Üretimi doğaya yaklaştıran KORUNAN ÜRETKEN PEYZAJ (PPP*)
Tam Çözüm
Mapa Paisajes Productivos Protegidos (Arjantin ve Paraguay)
Fundación ProYungas
Gelişmekte olan birçok ülkede tarımsal sınırların genişlemesi ve bunun doğal ekosistemler üzerindeki etkileri, toplumların üretim faaliyetlerinin büyümesini frenleme ihtiyacını tartışmasına yol açmıştır. Bu durum, söz konusu ülkelerin ulusal ekonomilerini yeniden inşa etmek için daha fazla üretime ihtiyaç duydukları düşünüldüğünde bir paradoks yaratmaktadır. Bu bağlamda ProYungas Vakfı, IUCN'nin V. Kategorisinden ("Korunan Peyzaj") türetilen "Korunan Üretken Peyzaj" kavramını geliştirmiştir. Ancak bu fikrin yeni yanı, üretim faaliyetlerini, bu üretim faaliyetlerinin gerçekleştiği doğal çevrenin korunması için gerekli ekonomik, teknik ve politik kaynakların yaratılmasında merkezi nokta olarak ortaya koymasıdır. Bu konsept, üretim sektörünü eylemin odak noktası haline getirerek onu "sorun tarafından" "çözüm tarafına" kaydırmaktadır. Şu anda, kuzey Arjantin ve Paraguay'daki kritik ekosistemlerde (Yungas ve Chaco) 300.000 hektardan fazla alan bu konsept kapsamında yönetilmektedir.
Son güncelleme: 30 Sep 2025
5596 Görünümler
Bağlam
Ele alınan zorluklar
Başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere birçok ülkede, tarımsal sınırların genişlemesi ve bunun doğal ekosistemler üzerindeki etkileri, toplumların üretim faaliyetlerinin büyümesini frenleme ihtiyacını tartışmasına yol açmıştır. Bu durum, söz konusu ülkelerin ulusal ekonomilerini yeniden inşa etmek için daha fazla üretime ihtiyaç duydukları düşünüldüğünde bir paradoks yaratmaktadır.
COVID-19 salgını çeşitli doğal afetlerle birleşerek bu zorluğu artırmakta ve üretim faaliyetleri ile doğanın korunması arasında daha büyük bir çatışma yaratmaktadır. Çeşitli sektörlerden insanlar, bu salgının kökeninin doğal sistemler üzerindeki insan baskısından kaynaklandığını belirtiyor ve doğayla daha farklı, daha proaktif ve daha "sağlıklı veya sürdürülebilir" bir bağlantı kurulması gerektiğini ortaya koyuyor. Ülkelerimizin ekonomik motoru olan üretim faaliyetlerini nasıl geliştirebilir, yenileyebilir ve arttırabiliriz ve bunun karşılığında toplumlarımız için gerekli olan doğal sermayeyi korumak için daha yüksek taahhütlerde bulunabiliriz? İşte meydan okuma bu!
Konum
San Miguel de Tucumán - Provincia de Tucumán - Arjantin
Güney Amerika
Süreç
Sürecin özeti
Las 5 líne de acción birbirleriyle doğal bir etkileşim içindedir ve tüm sürecin temeli olan Planificación Territorial hariç olmak üzere paralel ve bağımsız bir şekilde gelişmektedir. İç iletişimi geliştirdikçe, PPP'nin aktörleri bu süreci "güçlendirecek" ve bu da aralarında daha fazla uzlaşma ve eklemlenme yaratacaktır. Bu durum, farklı ürünlere ilişkin süreçlerin iç imajının iyileştirilmesine katkıda bulunacak ve dış kamuoyunda daha fazla görünürlük ve dolayısıyla sürekli iyileştirme sürecinin bir parçası olarak iyi uygulamaların iyileştirilmesi konusunda daha fazla uzlaşma sağlayacaktır. Bu anlamda, 5 eylem planı KÖİ kavramının başarıya ulaşması için hayati önem taşımaktadır; bu kavram, üretkenlik alanındaki çevresel hizmetlerin korunmasına ve toplum tarafından değer görmesine önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır.
Yapı Taşları
1) Arazi Kullanım Planlaması (temel gereklilik).
İlk geliştirilecek olan bu strand, hem üretim ihtiyaçlarını (mevcut ve gelecekteki) hem de bunların gerçekleştirildiği bağlamı dikkate alan bir planlama çalışması hazırlanmasını önermektedir. Üretimin geliştirildiği peyzajın özelliklerinin saha ve kabin çalışması (bir CBS'nin geliştirilmesi) yoluyla görselleştirilmesini gerektirir: çevresel birimler, su havzaları, üretim altındaki sektörler, mevcut veya planlanan altyapı, doğanın korunması için kritik veya ilginç habitatlar, topografya, mülkün çevresel ve sosyal ortamı, yerel demografik baskılar, bölgenin Eyaletin Yerli Ormanlarının Arazi Kullanım Planlaması (Arjantin için OTBN) kategorileri ile bağlantısı, diğer arazi kullanım düzenlemeleri vb.
Etkinleştirici faktörler
Mülk içinde ve diğer komşu vahşi alanlarla bağlantılı vahşi alanların olması. Ayrıca, mülk sahibinin/sahiplerinin bölgelerini rızaya dayalı bir şekilde planlama konusundaki istekliliği ve açıklığı.
Çıkarılan dersler
Kuzey Arjantin ve Paraguay'daki farklı bölgelerde PPP konseptini uyguladığımız bu ilk 10 yıllık deneyimden çıkardığımız bazı dersler var: a) geçerli paydaşları belirleme ve onlarla güven bağları oluşturma ihtiyacı; b) öncelikle korunması gereken çevresel değerleri net bir şekilde belirlemek; c) üretken büyüme için gerçek ihtiyaçları yorumlamak; d) "hizmet sağlayıcılar" yerine "ortaklar" arasında bir ilişki kurma ihtiyacı; ve kamuya birlikte eşlik etme ve/veya yüzleşme isteği.
2) Çevresel performansta sürekli iyileştirme süreçlerinin dahil edilmesi.
Bu strand, sürekli iyileştirme çerçevesinde sosyo-çevresel performansta iyileştirmelerin dahil edilmesini sağlayacak çevresel bakış açısından aşamaları veya kritik aşamaları belirlemek için dahili üretim ve operasyon süreçlerine odaklanmayı önermektedir. Atık yönetimi, atık sular ve emisyonlar, doğal kaynakların yönetimi (toprak, su), tarımsal kimyasalların rasyonel yönetimi, altyapı tasarımı gibi üretim süreçlerinin yönlerini içerir. Programın teşvik etmeye çalıştığı önemli bir husus da sertifikasyonların (yerel, ulusal veya uluslararası) dahil edilmesidir. Bunlar, kuruluşların/şirketlerin/kooperatiflerin sadece daha iyi çevre standartları elde etmelerine değil, aynı zamanda ürünlerine ek değer katmalarına ve bu ürünler için pazarları korumalarına veya eklemeler yapmalarına olanak tanıyan geçerli araçlardır.
Etkinleştirici faktörler
Sürekli iyileştirme süreçlerinde deneyim, rutin bir ölçüm alışkanlığı ve süreçler hakkında bilgi üretme ve güvenli ve sorumlu ürünler için pazar talebi.
Çıkarılan dersler
Kuzey Arjantin ve Paraguay'daki farklı bölgelerde PPP konseptini uyguladığımız bu ilk 10 yıllık deneyimden çıkardığımız bazı dersler var: a) geçerli paydaşları belirleme ve onlarla güven bağları oluşturma ihtiyacı; b) öncelikle korunması gereken çevresel değerleri net bir şekilde belirlemek; c) üretken büyüme için gerçek ihtiyaçları yorumlamak; d) "hizmet sağlayıcılar" yerine "ortaklar" arasında bir ilişki kurma ihtiyacı; ve kamuya birlikte eşlik etme ve/veya yüzleşme isteği.
3- Biyoçeşitlilik İzleme
İzleme, üretim sistemleriyle ilişkili olarak çevrenin davranışını takip etmeyi kolaylaştıran bir temel oluşturmak amacıyla belirli çevresel göstergelerin (flora, fauna, su kaynakları vb.) sürekli olarak incelenmesidir. Bu bilgi, olumlu eylemleri güçlendirirken ve üretim-doğal çevre ilişkisinde olumsuz olabilecek bileşenleri düzeltici eylemler yoluyla hafifletirken, arazi yönetimiyle ilgili konularda iyileştirme önlemlerinin uygulanmasına olanak tanır.
Etkinleştirici faktörler
Yakınlarda, güvenilir izleme ve araştırmalar yapabilecek teknik kapasiteye sahip bir teknik ekibin bulunması. Ayrıca, mülk sahiplerinin empati kurmasını sağlayan belirli "sembolik" türlerin varlığı.
Çıkarılan dersler
1- Memelilerin kameralı tuzaklarla izlenmesi, üreticilerin kendi bölgelerinde yaşayan türlere karşı empati geliştirmesinde kilit bir rol oynar.
2- Biyoçeşitliliğin izlenmesi kendi başına bir amaç olamaz. Bir sorunu çözmeye yardımcı olmalı, bir gerçeği değiştirmeye hizmet etmelidir ve bunun için yeterli veriye sahip bir temel oluşturmak çok önemlidir. Kuşkusuz izleme, belirli durumlarda düzeltici önlemlerin etkinliğini değerlendirmek için özellikle yararlıdır. Sulama kanallarının değerlendirilmesi ve uygun bir çözüm aranması buna bir örnektir.
4. İç ve dış iletişim.
İletişim, hedeflerin ve programı sürdüren ilkelerin benimsenmesini sağlamak için atılan adımların kuruluşun tüm üyeleri ve yerel toplum tarafından anlaşılmasını sağlar. Üretken süreçlerin sürdürülebilirliğini sağlamak için gösterilen çabayı ve uygulanan politikaları vurgulamanın bir yoludur. Kuruluş içindeki iletişim, çevresel performansı, topluma olan bağlılığı ve sunulan ürünlerin kalitesini iyileştirmek için ortaya konan vizyonun, değerlerin ve eylemlerin yayılmasını sağlar Dış iletişim, özellikle kuruluşun üretim ve çevre performansını iyileştirme çabalarının yerel topluma, alıcılara, tedarikçilere ve çıkarlarıyla ilgili diğer sosyal aktörlere yayılmasını sağlar.
Etkinleştirici faktörler
Şirket ve personel arasında sorunsuz iç iletişim mekanizmalarının olması; ve üretim/çevre konularıyla ilgilenen yerel/bölgesel dış medyanın varlığı.
Çıkarılan dersler
1- İç iletişim sayesinde çalışanlar, şirket tarafından yürütülen faaliyetlere karşı takdir ve bağlılık duygusu geliştirir ve bu duygular daha sonra ailelerine ve sosyal çevrelerine aktarılır.
2- İletişim konularında şirket ve sivil toplum arasındaki ittifak, özellikle iletişim sivil toplumdan geliyorsa, mesajların inandırıcılığını artırır.
3- İnsanların iletişim süreçlerine olumlu tepki vermesi, yapılanlara ve şirketin taahhüdüne olan güveni artırır.
4- Farklı bölgesel paydaşlarla stratejik ittifaklar kurun.
Toplumun tüm kesimlerini (özel sektör, kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütleri) kapsayan çalışma ilişkilerinin oluşturulması, Program kapsamında gösterilen çabaların güçlendirilmesine ve doğrulanmasına yardımcı olur. Bu aynı zamanda, bir bölgede farklı vizyonlar ve çıkarlar olduğunu ve hepsinin adil bir şekilde dikkate alınması gerektiğini kabul ederek, saygı ve hoşgörü çerçevesinde üretim faaliyetinden kaynaklanan çatışmaları yönetme veya çözme fırsatını kolaylaştıran diyaloğu teşvik eder. İttifaklar, bireysel çabaları ve toplumun tüm kesimlerinin aktif katılımını artıran sinerjileri teşvik eder. Aynı sınırlamaları ve potansiyelleri paylaşmalarına rağmen geleneksel olarak birbirlerinden kopuk ve hatta birbirlerine düşman olan aktörler arasında daha adil güç ilişkilerini ve ortak bir vizyonun oluşturulmasını teşvik eden bir bölge fikrinin, işbirlikçi planlamanın yaratılmasını sağlarlar. Program çerçevesinde ittifaklar, yalnızca üretime odaklanan bir bakış açısıyla genellikle göz ardı edilen bölgenin sosyo-çevresel yönlerine vurgu yapmaktadır.
Etkinleştirici faktörler
Bölgeyi paylaştıkları diğer şirketler, topluluklar veya kuruluşlarla önceden var olan ilişkilere sahip olmak ve ortak malların varlığı (erişim yolları, su mevcudiyeti, yasadışı faaliyetlerin kontrolü).
Çıkarılan dersler
1- Bu ittifaklar, şirketlerin faaliyet alanından bağımsız olarak diğer faaliyetleri teşvik etmeyi sağlayan çoklu paydaş ve çıkarlara sahip bir bölge kavramı oluşturmak için kilit öneme sahiptir.
2- İttifakların iyi yönetilmesi, olası öngörülemeyen çatışmaların en aza indirilmesini ve hatta ortadan kaldırılmasını sağlar.
Etkiler
Şu ana kadar yedi (7) şirket bu modeli benimsemiştir (bir şeker fabrikası, üç (3) narenciye şirketi, bir küçük ölçekli sığır üreticileri birliği, bir çiftçilik ve tarım kooperatifi ve birlikte gruplanmış 5 sığır üreticisi). Ayrıca programın ortağı olan yedi (7) STK bulunmaktadır (ProYungas, TNC, WCS, Moisés Bertoni Vakfı, Hábitat y Desarrollo, FCBC, AAPRESID). Bu üç ekolojik bölgeyi (Yungas, Chaco Seco ve Chaco Húmedo), yaklaşık 150.000 hektarlık vahşi araziyi, 37 tür büyük ve orta boy memeliyi ve 250'den fazla kuş türünü kapsamaktadır. Bu bölgelerde üretilen ürünler arasında şeker, alkol, kağıt, turunçgiller (portakal, mandalina, limon), sığır eti ve süt ürünleri sayılabilir.
Yararlanıcılar
Yararlanıcılar, ürünlerini doğayı korumaya yönelik belirli eylemlerle ilişkilendirebilen şirketler, kooperatifler veya üretici birlikleridir.
Ayrıca, topluluklar da bölgesel çevre hizmetlerinden faydalanmaktadır.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
SKA 6 - Temiz su ve sanitasyon
SKA 12 - Sorumlu tüketim ve üretim
SDG 13 - İklim eylemi
SKA 15 - Karada yaşam
SKA 17 - Hedefler için ortaklıklar
Hikaye
Paisaje Productivo Protegido - Acercando la Producción a la Naturaleza
Fundación ProYungas
2000 yılında Arjantin'e soya fasulyesinin gelmesiyle birlikte ormansızlaşma oranı on binlerce hektardan yılda 200.000 hektarın üzerine çıkmıştır. Bu genişleme ilk olarak halihazırda tarım veya hayvancılık için kullanılan arazilerde meydana geldi. Daha sonra soya fasulyesi ekinleri Arjantin'in kuzeyindeki yüksek çevresel değere sahip subtropikal vahşi ekosistemlere yayıldı. Bu bağlamda, Arjantin'deki ana şeker fabrikası olan ve Jujuy eyaletinde bulunan Ledesma tarımsal işletme kompleksi, şeker kamışı alanını 1000 hektar genişletmek için bir çevresel etki çalışması (yetkili makam tarafından onaylanmış) sunmuştur. Bu rakam ülkenin toplam tarım alanına kıyasla (37.5 milyon tarımsal hektarda 500,000 hektar şeker kamışı) marjinal olsa da, çevre örgütleri ormansızlaşma sorununu vurgulamak için dikkatlerini bu şirkete (soya fasulyesi yetiştirmeyen) odakladılar.
Fabrikanın bulunduğu kuzeybatı Arjantin'deki bölgesel katılımımız nedeniyle, çevre örgütleri tarafından şirkete karşı yürüttükleri yasal işlemlerin nedenlerini teknik olarak "açıklamaya" davet edildik. Büyük bir şirket ile bir çevre STK'sı arasındaki bu yeni ilişkiden, Ledesma'nın sahip olduğu 150.000 hektarlık (50.000 hektar üretimde + 100.000 yabani hektar) alanın arazi kullanım planlamasını yapmak için bir teklifle geldik. Bu planla birlikte şirket, 100.000 vahşi hektarı (yağmur ormanları ve sulak alanlar) özel olarak korumaya yönelik resmi taahhütle birlikte genişleme projesini ilerletti. Mülk ölçeğindeki bu bölgesel planlama deneyimini daha sonra "Korumalı Üretken Peyzaj" olarak adlandırdık. Daha sonra çevre örgütleri bu girişimin Jujuy'daki ormanlık alanın geri kalanına (yaklaşık 1.1 milyon hektar) aktarılmasının uygun olacağını önerdi; bu öneri eyalet hükümeti tarafından bu süreçlerin gerekli ve zorunlu olduğu varsayılarak kabul edildi.
Bu deneyim daha sonra Yerli Ormanların Çevresel Korunması için Asgari Bütçe Kanunu (Kanun No. 26.331) ile ulusal ölçeğe taşınmış ve yaklaşık 30 milyon hektarlık bir alanda Arjantin'in tüm yerli ormanlarına ulaşmıştır. Yerli ormanların bu zorunlu arazi kullanım planlaması, ormanların kategorilere ayrılmasını içeriyordu. Gönüllü olarak ve kısmen de bu yasanın yürürlüğe girmesiyle, ağırlıklı olarak narenciye ve ormancılık sektöründen bir grup şirket, Tucumán, Salta ve Misiones eyaletlerinde 300.000 hektarlık ek bir alanı kapsayan PPP konseptine katıldı.
