Duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen onder klimaataspecten in inheemse gebieden in La Mosquitia'.
Volledige oplossing
Familietuin in Mosquitia
GIZ
Het project 'Duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen met klimaataspecten in inheemse gebieden in La Mosquitia' loopt tot 2023 en is gericht op duurzaam en aan het klimaat aangepast gebruik van de natuurlijke hulpbronnen van de provincie. Het richt zich op het versterken van bestuursstructuren om de lokale bevolking aan te moedigen deel te nemen aan de planning.
Het geval Honduras/La Mosquitia illustreert het belang van het integreren van rechtvaardigheidskwesties in het project tijdens de vroege stadia van de planning. Het is essentieel om deze kwesties te integreren in de bestuursstructuren en -processen in het projectgebied, maar het projectmanagement moet er ook rekening mee houden. De strategische ingangspunten voor het verankeren van rechtvaardigheidskwesties zijn onder andere het projectconcept, de stuurstructuur, het monitoring- en evaluatiesysteem (M&E) en het personeelsconcept. Het integreren van de verschillende dimensies van rechtvaardigheid - erkenning, procedureel en distributief - via deze ingangspunten is een belangrijke voorwaarde om rechtvaardigheid mee te nemen in de projectimplementatie.
Laatst bijgewerkt: 22 Feb 2023
1671 Weergaven
Foto- en videogalerij
Context
Uitdagingen
Mosquitia omvat de 12 inheemse gebieden van de Miskitu, met ongeveer 100.000 inwoners. Meer dan de helft van de plattelandsgezinnen leeft in extreme armoede en 85% van de huishoudens heeft te kampen met voedseltekorten. Vooral vrouwen en kinderen hebben te lijden onder de gevolgen van armoede.
De bossen van Mosquitia worden bedreigd door illegale ontbossing als gevolg van de ongereguleerde instroom van niet-inheemse veehouders en een gebrek aan overheidsstrategieën en ondersteuningsmechanismen voor het duurzame gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Daarnaast kunnen de inheemse territoriale raden in Honduras nauwelijks rentmeesterschap uitoefenen over hun eigen land.
Bovendien vormt de klimaatverandering een bedreiging voor de bestaansmiddelen van de lokale bevolking omdat droogte, overstromingen, bosbranden en stormen steeds vaker voorkomen, waardoor de landbouw onder druk komt te staan en gewassen verloren gaan. Terugkerende schade en snel veranderende klimaatomstandigheden gaan het aanpassingsvermogen van de lokale bevolking te boven.
Locatie
La Mosquitia, autonome regio zuidelijke Caribische kust, Nicaragua
Centraal-Amerika
Proces
Samenvatting van het proces
De bouwstenen benadrukken het belang van een op rechtvaardigheid gebaseerde aanpak voor een succesvolle projectimplementatie. Daarnaast was de betrokkenheid van de lokale bevolking vanaf het begin, zowel bij de planning als bij de uitvoering van ecosysteemgerichte adaptatie (EbA) door middel van agro-ecologische benaderingen, van vitaal belang om de belanghebbenden een sterk gevoel van eigenaarschap van het project en politieke erkenning van de participatieve aanpak te geven. De filosofie van de projectmedewerkers om meer te dienen als procesmoderator tussen de belangrijkste belanghebbenden dan als technische uitvoerder van acties, diende om een grote verscheidenheid aan actoren te laten participeren die hun individuele belangen concentreerden op de oplossing van gemeenschappelijke problemen, in dit geval EbA. Dit leidde tot positieve neveneffecten, zoals te zien is bij de "multipliers" die hun gemeenschappen al zonder tussenkomst van het project een soort technische bijstand verlenen.
Bouwstenen
1. Oprichting van een operationeel comité met vertegenwoordigers van de inheemse bevolking, lokale autoriteiten en andere belangrijke belanghebbenden voor gezamenlijk projectbeheer
In de projectgebieden startte het project een operationeel comité dat verantwoordelijk was voor het selecteren van lokale steunmaatregelen (bijv. infrastructuur en capaciteitsontwikkeling), op basis van onderling overeengekomen criteria, zoals deelname van vrouwen, belangstelling voor de maatregel en de kans op duurzaamheid.
Dit orgaan bestond uit twee vertegenwoordigers (ten minste één vrouw) van elk van de vijf territoriale raden en uit vertegenwoordigers van de gemeenten (twee), de departementen bosbouw en landbouw (twee), lokale ngo's (twee), een universiteit (één), het Wereldvoedselprogramma (één) en de uitvoerende organisatie, GIZ (vier). De commissie komt regelmatig om de drie maanden bijeen en houdt zich bezig met gezamenlijk projectbeheer, waaronder jaarplanning, projecttoezicht en het omgaan met risico's en conflicten.
Sleutelfactoren
Er was een grote vraag naar sterkere participatiemechanismen en meer inspanningen om de lokale bestaansmiddelen te verbeteren, wat betekende dat er al steun was voor de oprichting van een operationeel comité.
GIZ is al meer dan 15 jaar actief in de regio en heeft dus zeer goede relaties op lokaal niveau, wat de toegang tot belangrijke informatie en informatiedragers vergemakkelijkt. De samenwerking door een consortium van een internationaal adviesbureau en een internationale NGO die in het gebied aanwezig zijn, was een andere positieve factor.
Geleerde les
- Governance moet een kernelement zijn van elk EbA-project, wil het de beste praktijken volgen voor EbA op basis van rechtvaardigheid (d.w.z. de rechten van inheemse volkeren, in het bijzonder vrouwen, versterken in de besluitvorming en bij het voorkomen of matigen van conflicten). Heel belangrijk in dit verband is de bewustmaking van nationale instellingen om hun normen en procedures aan te passen aan de behoeften van inheemse gemeenschappen.
- Een vroegtijdige betrokkenheid van de lokale bevolking bij het projectontwerp en het gebruik van lokale deskundigen en kennis zijn cruciaal voor de acceptatie van de EbA-benadering. Bovendien is het van essentieel belang dat de lokale bevolking tijdens het beoordelingsproces van nieuwe projecten naar behoren wordt geïnformeerd en gehoord, zodat ze op een adequate manier haar eisen en behoeften kan bepleiten en prioriteren.
2. Installatie van probleemoplossingsplatforms, die dienen als werkgroepen voor conflictoplossing en consensusvorming, met name over kwesties rond grondbezit en het gebruik van hulpbronnen.
Het project initieerde verschillende platforms voor probleemoplossing (bijv. één over de afbakening van grenzen tussen territoriale eenheden); de platforms dienen als werkgroepen voor conflictoplossing en consensusvorming. Bij het opzetten van de platforms benoemde het project leden uit de verschillende groepen belanghebbenden, voorzag hen van intensieve training en begeleiding en stelde klachtenmechanismen in.
Sleutelfactoren
GIZ hield rekening met de realiteit van gemarginaliseerde groepen binnen de inheemse bevolking en hun ontwikkelingsvisie. Daarom heeft GIZ de lokale bevolking nauw betrokken bij het opzetten van projecten, waarbij Free Prior Informed Consent (FPIC) als doorslaggevend principe voor actie werd gehanteerd. Daarnaast is het bevorderen van de dialoog tussen lokale gemeenschappen, territoriale raden en gemeenten noodzakelijk om conflicten te minimaliseren en vertrouwen op te bouwen tussen de verschillende actoren.
Geleerde les
- Veiligheidscontrolesystemen en conflictanalyses kunnen helpen bij het identificeren van risico's en het integreren van passende maatregelen in het projectconcept en de uitvoering.
- In de planningsfase van het project is het cruciaal om voldoende tijd en budget vrij te maken voor een participatieve ontwikkeling van de projectaanpak en voor zinvolle veiligheidscontroleprocessen.
3. Identificatie van flexibele projectimplementatiemechanismen die kunnen inspelen op de behoeften op lokaal niveau (bijv. het contracteren van lokale werknemers uit de Miskitu-bevolking)
Voor dit doel werden in het kader van het project twee internationale adviesbureaus gecontracteerd die al lang ter plaatse aanwezig zijn. In de aanbestedingsdocumenten en het selectieproces legde GIZ de nadruk op voorwaarden zoals expertise in conflictpreventie en op mensenrechten gebaseerde benaderingen en in het bijzonder genderrechtvaardigheid. Op basis van de door het project geformuleerde taakomschrijving contracteerde het consortium lokale medewerkers, die als vertrouwensmakelaars fungeren, over de nodige taalvaardigheden en cultureel inlevingsvermogen beschikken en de vereiste expertise en het vereiste begrip van de projectlogica vanuit het donorperspectief bezitten. Daarnaast contracteerde het project nationale consultants om de capaciteiten van de lokale bevolking en hun instellingen te versterken.
Sleutelfactoren
GIZ hield bijeenkomsten op dorps-, territoriaal en projectgebiedsniveau met beoordelaars van het nieuwe project. De resultaten werden afgestemd op de lokale ontwikkelingsplannen (planes de vida). Cruciale factoren waren de eerste geïnformeerde consultatie en participatie van de lokale bevolking bij het ontwerpen van microprojecten en tewerkstellingsmogelijkheden voor inheems personeel. Een andere factor is het principe van het project om niet met de bevolking te werken, maar op lokaal niveau capaciteiten op te bouwen in verschillende vaardigheden.
Geleerde les
- De acceptatie en het succes van een project hangen in belangrijke mate af van een aanpak die sterk gericht is op implementatie op lokaal niveau en die holistisch van aard is, in de zin dat hij gericht is op lokale behoeften.
- Flexibel projectontwerp is essentieel om rekening te kunnen houden met suggesties van verschillende belanghebbenden die bepalend zijn voor de projectimplementatie.
- Capaciteitsopbouw op formele (d.w.z. diploma's) en informele (lokale "multipliers", horizontaal leren door gestructureerde ervaringsuitwisseling, enz.
Invloeden
Door de FPIC-aanpak toe te passen in zijn werk en te vertrouwen op permanente ondersteuning ter plaatse van technische adviseurs op het gebied van de Miskitu-cultuur, is het project erin geslaagd de geplande ontwikkelingsinspanningen te verankeren in de lokale gemeenschappen en bij hen een gevoel van eigenaarschap van het project op te bouwen. Door methoden voor participatie en geweldloze conflictoplossing toe te passen, vooral met betrekking tot landeigendomskwesties, heeft het project geholpen om grensgeschillen tussen naburige territoriale eenheden op te lossen en verschillende stromingen binnen de overkoepelende organisatie MASTA van de Miskitu tot bedaren te brengen. Dit heeft het gemakkelijker gemaakt om centrale overheidsinstanties en inheemse overheden te laten samenwerken om problemen en conflicten op te lossen (bijvoorbeeld met betrekking tot plannen voor duurzaam bosbeheer). Als gevolg daarvan hebben deze groepen nu een beter wederzijds begrip van elkaars situatie en zijn de mechanismen voor conflictoplossing verbeterd. Vertegenwoordigers van inheemse gemeenschappen hebben veel waardering voor het participatieve en inclusieve karakter van de projectplanning en -implementatie, die ook door de projectdirectie als voorbeeldig op nationaal niveau wordt erkend. Als gevolg hiervan dient het project nu als blauwdruk voor de interventies van organisaties zoals het Departement van Inheemse en Afro-Honduraanse Volkeren van Honduras.
Begunstigden
25 inheemse gemeenschappen in 5 van de 12 inheemse gebieden, met een bevolking van ongeveer 12.500 inwoners, profiteren momenteel rechtstreeks van het project.
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
SDG 5 - Gendergelijkheid
SDG 8 - Fatsoenlijk werk en economische groei
SDG 10 - Ongelijkheid verminderen
SDG 13 - Klimaatactie
SDG 15 - Leven op het land
SDG 16 - Vrede, rechtvaardigheid en sterke instellingen
Verhaal
In de gemeenschap van Dakratara, Mosquitia, Honduras woont Luz Bosen, een vrouw die zich inzet voor het kweken van planten en groenten om in de voedselbehoeften van haar gezin te voorzien en een voorbeeld te zijn voor haar gemeenschap. Voordat het Pana Pana project aanwezig was in Dakratara, plantten de mensen basisgewassen (rijst, bonen, cassave, banaan) op de riviervlakten, ver weg van de gemeenschap. De kennis van de bevolking over gewassen was gering, wat het gemakkelijk maakte voor plantenziekten en plagen. Het resultaat was onder andere lange wegen en een lage opbrengst van de gewassen.
Pana Pana in actie
Het Pana Pana project van de Duitse Ontwikkelingssamenwerking (GIZ) heeft in La Mosquitia een praktijk ontwikkeld die bestaat uit een trainingsproces via de methodologie van veldscholen, gericht op het verbeteren van productiesystemen met de integratie van gediversifieerd voedsel en goede landbouwpraktijken door het redden van kennis en traditionele technieken. Pana Pana is de teelt van verschillende gewassen in een geordende vorm en afstand op hetzelfde veld, waarbij voren of stapels worden gemaakt om de zaden te beschermen tegen inundatie of droogte. Omdat de akkers en tuinen dicht bij huis liggen, was het nodig om het gebruik van organische meststoffen en pesticiden aan te leren om de bodem te verbeteren. Diversificatie van plantensoorten helpt hierbij, maar ook om de voeding te verbeteren.
Als gemeenschapsleidster leert Luz haar buren nu hoe ze hun voeding kunnen diversifiëren, hun werk dicht bij huis kunnen doen en hun eigen voedsel kunnen oogsten. Luz is een referentievrouw geworden in deze gemeenschap voor haar leiderschap en haar gediversifieerde familietuin, net zoals ze een eerbetoon is voor een voorbeeld van wat vrouwen kunnen bereiken.
