
Zonnedrogers gebruiken voor waardetoevoeging en vermindering van verlies na de oogst

De bederfelijkheid van landbouwproducten in combinatie met een hoge marktvolatiliteit en een beperkte infrastructuur voor de verwerking van verse producten, vormen een serieuze uitdaging voor kleine boeren en leiden tot grote verliezen na de oogst. Het Green Innovation Centre - India (GIC) en Science 4 Society (S4S)-technologieën hebben een door vrouwen geleid ondernemerschapsmodel getest om deze en aanverwante uitdagingen aan te pakken. Het project stelde vrouwen in staat om hun eigen verwerkingseenheden op te zetten rond drogers op zonne-energie en om te integreren in de waardeketen. Op basis van het succes van het project, namelijk het tegengaan van voedselverspilling, het creëren van extra werkgelegenheid, het verhogen van het inkomen op het platteland en het vergroten van de participatie van vrouwen in de agribusiness, werd het model uitgebreid naar andere waardeketens. Eerst naar uien en aardappelen - gewassen waarvan India de op één na grootste producent ter wereld is en die te kampen hebben met enkele van de grootste verliezen na de oogst. Later werd de innovatie uitgebreid naar de waardeketen voor appels, die van strategisch belang is voor bergstaten als Himachal Pradesh.
Context
Uitdagingen
Uitdagingen voor het milieu
Verliezen na de oogst tot wel 40% in de waardeketens van tomaten en aardappelen betekenen niet alleen gemiste inkomsten, maar ook verspilling van natuurlijke hulpbronnen zoals land, water en energie. Het afbreken van voedselafval op stortplaatsen draagt bij aan de uitstoot van methaan en kooldioxide, waardoor de gevolgen voor het klimaat verergeren.
Sociale uitdagingen
Terwijl mannen migreren naar stedelijke gebieden, nemen vrouwen, van wie velen zonder land, steeds meer landbouwtaken op zich. Zij vormen 80% van alle economisch actieve vrouwen op het Indiase platteland. Hun mogelijkheden om inkomsten te genereren zijn ernstig beperkt, maar kunnen worden verbeterd door toegang tot programma's die zijn ontworpen om vaardigheden, toegang tot infrastructuur en marktintegratie te verbeteren.
Economische uitdagingen
Meer dan 80% van de Indiase boeren zijn kleine boeren met een grondbezit van minder dan twee hectare, die bijzonder kwetsbaar zijn voor prijsschommelingen en klimaatgerelateerde schokken. De hoge mate van verliezen na de oogst en de beperkte verhandelbaarheid van producten van lage kwaliteit ondermijnen het inkomen van de boeren.
Locatie
Proces
Samenvatting van het proces
Vrouwen worden in eerste instantie getraind in zowel ondernemerschap als technische vaardigheden voor droogunits op zonne-energie. De toegang tot de technologie wordt mogelijk gemaakt door financiële en institutionele ondersteuning. Om een duurzaam bedrijfsmodel te ontwikkelen, worden er voorwaartse verbanden gelegd voor integratie in de waardeketen. De ontwikkeling van deze succesvolle ondernemers creëert extra banen in de waardeketen.
Bouwstenen
Bevordering van vrouwelijk ondernemerschap - door middel van huishoudelijke droogeenheden op zonne-energie
Kleinschalig ondernemerschap in de verwerking van landbouwproducten vormt de kern van de oplossing. In het kader van het GIC-programma werden vrouwen ondersteund bij het opzetten van dehydratatie-eenheden op zonne-energie, in samenwerking met S4S. S4S is een particuliere sociale onderneming die de units heeft ontwikkeld. Elke unit bevat apparatuur zoals vergruizers, sealers en verpakkingsgereedschappen, waardoor gedecentraliseerde, energie-efficiënte voedselverwerking mogelijk wordt.
Om de 2.500 vrouwelijke ondernemers te ondersteunen bij hun activiteiten kregen ze training op het gebied van onder andere het gebruik en onderhoud van machines, hygiënische voedselverwerking, opslag en verpakking. Een tweede aandachtsgebied was financiële kennis, waaronder budgettering, boekhouding en boekhoudkundig beheer, zodat de vrouwen hun bedrijf goed geïnformeerd en verantwoord konden runnen. Verder werden de vrouwen vertrouwd gemaakt met de milieuvoordelen van de zonnetechnologie en de vermindering van voedselverspilling waar ze aan bijdragen.
Het project diende als basis voor de ontwikkeling van een gestructureerde, gebruiksvriendelijke trainingsmodule die gedurende de implementatieperiode werd verfijnd. Nu deze module er is, kan de aanpak gemakkelijker worden opgeschaald en herhaald. De materialen werden vertaald in lokale talen zoals Marathi en Telugu om de toegankelijkheid te waarborgen en worden nu door S4S Technologies gebruikt in andere projecten.
Veel van de betrokken vrouwen werkten voorheen als landloze landarbeiders. Het model bood een weg naar meer inkomensstabiliteit en economische participatie door eigendom en integratie in de waardeketen.
Sleutelfactoren
- Capaciteitsopbouw op maat voor marktgerelateerde voedselverwerking en bedrijfsmanagement
- Selectie van waardeketens met veel verliezen na de oogst (bijv. tomaat, ui, aardappel, appel)
- Geografische clustering van door vrouwen geleide bedrijven verlaagt de logistieke kosten en verbetert de markttoegang
Toegang tot financiering en institutionele ondersteuning
Eigendom zorgt voor echte economische onafhankelijkheid van de vrouwelijke ondernemers. Om dit mogelijk te maken is betaalbare toegang tot krediet echter essentieel. Het model mobiliseerde krediet van traditionele financiële instellingen tegen lage rentetarieven en vergemakkelijkte de convergentie met overheidsregelingen, waardoor vrouwen konden investeren in dehydratatie-eenheden op zonne-energie en aanverwante apparatuur. Met steun van GIC kregen vrouwelijke ondernemers toegang tot de Pradhan Mantri Formalisation of Micro Food Processing Enterprises (PM-FME) regeling, die kapitaalsubsidies bood tot 40% van de projectkosten. Deze financieringsmechanismen verlaagden de toetredingsdrempels voldoende om eigendom mogelijk te maken en hielpen de participatie van vrouwen in de agrarische waardeketen te institutionaliseren. De toegang tot financiering via traditionele financiële instellingen bedroeg 4 miljoen euro en ondersteunde de promotie van 2.500 door vrouwen geleide ondernemers die hun inkomen aanzienlijk zagen stijgen.
Integratie van de waardeketen
De oplossing maakt volledige integratie van vrouwelijke ondernemers op het platteland in de agrarische waardeketen mogelijk. Door de samenwerking met de sociale onderneming S4S Technologies ontvingen de vrouwelijke ondernemers niet alleen verwerkingsapparatuur en training, maar werden ze ook gekoppeld aan bronnen van grondstoffen en kregen ze de garantie dat ze hun producten terugkochten via business-to-business overeenkomsten. Het model faciliteerde ook waardetoevoeging aan producten van lagere kwaliteit of overschotten die anders verspild zouden worden, waardoor inkomsten gegenereerd konden worden uit onderbenutte bronnen. S4S zorgt voor de inzameling, kwaliteitscontrole, secundaire verwerking en marketing van de producten en biedt daarmee een ideale "one-stop oplossing" voor business-to-business klanten. Dit vermindert het marktrisico en de logistieke complexiteit voor vrouwelijke ondernemers en zorgt voor een herverdeling van de voordelen over de hele waardeketen.
Sleutelfactoren
- Samenwerking met een speler uit de privésector met ervaring in gedecentraliseerde voedselverwerking en coördinatie van de waardeketen
- Gegarandeerde terugkoopovereenkomsten
- Centralisatie van aggregatie, kwaliteitscontrole en secundaire verwerking
- Focus op waardetoevoeging aan overschotten en producten van lagere kwaliteit
- Holistisch model dat waarde herverdeelt over belanghebbenden
Creëren van extra banen in de waardeketen
Het model vergroot niet alleen de inkomenskansen voor de vrouwelijke ondernemers om wie het draait, maar creëert ook een verscheidenheid aan extra banen met verschillende kwalificatieniveaus in de hele waardeketen. Door alle stappen van ruwe producten tot de markt aan te pakken, genereert de interventie werkgelegenheid in transport, verwerking, logistiek, onderhoud van apparatuur en kwaliteitscontrole. Volgens S4S Technologies zijn er door het project alleen al in Maharashtra en Karnataka meer dan 200 banen gecreëerd, waaronder field executives, productiesupervisors, technici, chauffeurs, dragers, machineoperators en fabriekspersoneel. Daarnaast gaf 14% van de ondervraagde vrouwelijke ondernemers aan ten minste één baan te hebben gecreëerd in hun zonnedrooginstallatie.
Sleutelfactoren
- Betrokkenheid bij de waardeketen van begin tot eind, van inkoop tot secundaire verwerking
- Operationele en infrastructurele behoeften als gevolg van gedecentraliseerde verwerkingseenheden
- Coördinatie via S4S Technologies voor beheer van aggregatie, onderhoud en logistiek
Invloeden
Milieu:
De oplossing draagt bij aan klimaatmitigatie door het verminderen van verliezen na de oogst en de uitstoot van broeikasgassen. De totale bijdrage van het project aan de vermindering van de jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen bedraagt 80.000 ton CO₂ in 100 dorpen.
Economisch:
Het model maakte 2.500 door vrouwen geleide ondernemingen mogelijk, met plannen om uit te breiden met nog eens 1.000. Het gemiddelde jaarlijkse inkomen steeg van INR 55.908 naar INR 1.13.812, terwijl het gemiddelde aantal werkdagen daalde van 213 naar 142. Vrouwen kregen toegang tot zonne-energie-installaties, markten en financiering, waarbij €4 miljoen werd verkregen van financiële instellingen. De jaarlijkse verwerkingscapaciteit bedraagt nu 375.000 ton.
Sociaal:
Het model versterkt de positie van vrouwen binnen huishoudens en de samenleving door economische onafhankelijkheid, ondernemerschap en eigendom te bevorderen. Voorheen landloze of marginale vrouwelijke boeren beheren nu bedrijven vanuit hun huis, waardoor ze een evenwicht kunnen vinden tussen het genereren van inkomen en het dragen van gezinsverantwoordelijkheden.
Begunstigden
Vrouwen in plattelandsgebieden zijn de belangrijkste begunstigden. Het model komt ook ten goede aan hun huishoudens en gemeenschappen door de stabiliteit van hun inkomen te verbeteren en creëert bovendien veel extra banen in de waardeketen.
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
Verhaal
Mevrouw Shamshad Bee is een begunstigde van het programma en woont met haar familie in het dorp Tadakanapalle in de Indiase deelstaat Andhra Pradesh. Eerder in haar leven werkte de familie als landarbeiders en verdiende niet meer dan 200 roepies per dag. Door het beperkte inkomen hadden ze moeite om aan de behoeften van het huishouden te voldoen en het werk was zeer onvoorspelbaar, soms beschikbaar, soms niet. Met twee kinderen en hun eigen behoeften om voor te zorgen, verhuisde het gezin naar Hyderabad op zoek naar betere kansen. Maar na drie jaar en het besef dat het leven er niet beter op was geworden, keerden ze terug naar hun dorp, net toen de COVID-19 lockdown van kracht werd. In die periode werd de familie geconfronteerd met ernstige moeilijkheden. Ondanks aanhoudende inspanningen vonden ze vanwege de pandemie slechts af en toe werk.
In 2023 zou de situatie echter veranderen. Vertegenwoordigers van GIZ en S4S bezochten het dorp als onderdeel van het GIC-project. Ze introduceerden het initiatief en legden de aard van het project en het vereiste werk in detail uit, en verzekerden de dorpelingen dat het hen een hoger en stabieler inkomen zou opleveren.
Tot op dat moment had de familie van mevrouw Shamshad Bee geen bankrekening of toegang tot krediet. Door hun betrokkenheid bij het project konden ze niet alleen een bankrekening openen, maar kregen ze ook toegang tot krediet om te beginnen. Met het geld hebben ze de nodige machines opgezet. GIZ en S4S gaven training over de machines en alle noodzakelijke stappen voor de verwerking.
Sinds een jaar verdient mevrouw Shamshad haar inkomen als ondernemer, waardoor ze maandelijks tussen de 15000 en 18000 roepies verdient. Elke dag begint met het voorbereiden van de producten in de ochtend. Ze selecteren en wassen de uien zorgvuldig, snijden ze vervolgens met een snijmachine en leggen ze daarna voor een ventilator om te drogen. Eenmaal voorgedroogd worden de uien in de zonnedroger onder de zon gelegd. Aan het einde van de dag zijn de uien volledig gedroogd, in zakken verpakt en verzameld voor de verkoop.
Mevrouw Shamshad vertelde dat sinds de start van het project in haar dorp de situatie van de familie aanzienlijk is verbeterd. Hun verbeterde inkomen voorziet in al hun basisbehoeften en hun kinderen krijgen nu onderwijs. Ze hoeven niet langer in de zon op andermans land te werken, maar kunnen nu comfortabel in de schaduw van hun eigen huis werken.