Relaties tussen lokale gemeenschappen en het beheer van Saadani NP verbeteren
Volledige oplossing
gezamenlijke bijeenkomst van leden van de gemeenschap, personeel van Kesho Trust en parkpersoneel
Bruce Downie
Sinds de oprichting van het Saadani National Park in Tanzania zijn er conflicten geweest tussen het parkagentschap en de aangrenzende gemeenschappen als gevolg van de opgelegde beperkingen en het gebrek aan waargenomen voordelen voor de gemeenschappen. Kesho Trust werkte via PECC comités in zes van de 17 belangrijkste dorpen aan de rand van het park en faciliteerde een wederzijds leerproces. De comités planden en implementeerden verschillende activiteiten om het bewustzijn over natuurbehoud te vergroten, relaties op te bouwen en ervaringen uit te wisselen.
Laatst bijgewerkt: 24 Sep 2025
4914 Weergaven
Foto- en videogalerij
Context
Uitdagingen
De belangrijkste problemen die de dorpelingen ervaren zijn: voortdurende onenigheid over de grenzen van het park; verwachtingen over economische voordelen van het park die niet zijn uitgekomen, met name over werkgelegenheid; en beperkingen die het park oplegt aan de gemeenschappen, zoals het verbod om zich 's avonds in het park te verplaatsen. Het verlies van dorpsgrond vond plaats toen het park werd aangelegd, maar zonder passende compensatie vanuit het perspectief van de gemeenschappen. Ook was er verlies van toegang tot natuurlijke hulpbronnen, zoals brandhout en bouwmaterialen.
Locatie
Saadani, regio Pwani, Tanzania
Oost- en Zuid-Afrika
Proces
Samenvatting van het proces
Toen de comités voor natuurbehoud van de gemeenschap (PECC) eenmaal waren opgericht, werden door hen samen met Kesho Trust verschillende activiteiten gepland en uitgevoerd. Ze werden ook aangemoedigd om eigen activiteiten te ontwikkelen. De bijeenkomsten met vertegenwoordigers van andere gemeenschappen en gezamenlijke bijeenkomsten met het parkagentschap hielpen om een dialoog op te bouwen en een beter gezamenlijk begrip te krijgen van de aard en diversiteit van de problemen. Het succes van de oplossing was gebaseerd op het samenkomen van alle relevante belanghebbenden (vertegenwoordigers van verschillende dorpen, medewerkers van het parkagentschap) voor een dialoog. Daarnaast was het van cruciaal belang om het bewustzijn over het park te vergroten onder andere leden van de gemeenschappen, buiten de leden van de comités. Daarvoor waren specifiek geplande bewustmakingsevenementen en culturele activiteiten belangrijk. Bovendien richtten de leden van de PECC-commissies in hun gemeenschappen kleine discussiegroepen op met andere dorpsbewoners om de kennis te delen die ze opdeden tijdens het PECC-proces en de dorps- en TANAPA-bijeenkomsten.
Bouwstenen
Bezoek aan natuurbeschermingsorganisaties en -agentschappen
Uit elk van de 6 PECC comités werden 2 leden geselecteerd en naar Dar Es Salaam gebracht om verschillende natuurbeschermingsorganisaties te bezoeken, evenals de Wildlife Division als de overheidsinstelling die direct te maken heeft met het beheer van beschermde gebieden (met uitzondering van nationale parken). Door deze reis kregen de commissieleden een overzicht van hoe beschermde gebieden worden beheerd en kregen ze inzicht in de regelgeving. Het stelde hen in staat om met belangrijke mensen te discussiëren over hun zorgen met betrekking tot Saadani NP en reacties te krijgen over hoe deze zorgen worden aangepakt door middel van het nationale beleid voor beschermde gebieden. Ze leerden ook over overeenkomsten met andere parken, waar aangrenzende gemeenschappen met soortgelijke uitdagingen worstelen, en bespraken enkele oplossingen die elders zijn gevonden om dergelijke uitdagingen aan te pakken. Door het bezoek realiseerden de commissieleden zich dat veel regels op een hoger niveau worden vastgesteld dan dat van de individuele parken. Dit veranderde hun kijk op het vermogen van de parkmedewerkers van Saadani om actie te ondernemen.
Sleutelfactoren
Aangezien deze activiteit relatief duur was, was voldoende beschikbare financiering een belangrijke faciliterende factor. Een bestaande interesse van de kant van de ontvangende instellingen om de vertegenwoordigers van de gemeenschap te ontvangen en tijd en moeite te besteden aan ontmoetingen met hen was ook cruciaal.
Geleerde les
Leden van het comité in Buyuni zeiden dat het bezoek had geleid tot een verandering in hun manier van denken - ze begrepen dat het belangrijk is om natuurbehoud te steunen en ze kwamen tot de overtuiging dat het mogelijk is om natuurbehoud en gemeenschapsontwikkeling op elkaar af te stemmen. De deelnemers aan de reis waardeerden vooral het bezoek aan de Wildlife Division van het Ministry of Natural Resources and Tourism (MNRT), boven de bezoeken aan natuurbeschermingsorganisaties, omdat in dit overheidsdepartement beslissingen worden genomen over het beheer van beschermde gebieden (zij het niet over het beheer van nationale parken, dat de verantwoordelijkheid is van een apart agentschap: TANAPA) worden genomen. Er zou dus meer tijd moeten worden besteed aan deze instelling tijdens toekomstige soortgelijke reizen. Vanuit het perspectief van Kesho Trust zou het goed zijn om te proberen de volgende keer dat zo'n bezoek wordt afgelegd meer samen te werken met andere organisaties die betrokken zijn bij de gemeenschap en natuurbehoud in Tanzania.
Bronnen
Gezamenlijke bijeenkomsten tussen gemeenschappen en parkagentschap
Twee keer per kwartaal vonden er gezamenlijke bijeenkomsten plaats tussen vertegenwoordigers van het parkagentschap en leden van het PECC-comité. Elke vergadering werd georganiseerd door een ander PECC dorp. Alle comitéleden uit dat dorp waren aanwezig, evenals geselecteerde comitéleden uit dorpen in de buurt. De community outreach officer van de staf was meestal aanwezig als vertegenwoordiger van TANAPA. Deze bijeenkomsten boden de mogelijkheid om details te bespreken van problemen waar de gemeenschappen mee te maken hebben. Ze hielpen om relaties op te bouwen, zodat beide partijen elkaars positie beter konden begrijpen en samen oplossingen konden vinden. Als gevolg van deze bijeenkomsten werden dorpelingen in sommige gevallen betrokken bij de beschermingsactiviteiten van het park, bijvoorbeeld door een opleiding tot dorpswachter te volgen.
Sleutelfactoren
Er was veel interesse van de kant van de gemeenschappen om deel te nemen aan discussies met het parkagentschap om hun problemen kenbaar te maken, naast het formele proces waarbij ambtenaren op het niveau van de dorpsraad betrokken zijn. TANAPA was bereid en open om deel te nemen, woonde de bijeenkomsten regelmatig bij, op basis van een bestaand mandaat in het bureau dat de betrokkenheid van de gemeenschap aanmoedigt en een facilitator die een open dialoog aanmoedigt, neutraal blijft en alle bijdragen aan de discussie even zwaar laat wegen.
Geleerde les
De gezamenlijke bijeenkomsten hebben geholpen om de tewerkstellingsprocedures van TANAPA te verduidelijken, maar de gemeenschappen zetten nog steeds vraagtekens bij het feit dat personeel dat in Saadani NP werkt centraal wordt aangenomen en opgeleid en dat de opleidingseisen zo streng zijn, zelfs voor eenvoudige banen. Voor TANAPA-medewerkers is een bepaald opleidingsniveau vereist. Het opleidingsniveau in het Saadani-gebied is laag, waardoor maar weinig parkmedewerkers uit de regio komen. De bijeenkomsten hebben geholpen om de relaties te verbeteren: de gemeenschappen erkennen dat ze de parkmedewerkers niet langer als vijanden zien, maar begrijpen beter onder welke beperkingen de medewerkers werken. De bijeenkomsten waren een andere gelegenheid om in contact te komen met TANAPA, waardoor de relaties werden aangehaald en er dus ook werd bijgedragen aan het succes van het officiële (hoge niveau) engagementproces. Of er nu wel of niet onmiddellijk specifieke acties worden ondernomen, de dorpelingen hadden het gevoel dat de bijeenkomsten het TANAPA-personeel in staat stelden om op zijn minst hun ideeën in overweging te nemen, bijvoorbeeld het uitbesteden van onderhoud in plaats van geblokkeerd te worden door het aannamebeleid.
Bijeenkomsten tussen gemeenschappen
De bijeenkomsten werden gehouden tussen paren van 2 nabijgelegen dorpen, met een maandelijks roulerend schema tussen de 3 paren van dorpen, zodat hetzelfde paar van dorpen eens in de 3 maanden bij elkaar kwam. Aan deze bijeenkomsten namen de leden van het PECC comité van het ontvangende dorp deel, evenals 3-4 comitéleden van de bezoekende dorpen (om logistieke redenen waren niet alle leden van het bezoekende comité aanwezig). De gekoppelde dorpen waren afwisselend gastheer van de bijeenkomsten. De intercommunautaire bijeenkomsten boden de mogelijkheid om ideeën uit te wisselen en ervaringen te delen over hun relaties met het park, inclusief successen en uitdagingen. Ze dienden om de relaties tussen de verschillende dorpen te versterken en om inzicht te krijgen in unieke problemen in andere dorpen.
Sleutelfactoren
Alle dorpen hadden een vergelijkbare perceptie van het park en het gevoel "in hetzelfde schuitje te zitten", waardoor het voor hen gemakkelijk was om samen te komen en tot een gemeenschappelijk begrip te komen. De gemeenschappen in het gebied zijn allemaal zeer nauw met elkaar verbonden door familiebanden en mensen wonen vaak al generaties lang in het gebied. Nauwe banden met aangrenzende dorpen zijn de norm en deze banden versterkten het potentieel om een zinvolle dialoog te creëren over de zorgen over het parkbeheer.
Geleerde les
De leden van het PECC comité zeiden dat het in de toekomst goed zou zijn om ook gemeenschappen uit verder weg gelegen dorpen uit te nodigen, in plaats van alleen die dichtbij gelegen dorpen. Meestal hadden vertegenwoordigers van het ontvangende dorp het gevoel de vergadering te beheersen en de discussies te domineren. In de toekomst zou dit verzacht kunnen worden door in de agenda tijd in te ruimen voor het apart bespreken van zaken van beide dorpen.
Gebruik van artistieke hulpmiddelen om het bewustzijn over natuurbehoud te vergroten
De leden van de PECC-commissies ontwikkelden gedichten, liedjes en toneelstukken over natuurbehoud en voerden die op tijdens gemeenschapsevenementen, met name de maandelijkse bijeenkomsten van de dorpsraden. De comités schakelden vaak ook andere mensen in, vooral schoolkinderen, om de liedjes op te voeren, waardoor de jeugd zich meer bewust werd van natuurbehoud. De bewustmakingsmiddelen en evenementen hielpen om de boodschap over natuurbehoud op een toegankelijke, effectieve manier over te brengen aan de gemeenschap. De ervaring leert dat de gemeenschap geniet van en zeer goed reageert op dergelijke evenementen. De evenementen dienden ook om de gemeenschappen voor te lichten over beperkingen in het park, om een beter begrip te krijgen van wat wel en niet is toegestaan.
Sleutelfactoren
De dorpsraden stemden ermee in om tijdens elke raadsvergadering ruimte te geven aan de leden van het PECC comité om liederen e.d. ten gehore te brengen, of op zijn minst te spreken over kwesties van behoud en beheer van het nationale park. Laaggeletterdheid in de dorpen stimuleert verschillende vormen van betrokkenheid bij de gemeenschapsleden over kwesties en bij het overbrengen van informatie en ideeën. De mensen kennen en waarderen liedjes, verhalen vertellen, drama enz. en zijn dus erg gewend om via dergelijke mechanismen te leren.
Geleerde les
Als gevolg van deze gebeurtenissen houden de meeste dorpelingen zich beter aan de parkregels dan voorheen; sommige illegale activiteiten gaan echter nog steeds door. De comités en andere leden van de gemeenschap waardeerden deze activiteit en zouden graag verdere ondersteuning krijgen bij de ontwikkeling ervan, bijvoorbeeld door middel van andere communicatiemiddelen zoals video's.
Invloeden
De meeste projectgemeenschappen erkennen dat de relaties met het park nu veel beter zijn dan aan het begin van het project. De leden van het PECC-comité in Buyuni zeiden bijvoorbeeld dat de projectactiviteiten hen advies gaven over natuurbehoud, terwijl ze zich vroeger niet betrokken voelden. De comités ontwikkelden zelf bewustmakingsmedia op basis van hun toegenomen kennis. De comitéleden in Matapwili benadrukten in het bijzonder de impact van de bewustmakingsevenementen: mensen tonen grote belangstelling voor de evenementen en blijven er daarna over praten. Ze noemden ook dat de leden van de gemeenschap zich nu beter aan de regels van het park houden, omdat ze zich meer bewust zijn van deze regels en de noodzaak ervan. Empowerment ontwikkeld door direct contact met TANAPA. Comitéleden waardeerden de deelname van TANAPA aan vergaderingen. Er waren andere voorbeelden van positieve veranderingen die door het park zijn doorgevoerd. In het verleden waren er beperkingen voor mensen uit Mkange om houtskool naar het dorp Saadani te brengen. Het park ondersteunde de bouw van een dispensarium in Mkange en trainde dorpswachters in Buyuni.
Begunstigden
Er grenzen 17 gemeenschappen aan het Nationaal Park Saadani. In het PECC-programma nemen de zes dorpen met de grootste impact deel aan het project, samen met het parkagentschap (TANAPA).
Verhaal
Matatu Mngumi Shehe is 39 en woont al haar hele leven in Mkwaja. Ze is getrouwd en heeft vijf kinderen, twee jongens en drie meisjes. Haar kustdorp ligt aan de noordkant van het Saadani National Park en telt ongeveer 215 huishoudens. De meeste mensen leven ten minste gedeeltelijk van de visvangst, maar Shehe heeft haar eigen bedrijfje waar ze voedsel kookt en verkoopt. Shehe is de voorzitter van het PECC comité in Mkwaja en wil graag bij het project betrokken worden om een aantal van de dagelijkse problemen op te lossen waar de mensen mee te maken hebben als ze zo dicht bij een nationaal park wonen. Tegen Peter Millanga [projectcoördinator van Kesho Trust] zei ze: "Vanaf het moment dat ik benaderd werd om deel uit te maken van PECC, raakte ik zo geïnteresseerd toen ik hoorde dat we een plek krijgen om te praten over de problemen waar we mee te maken hebben." Een voorbeeld van die problemen was dat een van haar neven in de problemen was gekomen omdat hij was betrapt bij het vissen in een gebied vlakbij het dorp Buyuni, dat deel uitmaakt van de mariene component van het park. Hij werd voor de rechtbank in Pangani gedaagd en moest als gevolg daarvan een boete van 50.000 Tanzaniaanse Shilling (US$ 31) betalen - een voor Mkwaja begrippen behoorlijk hoog bedrag, aangezien een kleine ondernemer in Mkwaja ongeveer 90.000 TShilling per maand verdient. Dit is een doorlopend probleem voor dorpen als Mkwaja die afhankelijk zijn van de visvangst. De grenzen van het park in de oceaan zijn niet gemarkeerd. Hoewel mensen proberen te voorkomen dat ze in het park afdwalen, kan het door de getijden, stromingen en wind moeilijk zijn voor vissers om te voorkomen dat ze in beschermde delen van de zee terechtkomen. Als ze betrapt worden, lopen ze het risico dat hun uitrusting in beslag wordt genomen of, zoals de neef van Shehe, in de rechtszaal belanden. Ondanks de uitdagingen is Shehe optimistisch dat dit soort situaties in de toekomst vermeden kunnen worden. Via het PECC comité hoopt Shehe, samen met negen andere leden, de spanning tussen het dorp en het Nationaal Park te kunnen verminderen. Door meer bekendheid te geven aan het park en aan de voordelen die het beschermen van hun leefomgeving met zich meebrengt, hoopt Shehe dat de relatie zal verbeteren.