Instrumentarium voor besluitvorming voor natuurbehoud in het Nationaal Park Sierra de Guadarrama
Volledige oplossing
El Yelmo, La Pedriza - Nationaal Park Sierra de Guadarrama (Spanje)
Fernando Román
Het Nationale Park Sierra de Guadarrama beslaat 33.960 ha in het centrale bergsysteem van het Iberische schiereiland in de regio's Madrid en Castilla y León. Het Nationaal Park omvat gletsjerkraters, unieke granieten rotsformaties, alpenmeren, graslanden en dennenbossen met een rijke biodiversiteit. Het Nationaal Park heeft bijna 2,5 miljoen bezoekers per jaar en wordt gebruikt voor sport- en recreatieactiviteiten. Het omvat ook een verscheidenheid aan lokale belanghebbenden die zich bezighouden met uiteenlopende activiteiten zoals extensieve veeteelt, bosbouw, behoud van biodiversiteit, onderwijs en onderzoek. Deze oplossing introduceert een set hulpmiddelen om beheerders van beschermde gebieden en mensen uit de praktijk te helpen de sociale betrokkenheid bij de besluitvorming over natuurbehoud te vergroten door visies, spanningen en machtsverhoudingen tussen belanghebbenden te identificeren, te doorkruisen en in evenwicht te brengen. De toolbox is gemaakt in het kader van het ENVISION-project om de creatie van sociaal inclusief beleid en beheersacties in beschermde gebieden te ondersteunen.
Laatst bijgewerkt: 03 Jun 2021
5154 Weergaven
Foto- en videogalerij
Context
Uitdagingen
De autoriteiten van het Nationaal Park moeten, in hun streven om behoudsdoelen en menselijk welzijn met elkaar in evenwicht te brengen, omgaan met een verscheidenheid aan perspectieven, kennis en waarden van een groot aantal actoren. Er zijn staatsbesturen met kruisbestuivingsbevoegdheden in het gebied en belanghebbenden houden zich bezig met diverse en vaak concurrerende activiteiten, zoals buitensport, extensieve veeteelt, bosbouw, natuurbehoud, onderwijs en onderzoek. Op hun beurt worden veel bezoekers aangetrokken door de nabijheid (minder dan 100 km) van het grote stadsgebied van Madrid (meer dan 6,5 miljoen inwoners) en de middelgrote stad Segovia (ongeveer 50.000 inwoners). Deze meervoudige en concurrerende gebruiksvormen creëren sociale spanningen over hoe het park moet worden bestuurd. Dit scenario stelt ons voor de uitdaging hoe verschillende visies, waarden, kennis en machtsverhoudingen tussen belanghebbenden in overweging kunnen worden genomen voor het beheer van het natuurbehoud en in evenwicht kunnen worden gebracht voor het bereiken van positieve resultaten op het gebied van natuurbehoud en welzijn.
Locatie
Nationaal Park Sierra de Guadarrama, Madrid en Segovia, Spanje
West- en Zuid-Europa
Proces
Samenvatting van het proces
De bouwstenen omvatten een verscheidenheid aan besluitvormingsinstrumenten die gecombineerd kunnen worden om verschillende dimensies met betrekking tot natuurbehoud aan te pakken. Deze set hulpmiddelen is gericht op: 1) lokale kennis en waarden te verzamelen (bouwsteen 1), 2) visies en toekomstscenario's voor parkbeheer te verhelderen (bouwsteen 2), 3) machtsdynamieken aan te pakken en betrokkenheid bij collectieve actie te bevorderen (bouwsteen 3), en 4) het raakvlak tussen wetenschap en beleid voor sociaal inclusief bestuur te versterken (bouwsteen 4). Deze instrumenten kunnen afzonderlijk en aanvullend worden gebruikt om de totstandkoming van sociaal inclusief beleid en beheersmaatregelen in beschermde gebieden wereldwijd te ondersteunen. Deze set hulpmiddelen kan ook worden aangevuld en gecombineerd met andere benaderingen en technieken die zijn toegepast in andere casestudiegebieden van het ENVISION-project (https://inclusive-conservation.org/). Meer informatie over deze hulpmiddelen is te vinden in de PANORAMA-oplossingen voor Utrechtse & Krommerijn (Nederland), Västra Harg (Zweden) en Denali National Park and Preserve (Verenigde Staten).
Bouwstenen
Verzamelen van lokale kennis en waarden
Om plaatsgebonden processen te faciliteren die natuurbehoud bevorderen is het nodig om lokale/traditionele kennis, meningen en waarden van meerdere belanghebbenden te verzamelen. In het Nationaal Park Sierra de Guadarrama werden enkele methoden gebruikt om dergelijke informatie te verzamelen:
- Mondelinge geschiedenissen en beoordeling van historische datasets om te reconstrueren hoe visies uit het verleden en drijfveren van milieueffecten de afgelopen 50 jaar zijn veranderd en hoe deze de huidige en toekomstige instandhoudingsdoelen informeren;
- Interviews met lokale belanghebbenden over 1) hoe participatie werkt in het beschermde gebied en mogelijke barrières/kansen voor meer sociale betrokkenheid, en 2) hun visies op parkbeheer, de waarden en kennis die aan de visies ten grondslag liggen, en hun perceptie van landschapsveranderingen en de onderliggende drijfveren;
- Persoonlijke enquêtes onder bewoners, inclusief participatieve karteringstools (bijv. Maptionnaire) over landschapswaarden en ecologische kennis. Online enquêtes onder lokale belanghebbenden om veranderingen in hun visies, waarden en percepties van het landschap na de COVID-19 pandemie te identificeren; en
- Overlegprocessen ingebed in een participatieve scenarioplanningsoefening waarbij cognitieve en emotionele kaarten werden gebruikt om collectieve kennis van het beschermde gebied te verzamelen en verweven affectieve relaties vast te leggen.
Sleutelfactoren
- Creëerde een sfeer van wederzijds begrip, respect en vertrouwen met de deelnemers om de samenwerking tijdens het proces te vergemakkelijken;
- De doelen en praktische resultaten van het project verduidelijkt om verwachtingen te managen en deelname te stimuleren; en
- Samen met de deelnemers een outreach-plan ontworpen om de gegenereerde resultaten beter te verspreiden, deelnemers bewust te maken van de impact van hun betrokkenheid en het leren van de ervaringen van anderen te stimuleren.
Geleerde les
- Activiteiten met belanghebbenden zorgvuldig plannen om ze niet te overstelpen met verzoeken;
- Activiteiten ontwikkelen volgens het tijdschema, de planning en situaties met verstorende gebeurtenissen (bijv. de COVID-19 pandemie) die voor de meeste deelnemers beter werken;
- Het gebruik van kwantitatieve onderzoeksbenaderingen om contextgebaseerde kennis te verzamelen kan leiden tot bevooroordeelde informatie. Een gemengde aanpak op basis van kwantitatieve en kwalitatieve gegevens kan helpen om vertekeningen te voorkomen en een diepgaandere kennis van de context te krijgen;
- Online methodes werken goed en hun implementatie bespaart tijd en geld in vergelijking met face-to-face evenementen, maar zijn minder effectief in het bereiken van goede persoonlijke interacties;
- Het synthetiseren en delen van kennis wordt gewaardeerd door de belanghebbenden. Zo werd de kennis die bij individuele belanghebbenden was verzameld over landschapsveranderingen in het Nationaal Park gedeeld met de groep belanghebbenden tijdens een workshop met de mogelijkheid voor korte discussies. De belanghebbenden gaven aan dat ze hadden geleerd en de standpunten van anderen over landschapsveranderingen en de drijvende krachten achter verandering hadden begrepen.
Visies en toekomstscenario's voor parkbeheer verhelderen
Deze drie hulpmiddelen helpen bij het identificeren van visies en het uitwerken van toekomstscenario's, op een participatieve manier, voor het beheer van beschermde gebieden:
- Participatory mapping (PGIS), een hulpmiddel om informatie te visualiseren in een bepaalde geografische context gericht op een bepaald onderwerp van belang. Dit hulpmiddel werd gebruikt in enquêtes om visies van bewoners te verzamelen op basis van percepties van landschappelijke waarden en lokale kennis;
- Streamline, een open-source narratieve synthesetool die afbeeldingen in de vorm van canvassen en tegels integreert en interviews en discussiegroepen op een creatieve en stimulerende manier faciliteert. Streamline werd gebruikt om belanghebbenden hun waarden en voorkeuren voor beheeracties te laten uiten en hun kennis over veranderingen in het landschap te laten delen;
- Participatieve scenarioplanning, een deliberatief proces dat werd gefaciliteerd over plausibele en gewenste toekomsten door middel van een tweedaagse online workshop (vanwege de Covid-19 pandemie) met belanghebbenden. Op basis van de huidige sociaalecologische omstandigheden en de factoren die verandering veroorzaken, maakten de deelnemers een afweging van wat er in de komende 20 jaar zou kunnen gebeuren, bespraken ze de gevolgen voor het behoud van de biodiversiteit en de levenskwaliteit van degenen die op dit moment genieten van de ecosysteemdiensten die het levert, en identificeerden ze strategieën om deze aan te pakken.
Sleutelfactoren
- Het uitnodigen en geven van een stem aan groepen belanghebbenden die vaak slecht vertegenwoordigd zijn in sociale ruimten om publiekelijk te debatteren over natuurbehoud;
- Het creëren van een samenwerkingsproces dat is gebaseerd op benaderingen op basis van onenigheid om een transparante en horizontale werkruimte te bevorderen;
- Opbouwen van werkgroepen met een evenwichtige vertegenwoordiging van groepen belanghebbenden, regio's van de woonplaats en geslacht, zodat niet alleen de meerderheidsstemmen worden gehoord.
Geleerde les
- Lokale facilitatoren en medewerkers waren essentieel om een grote steekproef van lokale bewoners te benaderen voor de enquêtes en de workshop;
- Online processen vereisen aanzienlijke inspanningen en menselijke middelen om meerdere platforms en technische problemen tegelijkertijd te behandelen. Specifieke deskundige vaardigheden zijn vereist;
- Scenarioplanningsmethodologieën moeten meer rekening houden met verschillende potentiële verstoringen en hoe de drijvende krachten achter verandering in de nabije en verre toekomst beïnvloed kunnen worden door onverwachte gebeurtenissen zoals een pandemie.
Machtsdynamiek aanpakken en betrokkenheid bij collectieve actie bevorderen
Deze drie besluitvormingsinstrumenten waren cruciaal om de machtsdynamiek aan te pakken en de participatie en betrokkenheid van belanghebbenden bij collectieve actie in het Nationaal Park te bevorderen:
- Een analytisch instrument om soorten bestuursregelingen in het beschermde gebied te karakteriseren. Formele en informele bestuursregelingen werden geclassificeerd in termen van verantwoordelijkheid (gedeeld vs. geconcentreerd) en invloed (gelijk vs. ongelijk) van belanghebbenden in vier typen: normatief, informatief, consultatief en coöperatief. Door dit instrument toe te passen in het Nationaal Park hebben we uitdagingen geïdentificeerd voor een meer sociaal inclusief natuurbehoud, terwijl we bestaande participatiemechanismen hebben verbeterd en nieuwe mechanismen hebben gedefinieerd;
- Theatergebaseerde facilitatietechnieken om de machtsdynamiek tussen belanghebbenden aan te pakken. Door deze technieken te gebruiken in een virtuele workshop, beraadslaagden deelnemers over hun rollen en machtsverhoudingen rond natuurbehoud en hoe deze verzoend kunnen worden om de samenwerking te verbeteren;
- Een context-specifiek grensobject om collectieve actie voor natuurbeheer te faciliteren. Met behulp van dit grafische hulpmiddel in een workshop beoordeelden de deelnemers in hoeverre ze bereid waren om verschillende strategieën in de praktijk te brengen. De tool visualiseerde de resultaten grafisch als een indicatie van de potentiële bereidheid om van theorie naar praktijk te gaan.
Sleutelfactoren
- Het analytische instrument om bestuursregelingen te karakteriseren vereist het verzamelen van gegevens over de bestaande besluitvormingsmechanismen achter elke geïdentificeerde regeling, de betrokken belanghebbenden en hoe ze betrokken zijn;
- De op kunst gebaseerde benaderingen en het contextspecifieke grensobject vereisen een proces dat gebaseerd is op co-leren en co-produceren van kennis, waarbij belanghebbenden overleggen over machtsdynamiek, uitdagingen op het gebied van behoud en gezamenlijke strategieën definiëren om deze aan te pakken.
Geleerde les
- Het analyseren van zowel formele als informele bestuursregelingen dient als middel om te begrijpen hoe deelname aan besluitvorming over natuurbehoud feitelijk vorm krijgt binnen het bestuur van beschermde gebieden en hoe de betrokkenheid van belanghebbenden binnen de context kan worden verbeterd;
- Het is belangrijk om informele bestuursmechanismen in beschouwing te nemen om potentiële compromissen te begrijpen, omdat ze zowel tot positieve als negatieve resultaten voor natuurbehoud kunnen leiden;
- De verantwoordelijkheid en invloed van belanghebbenden zijn belangrijke analytische assen om participatieve mechanismen af te bakenen om mogelijkheden te identificeren voor een meer sociaal inclusief behoud;
- Op kunst gebaseerde methoden zijn nuttig om aspecten van machtsverhoudingen op te nemen in discussies over natuurbehoud;
- Het ophelderen van ongelijke verhoudingen voor het beheer van natuurbehoud biedt mogelijkheden om de rollen en verantwoordelijkheden van belanghebbenden te verduidelijken en een beter begrip te krijgen van hoe deze met elkaar in overeenstemming kunnen worden gebracht om de samenwerking te verbeteren;
- De beoordeling van de bereidheid van belanghebbenden om betrokken te zijn bij het in praktijk brengen van de strategieën is een cruciale factor om collectieve actie te sturen.
Versterking van het raakvlak tussen wetenschap en beleid ten behoeve van sociaal inclusief bestuur
Het opstellen van een plan voor het creëren van begrip en samenwerking tussen onderzoekers en beleidsmakers was een noodzakelijk instrument om te bevorderen dat wetenschappelijke kennis gevolgen kan hebben voor het beleidsdomein. Dit plan omvatte de volgende acties:
- Persoonlijke of online bijeenkomsten om het onderzoeksproject formeel te introduceren bij de besluitvormers en beheerders van beschermde gebieden, waarbij gebruik werd gemaakt van media (bijv. radio en pers) en seminars werden ontwikkeld om lokale bewoners en andere belanghebbenden te informeren over het project;
- Beleidsmakers en managers uitnodigen om betrokken te worden bij de projectactiviteiten (bijv. lokale kennisalliantie, film en bijeenkomsten);
- De onderzoeksactiviteiten afstemmen op de agenda van de besluitvormers om hun deelname te vergemakkelijken;
- Organisatie van regelmatige bijeenkomsten, webinars en nieuwsbrieven in lokale talen om te informeren over de voortgang en bevindingen van het project;
- Ontwikkeling van workshops met besluitvormers om de toepasbaarheid en bruikbaarheid van de resulterende instrumenten en andere onderzoeksresultaten binnen het beschermde gebied te analyseren;
- Verspreiding van onderzoeksrapporten in de lokale taal vóór publicatie van academische artikelen om de resultaten te valideren;
- Het schrijven van posts op de blog van het nationale park en andere gerelateerde websites om de onderzoeksresultaten te verspreiden binnen de kanalen van het beschermde gebied.
Sleutelfactoren
- Gesprekken gevoerd met sleutelpersonen uit het Sierra de Guadarrama National Park om de belangen en behoeften van besluitvormers te identificeren en onze onderzoeksactiviteiten op elkaar af te stemmen;
- Betrokkenheid van belangrijke medewerkers van het Nationale Park met de capaciteit om institutionele veranderingen en beslissingen te bevorderen, zodat onze wetenschappelijke inzichten effect kunnen hebben op de managementomgeving;
- Het organiseren van een workshop met besluitvormers om onderzoeksinstrumenten te evalueren op toepasbaarheid in de managementcyclus om het gebruik ervan door hen te vergemakkelijken.
Geleerde les
- Een vroegtijdige verkenning van de management- en besluitvormingssetting is relevant voor het plannen en ontwikkelen van oplossingsgericht onderzoek dat binnen de managementcyclus kan worden geïmplementeerd;
- Periodieke bijeenkomsten tussen onderzoekers en besluitvormers helpen wetenschappers zich bewust te worden van de verschillende richtingen waarin hun onderzoek het beleidsdomein kan beïnvloeden, en besluitvormers krijgen toegang tot het beste beschikbare bewijsmateriaal om beslissingen te nemen. Dit is cruciaal om onderzoek af te stemmen op de behoeften van beleidsmakers en het gebruik van wetenschap in de managementsetting te vergemakkelijken;
- Het produceren van wetenschappelijke resultaten die vertaalbaar zijn naar echte resultaten in het management kan besluitvormers motiveren om deel te nemen aan het onderzoek;
- Het schrijven van beleidsrapporten om wetenschappelijke inzichten in de moedertaal te introduceren, vergemakkelijkt het gebruik van wetenschappelijke informatie door besluitvormers;
- De onderzoeksactiviteiten zo plannen dat beleidsmakers niet overstelpt worden met meerdere verzoeken.
Invloeden
Een deel van de onderzoeksresultaten met betrekking tot participatie heeft gediend als praktische leidraad om inzicht te krijgen in participatieve mechanismen en om een aantal strategieën/acties te ondersteunen die zijn opgenomen in het deelprogramma voor participatie en vrijwilligerswerk van het Nationaal Park Sierra de Guadarrama, dat is ontwikkeld door de beheerders en besluitvormers van het beschermde gebied. Met name de reeks besluitvormingsinstrumenten die in de bouwstenen (1 - 4) worden beschreven, werden door hen van belang geacht op basis van hun potentiële toepasbaarheid in het beschermde gebied. Aangezien het deelprogramma nog maar net van start is gegaan, weten we nog niet of al deze instrumenten gebruikt zullen worden.
Daarnaast zijn meer dan 100 mensen actief betrokken geweest bij onze onderzoeksactiviteiten. Door middel van deze activiteiten hebben ze nagedacht en geleerd over de visies, voorkeuren, spanningen, verantwoordelijkheden en machtsverhoudingen van verschillende belanghebbenden om te komen tot een betere sociale betrokkenheid bij de besluitvorming over natuurbehoud.
Begunstigden
Beheerders van beschermde gebieden en mensen uit de praktijk kunnen direct voordeel halen uit de gereedschapskist om aan sociaal inclusieve natuurbescherming te doen. Belanghebbenden en lokale gemeenschappen kunnen er ook baat bij hebben, omdat deze hulpmiddelen hun deelname aan de besluitvorming kunnen vergemakkelijken.
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
SDG 3 - Goede gezondheid en welzijn
SDG 10 - Ongelijkheid verminderen
SDG 11 - Duurzame steden en gemeenschappen
SDG 12 - Verantwoord consumeren en produceren
SDG 13 - Klimaatactie
SDG 15 - Leven op het land
SDG 16 - Vrede, rechtvaardigheid en sterke instellingen
SDG 17 - Partnerschappen voor de doelen
Verhaal
Judit Maroto - Beheerseenheid van het Nationaal Park Sierra de Guadarrama
Judit Maroto
Judit Maroto studeerde Bosbouwkunde en een Master of Science in ecosysteemherstel. Ze heeft zich toegelegd op milieubehoud door middel van zowel onderzoeks- als managementactiviteiten. Momenteel werkt ze bij de beheereenheid van het Nationaal Park Sierra de Guadarrama in de regio Castilië en León (Spanje). Als medewerker van het Nationaal Park is ze verantwoordelijk voor het dagelijks beheer van dit beschermde gebied. Ze is onder andere verantwoordelijk voor het deelprogramma participatie en vrijwilligerswerk van het Nationale Park. Vanaf het begin van het ENVISION-project is ze betrokken geweest bij onze onderzoeksactiviteiten als lid van onze lokale kennisalliantie, heeft ze deelgenomen aan regelmatige bijeenkomsten met ons en heeft ze deelgenomen aan diverse verspreidingsactiviteiten met betrekking tot het ENVISION-project (bijv. video en webinars). Daarnaast heeft ze deelgenomen aan: 1) semi-gestructureerd interview om een beter inzicht te krijgen in formele en informele participatiemechanismen die in het Nationaal Park worden toegepast; 2) participatieve scenarioplanning met lokale belanghebbenden om collectief te overleggen over plausibele en gewenste toekomsten/visies voor het Nationaal Park; en 3) workshop met besluitvormers en experts op het gebied van het beheer van beschermde gebieden om de belangrijkste uitdagingen en kansen van de huidige participatieve setting binnen het beschermde gebied te analyseren, beheerstrategieën te definiëren om sociale betrokkenheid bij het beheer te faciliteren, en onderzoeksinstrumenten te beoordelen die nuttig zouden kunnen zijn om meer sociaal inclusieve benaderingen van natuurbehoud te ondersteunen. Feedback van haar en andere experts op het gebied van het beheer van beschermde gebieden heeft ervoor gezorgd dat ons onderzoek beter zou kunnen inspelen op een aantal van de beheerbehoeften en -uitdagingen van het Nationaal Park. Dit vergemakkelijkt de toepasbaarheid van het onderzoek in de beheercyclus om participatieve mechanismen en beheeracties op een inclusieve manier op te zetten. In mei 2021 bevestigde ze de bruikbaarheid van onze bevindingen om de ontwikkeling van het deelprogramma voor participatie en vrijwilligerswerk van het Nationaal Park Sierra de Guadarrama te versterken, dus deze worden overwogen om een dergelijk deelprogramma te ondersteunen. We hopen dat onze recente samenwerking tussen wetenschap en beleid in de toekomst kan worden voortgezet, zodat onderzoek de creatie van sociaal inclusieve bestuursmodellen in het Sierra de Guadarrama National Park en andere beschermde gebieden kan ondersteunen.
In contact komen met medewerkers
Andere medewerkers
Isabel Ruiz Mallén
Universiteit van Catalonië
Elisa Oteros Rozas
Universiteit van Catalonië
Knuffel maart
Universiteit van Catalonië
Veronica Lo
Zweedse Universiteit voor Landbouwwetenschappen
Miguel Ángel Cebrián Piqueras
Universiteit Göttingen
Tobias Plieninger
Universiteit Göttingen
Christopher Raymond
Zweedse Universiteit voor Landbouwwetenschappen
Judit Maroto
Beheereenheid van het Nationaal Park Sierra de Guadarrama