Op basis van de beoordeling van de kwetsbaarheid voor klimaatverandering en de beoordeling van het landgebruik werden doelstellingen en strategieën voor aanpassing aan klimaatverandering geformuleerd, met als doel de weerbaarheid van het park tegen klimaatverandering te verbeteren.

De doelstellingen en strategieën voor aanpassing aan klimaatverandering zijn beoordeeld door belanghebbenden tijdens een workshop in Lusaka in oktober 2017. De workshop werd bijgewoond door parkmanagers van het Department of National Parks and Wildlife, Nsumbu National Park en anderen. De input van de stakeholders werd gebruikt om de adaptatiedoelstellingen en -strategieën verder te ontwikkelen tot een klimaatveranderingsstrategie voor het park. De strategie omvatte een doel, reikwijdte en doelstellingen, aanpassingsstrategieën en uitvoerings- en monitoringplannen. Ook werden belangrijke indicatoren en parameters voor het monitoren van veranderingen in kwetsbaarheid en veerkracht opgenomen.

In december 2017 werd in Lusaka nog een workshop gehouden om de klimaatveranderingsstrategie te valideren. De workshop werd bijgewoond door het ministerie van Toerisme en Kunsten en de ministeries die verantwoordelijk zijn voor Milieu en Natuurlijke Hulpbronnen, evenals belangrijke departementen en agentschappen. Anderen waren vertegenwoordigers van Nsumbu National Park, Nsumbu-Mweru Wantipa Management Area, Lake Tanganyika Development Project. De uiteindelijke klimaatveranderingsstrategie voor het park moest worden geïntegreerd in en gehecht aan het GMP.

Het doel van dit blok is om de kwetsbaarheid van de biodiversiteit voor klimatologische en niet-klimatologische stressfactoren (bv. veranderingen in landgebruik) te beoordelen. Beoordeling is een eerste vereiste voor elke actie om de behoudsstatus van biodiversiteit en de veerkracht tegen klimaatverandering te meten. Deze evaluaties helpen ook om de geschikte interventies voor aanpassing aan de klimaatverandering beter te identificeren.

De beoordeling van de kwetsbaarheid voor klimaatverandering en het landgebruik werd uitgevoerd door een rondleiding door het Nsumbu National Park en de aangrenzende GMA's Tondwa en Kaputwa, interviews met sleutelinformanten en een beoordeling aan de hand van documenten. Terwijl de bezoeken ter plaatse gericht waren op het verkrijgen van cruciale informatie door middel van observatie, werd de beoordeling aan de hand van documenten uitgevoerd om de informatie in het veld aan te vullen. De beoordeling werd geleid door experts die vergezeld werden door parkmanagers. Leiders - mannen en vrouwen uit de aangrenzende dorpen die het park en de omliggende gebieden beter kennen - namen deel aan het proces.

Het doel van dit blok is om de capaciteit van parkmanagers op het gebied van klimaatverandering op te bouwen door middel van workshops die zich richten op onderwerpen die zeer specifiek zijn voor klimaatveranderingskwesties waarmee men op parkniveau te maken krijgt.

In 2017 werd een reeks workshops voor capaciteitsopbouw gehouden in Lusaka (nationaal niveau) en Kasama (provinciaal/lokaal niveau) om het bewustzijn te vergroten over belangrijke concepten met betrekking tot klimaatverandering, waaronder de gevolgen, kwetsbaarheid en veerkracht in relatie tot beschermde gebieden. De workshops werden bijgewoond door afgevaardigden van het Department of National Parks and Widlife, Department of Natural Resources Management, Northen Provincial Administration, Nsama District Council, Mpulungu Town Council, Nsumbu National Park, NGO's (bijv. Conservation Lake Tanganyika - CLT en Frankfurt Zoological Society - FZS) en programma's zoals Lake Tanganyika Development Project (LTDP).

De workshops voorzagen de deelnemers van belangrijke informatie en kennis over klimaataspecten die nodig zijn bij de volgende stappen van de integratie van klimaatverandering in het Algemeen Beheerplan van het Park.

De visie en concepten van Minato Mirai 21 zijn belichaamd door publiek-private samenwerking in overeenstemming met de basisovereenkomst van 1988 tussen landeigenaren en andere belanghebbenden rond het centrale district. De overeenkomst stelt de grondeigenaren met name in staat om een sterk initiatief te nemen bij het formuleren van lokale regels voor een evenwichtige ontwikkeling. Ook verplicht de overeenkomst alle kantoorontwikkelaars om een bepaalde hoeveelheid openbare open ruimtes en sociale activiteitenvloeren in hun eigendommen te voorzien. Verder bevat de overeenkomst gedetailleerde normen en regels voor het ontwerp van gebouwen, zoals de minimale schaal van het terrein, hoogtebeperkingen, voetgangerscirculatie en de afstand tot buitenmuren.

Governance voor aanpassing vereist een ecosysteemvisie, waarbij acties die in het veld worden uitgevoerd om de veerkracht van natuurlijke hulpbronnen op te bouwen zich meer richten op het beschermen van ecosysteemdiensten van stroomgebieden (bos-water-bodem) en minder op het reageren op problemen die alleen op het niveau van individuele boerderijen worden aangetroffen. Om deze reden is de prioritering van herstelgebieden van cruciaal belang, aangezien deze gericht moet zijn op het verbeteren van de wateropvang en ook van de productiviteit (lokale bestaansmiddelen). De drie soorten EbA-maatregelen die in het stroomgebied van de Goascorán-rivier werden geïmplementeerd, waren: 1) herstel van waterbronnen, 2) bodembehoud en 3) agroforestrysystemen. Deze combinatie erkent de onderlinge afhankelijkheid van de componenten bos-water-bodem en stelt gemeenschappen in staat om positieve veranderingen over een langere periode waar te nemen, wat op zijn beurt hun vertrouwen vergroot in de "natuurlijke oplossingen" die worden geïntroduceerd voor water- en voedselzekerheid. Territoriaal beheer met een stroomgebied- of microstroomgebiedvisie draagt ook bij aan de ecosysteembenadering die nodig is voor duurzame ontwikkeling, d.w.z. een benadering die zich aanpast aan klimaatverandering.

Aanpassing aan klimaatverandering vindt plaats in een context van onzekerheden over toekomstige klimaatgevolgen en ontwikkelingstrajecten. Daarom moet aanpassing plaatsvinden volgens een flexibele aanpak van "al doende leren", waarbij flexibiliteit wordt geïntegreerd in wettelijke en beleidskaders en in opeenvolgende en iteratieve beslissingen die kortetermijnstrategieën genereren met het oog op de langetermijnonzekerheden. In Goascorán beperkt het gebrek aan regelgevings- en beleidskaders voor het beheer van gedeelde stroomgebieden het vermogen om gezamenlijk te reageren op klimaatverandering - en dus om flexibel te zijn en te leren. Deze beperking is verholpen door adaptatie te integreren in verschillende beheersinstrumenten op micro-, gemeentelijk en nationaal niveau en in grensoverschrijdende agenda's tussen lokale actoren. De effectiviteit van deze (en andere nieuwe) kaders moet tussentijds worden geëvalueerd om herzieningen en aanpassingen mogelijk te maken naarmate de kennis over klimaatverandering toeneemt; hetzelfde geldt voor EbA-maatregelen op de korte termijn. De informatie die aan deze iteratieve processen ten grondslag ligt, moet de westerse wetenschap integreren met lokale kennis. Op die manier is het mogelijk om flexibel te zijn en nieuwe aanpassingsopties en criteria voor de evaluatie daarvan te identificeren.

De deelname van alle belanghebbenden in het stroomgebied stond centraal bij de vorming en training van nieuwe bestuursstructuren voor de microstroomgebieden Lituy (Honduras) en Honduritas (El Salvador). De integratie van basisorganisaties, zoals waterschappen, producentenverenigingen, vrouwen- of jeugdgroepen, gemeenschapsontwikkelingsverenigingen en onderwijscentra, is belangrijk geweest. Op lokaal niveau heeft het leiderschap van leerkrachten, vrouwen en gemeenschapsautoriteiten aanzienlijk bijgedragen aan de sociale mobilisatie en de goedkeuring en opschaling van EbA-maatregelen, waardoor deze actoren een essentieel onderdeel zijn geworden van de "al doende leren"-processen van gemeenschappen. Het resultaat is gemeenschappen die zichzelf motiveren, participeren en verantwoordelijkheden op zich nemen. Op het niveau van het stroomgebied werd de Goascorán River Basin Council aan Hondurese zijde uitgebreid, terwijl in El Salvador de technische milieutafel de meest geschikte figuur was om het vereiste brede lidmaatschap op te nemen, vandaar dat er twee tafels (voor de noordelijke en zuidelijke gebieden van La Union) werden opgericht en versterkt. Veel van de leden zijn pleitbezorgers geworden voor het werk van de Tafels met als doel om deze structuren op middellange termijn door de lokale autoriteiten te laten erkennen en legaliseren.

Het werk in Goascorán richtte zich op verschillende besluitvormingsniveaus om het bestuur van het stroomgebied te versterken door de verticale en horizontale verbinding van sociaal-politieke platforms; dit alles om een multidimensionaal (multilevel en multisectoraal) bestuursmodel voor aanpassing te realiseren. Op gemeenschapsniveau werden EbA-maatregelen in het veld geïmplementeerd om de voedsel- en waterzekerheid te verbeteren. Bij gemeenten werd aanpassing aan klimaatverandering opgenomen in milieu- en gemeentelijke ontwikkelingsplannen. Op het niveau van de microstroomgebieden werden twee microstroomgebiedcomités (één aan elke kant van de grens) opgericht als multistakeholder bestuursplatforms, die training kregen, interne verordeningen en plannen opstelden en een brede belangenbehartiging mogelijk maakten (bijv. van maatschappelijke organisaties, gemeenten en gemeentelijke gemenebesturen). Op het niveau van het stroomgebied werden in El Salvador, waar verschillende technische tafels actief zijn, twee technische milieutafels opgericht voor het noorden en het zuiden van La Union om het gedeelde beheer van het stroomgebied te articuleren, en er werden verbindingen gezocht met de Goascorán River Basin Council die actief is aan de Hondurese kant. Op nationaal niveau omvat het recente nationale aanpassingsplan van Honduras de EbA-aanpak, net als de nieuwe verordening van de Hondurese klimaatveranderingswet.

Binnen de bestuursstructuren van het platteland van Chiapas is de vergadering van de ejido het belangrijkste sociale platform waar participatieve beslissingen worden genomen over natuurlijke hulpbronnen. Ejido-landbezit in Mexico is een voorbeeld van individueel en gemeenschappelijk landbezit die naast elkaar bestaan binnen gemeenschappen. Gemeenschapsgronden staan op naam van de leiders van de gemeenschap. Ejido Azteca en Alpujaras liggen gedeeltelijk in het vulkaanreservaat van Tacana.

Om het aanpassings- en beheersvermogen van de ejido's te vergroten, zijn in het kader van deze oplossing de volgende acties ondernomen:

• Training over wettelijke en beleidskaders op het gebied van klimaatverandering aan ejido-leiders en gemeenteambtenaren.
• Ontwikkeling van de Lokale Strategie voor Duurzame Ontwikkeling onder Klimaatverandering van La Azteca ejido.
• Vorming van de watercomités van de ejido's .
• Openbare presentaties op evenementen zoals het VII Nationaal Congres over Onderzoek naar Klimaatverandering. Leiders deelden de voordelen van bodembeschermingspraktijken en bosbescherming voor waterzekerheid.

Na het analyseren van de kwetsbaarheden en het vaststellen van prioriteiten voor aanpassing, probeerden het ejido La Azteca en het ejido Alpujarras de ecosysteemdiensten die hun bossen bieden (wateropvang, biodiversiteit, bodem en vruchtbaarheidsstructuur) te beschermen ten behoeve van hun levensonderhoud en hun weerbaarheid tegen klimaatverandering.

De volgende EbA-maatregelen en -acties werden geïmplementeerd om zware regens, stormen en erosie het hoofd te bieden en om de veerkracht van het ecosysteem, het vasthouden van water in de bodem en de waterafvoer te verbeteren.

1. Bescherming en herstel van het nevelwoud in het vulkaanreservaat van Tacaná. Specifieke acties waren

• natuurlijke regeneratie van door bos aangetaste gebieden

• herbebossing met inheemse soorten

• preventieve maatregelen tegen bosbranden, zoals brandgangen

• bodembeschermingspraktijken
• toezicht ter voorkoming van illegale houtkap, illegale jacht en onttrekking van flora en fauna, bosbranden en het opsporen van uitbraken van plagen.

2. Optimalisatie van boslandbouwsystemen:

• Bodembeschermingspraktijken (bijv. levende hekken, terrassen en golfbrekers kleine natuurlijke constructies). Levende hekken gebruiken plantensoorten om percelen op te delen, schaduw te bieden en bescherming te bieden tegen erosie.
• Introductie van bos- en fruitsoorten in koffieplantages (schaduw).

Maatregelen om de veerkracht en integriteit van het natuurlijke bos te verbeteren en te behouden.