Ontwikkeling van transnationale samenwerking op lange termijn en gezamenlijk beheer in het werelderfgoedgebied Hoge Kust/Kvarkenarchipel
Volledige oplossing
Kenmerkend voor zowel de Hoge Kust als de Kvarken Archipel is de landverschuiving van zee naar meer.
Erik Engelro
Eind 2023 werd het eerste gezamenlijke beheerplan voor het transnationale Werelderfgoedgebied Hoge Kust/Kvarkenarchipel afgerond. Het plan waarborgt het behoud van de werelderfgoedwaarden van de plaats en geeft een gezamenlijke richting aan voor het beheer van het werelderfgoed in zowel Finland als Zweden.
Het beheer van het Werelderfgoed wordt voornamelijk gedaan door het provinciebestuur van Västernorrland voor de Hoge Kust in Zweden. Metsähallitus Parks and Wildlife in Finland is verantwoordelijk voor het beheer van de Kvarken Archipel. Beide organisaties hebben hun eigen terreinbeheerders, die samen het beheerplan hebben opgesteld.
Het plan zorgt ervoor dat een goed en effectief beheer kan worden voortgezet, zelfs als het belangrijkste personeel wordt vervangen of een andere functie krijgt. Er is veel werk verricht om de SOUV te gebruiken als basis voor de identificatie, classificatie en evaluatie van attributen. Het beheerplan is opgesteld zonder aanvullende externe hulp en zonder projectfinanciering.
Laatst bijgewerkt: 28 Jun 2024
180 Weergaven
Foto- en videogalerij
Context
Uitdagingen
Er waren verschillende uitdagingen die moesten worden aangepakt om een gezamenlijk beheerplan op te stellen. De eerste was dat zowel de Hoge Kust als de Kvarkenarchipel verouderde beheerplannen hadden. Deze plannen verschilden ook erg in reikwijdte omdat ze waren geschreven door verschillende autoriteiten in verschillende landen.
Een korte notitie van de oprichtingsvergadering (2008) van de transnationale samenwerkingsgroep, bestaande uit gemeenten en regionale autoriteiten, was de enige schriftelijke beschrijving van de structuur van de transnationale samenwerking. Er was behoefte aan een beschrijving van de rollen van de vele belanghebbenden op de locatie. De kennis van het beheersysteem was meestal procedurele kennis die gebonden was aan specifieke personen.
Het verband tussen de SOUV en de belangrijkste werelderfgoedwaarden en -attributen was niet beschreven. Er waren enkele lijsten met attributen gemaakt, maar deze waren niet gecategoriseerd en niet alle delen van de SOUV waren geanalyseerd om waarden en attributen te identificeren.
Locatie
Docksta, Västernorrland, Zweden
Noord-Europa
Proces
Samenvatting van het proces
Het beheerplan voor het werelderfgoed Hoge Kust/Kvarken Archipel (Zweden en Finland) werd gezamenlijk voorbereid door het provinciebestuur van Västernorrland (Zweden) en het Metsähallitus Parks and Wildlife (Finland). Dit was mogelijk door de relaties te versterken door in de loop van de tijd flexibel samen te werken. De succesvolle opstelling van het beheerplan was gebaseerd op een proces van versterking van de samenwerking tussen de twee organisaties op een geformaliseerde manier, gebaseerd op geconsolideerde en toekomstgerichte organisatorische samenwerking. De basis voor het opstellen van het beheerplan richtte zich op de analyse van het Statement of Outstanding Universal Value (SOUV) van de site om de belangrijkste waarden en kenmerken van de site te identificeren. Het gezamenlijke beheerplan verdiept de toekomstige samenwerking. Het plan beschrijft de rollen en verantwoordelijkheden van verschillende actoren en schetst ook gezamenlijke structuren voor samenwerking tussen beheersautoriteiten. Dit zorgt voor continuïteit in het transnationale beheer van het Werelderfgoedgebied Hoge Kust/Kvarkenarchipel.
Bouwstenen
De ladder van samenwerking beklimmen
De Hoge Kust (Zweden) werd in 2000 werelderfgoed en in 2006 werd het werelderfgoed een transnationale site door de toevoeging van de Kvarken Archipel (Finland). Omdat het nominatieproces niet gezamenlijk werd gedaan, was er geen duidelijke samenwerkingsstructuur. In 2008 werd een transnationale samenwerkingsgroep gevormd met vertegenwoordigers van gemeenten en autoriteiten uit de betrokken regio's. Sinds de uitbreiding van het Werelderfgoed met de Kvarken Archipel is de samenwerking tussen de beheersautoriteiten geleidelijk toegenomen. Het niveau van samenwerking varieerde een beetje, meestal door personeelswisselingen. Het kost tijd om een team op te bouwen.
Er zijn verschillende grotere gezamenlijke projecten geweest, gefinancierd door Interreg, een EU-fonds dat grensoverschrijdende samenwerking stimuleert. Het laatste was LYSTRA van 2018-2020. In dit project begonnen Metsähallitus en het provinciebestuur zeer nauw samen te werken. Nu is de samenwerking tussen de beheerders van de site en andere medewerkers een essentieel onderdeel van het werk en een belangrijke factor die bijdraagt aan het gezamenlijke beheerplan. Het project leverde het eerste gezamenlijke plan op, een interpretatieplan voor de hele site.
Sleutelfactoren
Zweden en Finland lijken erg op elkaar, wat het opbouwen van samenwerking makkelijker maakt. We vonden de volgende factoren belangrijk:
- Een mentaliteit dat samenwerking belangrijk is, en iets dat de moeite waard is om middelen voor te gebruiken in de organisaties in het algemeen.
- Een stabiele en voorspelbare financiering.
- Middelen voor projecten, zowel in de eigen organisatie om grote projecten te kunnen uitvoeren, maar ook de beschikbaarheid van geschikte projectfondsen om aan te vragen.
- Het ontwikkelen van een consensus over wat belangrijk is.
Geleerde les
- Er zijn veel lessen geleerd en kennis gedeeld tussen organisaties en er valt veel van elkaar te leren.
- Het was belangrijk om voort te bouwen op de verschillende sterke punten van elke organisatie om de efficiëntie te vergroten.
- Het is ook belangrijk om de managers en directeuren bij de samenwerking te betrekken, zodat zij ook de synergetische effecten van gezamenlijke planning zien. In onze organisaties zijn de site managers vrij geïsoleerd en het beheren van werelderfgoed is een klein onderdeel van wat onze organisaties doen. Dus met de versterkte samenwerking hebben we in feite ons eigen kleine team gecreëerd, zij het met het andere teamlid in een ander land.
- Een laatste les die we hebben geleerd is dat het belangrijk is om een beetje flexibel te zijn om dingen te laten werken in beide landen met verschillende managementsystemen.
SOUV, werelderfgoedwaarden en -attributen met elkaar verbinden
Om een gezamenlijk beheerplan te kunnen schrijven, moeten we het eens zijn over wat we moeten beheren. Een gezamenlijk begrip van de belangrijkste waarden en kenmerken is cruciaal. Een belangrijke stap voor ons was het faciliteren van bijeenkomsten waarbij de nationale geologische onderzoeken in zowel Zweden als Finland samenkwamen, zodat ze konden discussiëren over de opwaartse beweging van het land en de sporen uit de ijstijd en de site in zijn geheel konden bekijken. Deze besprekingen gaven een belangrijk inzicht in de geologische kenmerken van de locatie.
Om een duidelijk overzicht te krijgen van de kernwaarden van het gebied, werden uittreksels uit de SOUV voor de Hoge Kust/Kvarkenarchipel geanalyseerd en gegroepeerd in zeven kernwaarden. Voor elke belangrijke erfgoedwaarde werden attributen opgesomd. Dit proces gaf een duidelijk verband tussen de SOUV in het dagelijkse werk met het beheer van het Werelderfgoed. Het maakt het abstracte concept van Werelderfgoed tastbaarder verbonden met het beheer ervan.
Sleutelfactoren
Voor de analyse van de SOUV moesten professionals uit verschillende disciplines worden betrokken bij de discussie over wat het WHS zo bijzonder maakt.
Deze stap werd voor het eerst onderzocht in de Climate Vulnerability Index (CVI) Assessment die werd uitgevoerd op de site. Het werk dat werd gedaan in het CVI-project was cruciaal om SOUV, waarden en attributen met elkaar te verbinden en is beschreven in een aparte PANORAMA-oplossing (link hieronder).
Geleerde les
- Als onderdeel van het CVI-proces beoordeelden we de huidige toestand en recente trend voor de uittreksels uit onze SOUV. Dit werd gedaan in een workshop met deelnemers uit beide landen. De beoordeling helpt bij het stellen van prioriteiten in het beheer van de WHS.
- In een transnationale of seriële WHS is het belangrijk om specialisten uit verschillende vakgebieden en verschillende delen van het gebied te laten samenwerken. We hebben geleerd dat het van grote waarde is om de huidige staat en de recente trend voor de waarden van het WHS samen met andere belanghebbenden en specialisten te beoordelen, omdat controversiële resultaten veel vragen en misschien scepsis kunnen oproepen. Het is goed om te kunnen laten zien dat de resultaten gebaseerd zijn op systematisch werk waarbij rekening is gehouden met verschillende standpunten. En door deze brede basis weten we dat we onze resultaten en conclusies kunnen vertrouwen.
- Het was gemakkelijk om de belangrijkste kenmerken op te sommen in de periodieke verslaglegging 2023, maar dat zou niet het geval zijn geweest als de periodieke verslaglegging had plaatsgevonden vóór het werk dat we hebben gedaan met SOUV, waarden en kenmerken. Een duidelijk en gestructureerd overzicht van waarden en kenmerken en een beter begrip van onze SOUV is ook nuttig bij de interpretatie, communicatie en controle.
- Toegankelijke informatie is ook nuttig voor mensen die werken met planning en vergunningen in het gebied.
Continuïteit in samenwerking
- Onze transnationale samenwerking was grotendeels gebaseerd op persoonlijke contacten en grotere inspanningen waren afhankelijk van externe financiering. Het werk voor het opstellen van het gezamenlijk beheerplan heeft ons in staat gesteld om de transnationale samenwerking te structureren en formaliseren. Al deze maatregelen zullen bijdragen aan een duurzamere samenwerking op de lange termijn die niet meer zo afhankelijk is van persoonlijke contacten.
- We hebben nu een betere uitleg van de taken en organisatie van de transnationale samenwerkingsgroep en we hebben ook alle gemeenten in het gebied in de groep opgenomen.
- Een panel van deskundigen zal helpen bij managementvragen over de bescherming van werelderfgoedwaarden en waardevolle input geven aan zowel de sitebeheerders als de transnationale samenwerkingsgroep.
- Personeel van verschillende niveaus van de managementautoriteiten in beide landen zal regelmatig bijeenkomen en dit is opgenomen in het managementplan.
Sleutelfactoren
De transnationale samenwerkingsgroep heeft afgesproken om vaker bijeen te komen tijdens het werken aan het beheerplan. We hebben veel discussies en workshops gehad over de missie en statuten van de groep, en we hebben het transnationale beheer ook besproken met organisaties die er niet direct bij betrokken zijn. Transnationale samenwerking moet belangrijk zijn voor de betrokken organisaties en er moet een wil zijn om erin te investeren.
Geleerde les
- Dit soort werk kost tijd. Door de samenwerking in de loop van de tijd op te bouwen, is het mogelijk om van elkaar te leren en samen uitdagingen op te lossen.
- Samenwerking kan erg kwetsbaar zijn als het gebaseerd is op specifieke personen en persoonlijke connecties, bijvoorbeeld wanneer personen in onze samenwerkingsgroep zijn veranderd en een nieuwe vertegenwoordiger van dezelfde organisatie niet de kans heeft gehad om te leren over het werk van hun voorgangers. Daarom is het belangrijk om routines te vormen voor kennisoverdracht binnen de betrokken organisaties.
- Een andere uitdaging is om het juiste niveau van vertegenwoordiging te vinden, om personen betrokken te krijgen die zowel kennis als beslissingsrecht hebben. Wanneer er veel verschillende organisaties bij betrokken zijn, is het niet altijd mogelijk om consensus te bereiken over verschillende zaken, maar de kracht van de samenwerking zit in de discussies en in het stellen van vragen.
- Een ander deel van het succes is dat al het werk met het beheerplan (behalve het CVI-project) werd gedaan als onderdeel van ons reguliere werk. Alles wat we hebben geleerd, blijft in de organisaties hangen zonder dat er projectmedewerkers voor korte tijd aan hebben deelgenomen. Het heeft lang geduurd, maar het was het waard.
Invloeden
Het gezamenlijke plan zorgt voor een gezamenlijke richting voor het beheer in Hoge Kust (Zweden) en Kvarken Archipel (Finland). Het was belangrijk om een werkbeschrijving te maken van de vele verschillende taken die een terreinbeheerder moet uitvoeren en die op het eerste gezicht misschien niet voor de hand liggen. Door één beheerplan te hebben, kunnen de betrokken organisaties dubbel werk en dubbele inspanningen vermijden.
Voordat er aan het plan werd gewerkt, werd er belangrijk basiswerk gedaan. Dat was het grondig analyseren van de Verklaring van Uitzonderlijke Universele Waarde van de site en het identificeren van belangrijke waarden en attributen. Het is erg belangrijk om een duidelijke en grondige structuur en beschrijving te hebben van de links tussen SOUV, Werelderfgoedwaarden en belangrijke attributen. In dit proces hebben we veel inzichten opgedaan over hoe we met onze OUV moeten werken in een managementcontext.
Dit is een belangrijk leerproces geweest voor de samenwerkingsgroep. Het gezamenlijke beheerplan zal ook een basis zijn om de samenwerking tussen het provinciebestuur en Metsähallitus verder te vergroten en te verdiepen.
Begunstigden
De beheersautoriteiten Metsähallitus voor de Kvarken Archipel en het Provinciebestuur voor de Hoge Kust. Gemeenten en bewoners in het WHS. Andere autoriteiten en Werelderfgoedlocaties. De transnationale samenwerkingsgroep.
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
SDG 11 - Duurzame steden en gemeenschappen
SDG 13 - Klimaatactie
SDG 14 - Leven onder water
SDG 15 - Leven op het land
SDG 17 - Partnerschappen voor de doelen
