfusun mahsuller hakkındaki bilgisi çok azdı, bu da bitki hastalıkları ve zararlıları için kolaylık sağlıyordu. Sonuç, diğerlerinin yanı sıra uzun yollar ve düşük ürün verimi oldu.

Pana Pana iş başında

Alman Kalkınma İşbirliği'nin (GIZ) Pana Pana projesi, La Mosquitia'da, bilgi ve geleneksel tekniklerin kurtarılmasıyla çeşitlendirilmiş gıdaların ve iyi tarım uygulamalarının dahil edilmesiyle üretim sistemlerinin iyileştirilmesini amaçlayan Tarla Okulları metodolojisi aracılığıyla bir eğitim sürecinden oluşan bir uygulama geliştirmiştir. Pana Pana, tohumları su baskınlarına veya kuraklığa karşı korumak için karıklar veya yığınlar oluşturarak aynı tarlada düzenli bir biçimde ve mesafede birkaç ürünün yetiştirilmesini sağlamıştır. Tarlalar ve bahçeler evlere yaklaştırıldıkça, toprağı iyileştirmek için organik gübre ve pestisitlerin hazırlanmasının öğretilmesi gerekmiştir. Bitki türlerinin çeşitlendirilmesi bu açıdan yardımcı olurken aynı zamanda beslenmeyi de iyileştiriyor.

Topluluk lideri olarak Luz, şimdi burada komşularına diyetlerini nasıl çeşitlendireceklerini, işlerini evlerine yakın bir yerde nasıl yapacaklarını ve kendi yiyeceklerini nasıl hasat edeceklerini öğretiyor. Luz, liderliği ve çeşitlendirilmiş aile bahçesiyle bu toplumda referans gösterilen bir kadın haline geldi, tıpkı kadınların neler başarabileceğine dair bir örnek olarak saygı uyandırdığı gibi.