De geïdentificeerde ecosysteemdiensten zijn gekoppeld aan een reeks stakeholders voor wie de beschikbaarheid van deze diensten erg belangrijk is. Als volgende stap in het opzetten van een waterfonds is het nodig om de stakeholders te analyseren die aanwezig zijn in het gebied en die uiteindelijk een directe of indirecte relatie zullen hebben met het mechanisme. Deze oefening is van het grootste belang omdat ze zal helpen bij het identificeren van wie het meest geïnteresseerd is, of zou kunnen zijn, in het behoud of herstel van ecosysteemdiensten en dus partners zullen worden en financiële middelen zullen bijdragen aan het fonds.

Er wordt een werkgroep gevormd om te beginnen met het toewijzen van specifieke taken die de ontwikkeling van technische studies zullen bevorderen en het waterfonds zullen faciliteren en promoten. De belangrijkste taken van deze werkgroep kunnen de volgende zijn: het opstellen van een werkplan dat een gedetailleerd tijdschema bevat met de wettelijke oprichting van het fonds als laatste activiteit, het houden van vergaderingen om strategieën te coördineren en volgende stappen te definiëren, het analyseren van alternatieven voor de voorbereiding van eerste studies, het informeren van instellingen van belanghebbenden over de status van de oprichting van het fonds en het analyseren en faciliteren van de opname van nieuwe leden in de werkgroep. De samenstelling van de werkgroep moet formeel worden vastgelegd in een memorandum van overeenstemming of een vergelijkbaar instrument.

De transparantie, onafhankelijkheid en duurzaamheid op lange termijn van het waterfonds moeten worden gerechtvaardigd in een studie die de verschillende juridische en institutionele alternatieven voor de structuur en werking van het fonds analyseert. Hieronder volgen enkele van de belangrijkste onderwerpen die in juridische en institutionele studies moeten worden geanalyseerd: - Huidige wetgeving - Huidige beheerplannen - Juridische aard van potentiële waterfondspartners - Beheer van hulpbronnen

Fair Trade Tourism (FTT) beheert het eerste en nog steeds enige certificeringsprogramma voor Fair Trade Toerisme ter wereld. Het programma werd 10 jaar geleden ontwikkeld en werd in december 2011 als eerste certificeringsprogramma voor toerisme in Afrika erkend door de Global Sustainable Tourism Council. Toeristische bedrijven die zich houden aan de FTT-standaard gebruiken het FTT-label als een manier om aan te geven dat ze zich inzetten voor eerlijk en verantwoord toerisme. Het proces van interne en externe bedrijfsprocedures in de richting van certificering dient als managementtool om bedrijfspraktijken te verbeteren en maakt ze zowel succesvoller als verantwoordelijker. FTT biedt zijn klanten gratis Business Development Services (BDS) op aanvraag via zijn BDS Manager, samen met gratis workshops en training, gratis online hulpmiddelen en toolkits. Eenmaal in ons systeem, koppelt ons Sales en Marketing Team onze klanten actief aan markten en adviseert hen hoe ze de merkassociatie met FTT kunnen gebruiken als een competitief voordeel dat een commitment aan eerlijk en verantwoord toerisme betekent. FTT biedt platforms om FTT-gecertificeerde bedrijven te promoten. Touroperators verplichten zich om FTT-gecertificeerde bedrijven een voorkeursbehandeling te geven of om Fair Trade vakanties te promoten.

In dit stadium worden de structuur van het waterfonds en de verantwoordelijkheden van elke stakeholder bepaald. Een contract dat door de partners wordt ondertekend, dient om hun overeenkomst te formaliseren om hun krachten te bundelen en activiteiten voor het behoud van het stroomgebied uit te voeren. Het is ook een garantie voor derden die financiële middelen willen bijdragen. Het onderhandelen over het contract moet voldoen aan fundamentele wettelijke vereisten en het bedrijfsdoel van elke partner, en moet mogelijk worden overzien door een gespecialiseerd advocatenkantoor. De raad van bestuur van het fonds zal verantwoordelijk zijn voor het toezicht op het besluitvormingsproces. Daarom is het van cruciaal belang om interne richtlijnen op te stellen die de werking van de raad van bestuur schetsen, met inbegrip van bijvoorbeeld besluitvormingsmechanismen. Er moet een stemmechanisme worden gedefinieerd om het evenwicht tussen de publieke en private sector te garanderen, zodat besluiten op een consensuele, onafhankelijke en transparante manier worden genomen. Voorafgaand aan de lancering moeten het strategisch plan (doelen; prioriteitsgebieden voor instandhouding; kostenanalyse van de uit te voeren activiteiten en ontwerp van de financiële stroom; voorbereiding van het strategisch plan; voorbereiding van de financiële stroom) en de fondsenwervingsstrategie worden ontworpen.

Om grensoverschrijdende samenwerking te laten werken, is het belangrijk dat de grensoverschrijdende nationale parken samenwerken aan gemeenschappelijke taken en activiteiten. Dit kan worden bereikt door gezamenlijke uitvoering van projecten. In het geval van het Nationaal Park Oulanka in Finland en het Nationaal Park Paanajärvi in Rusland zijn er veel projecten uitgevoerd om deze twee entiteiten samen te voegen tot een echte functionele eenheid - een tweelingpark - dat dient als model voor grensoverschrijdende samenwerking. Het gezamenlijke Interreg/Tacis-project "Oulanka-Paanajärvi - wildernis, ervaringen en welzijn" heeft bijgedragen aan het waarborgen van ecologische en sociaaleconomische duurzaamheid van de nationale parken Oulanka en Paanajärvi, terwijl de aantrekkelijkheid van de regio voor bezoekers behouden blijft en vergroot wordt en het tweelingpark de belangrijkste en aantrekkelijkste bestemming voor natuurgericht toerisme in de regio wordt. Dit creëert op zijn beurt mogelijkheden voor ondernemerschap en behoudt en versterkt de werkgelegenheid voor de lokale bevolking en ondernemers. Gezamenlijk beheer en uitvoering van het project was een belangrijk instrument om grensoverschrijdende samenwerking onderdeel te maken van de dagelijkse werkzaamheden in het beheer van de grensoverschrijdende nationale parken aan beide zijden van de grens.

Natuur is de basis voor natuurgericht toerisme en recreatief gebruik van de natuur, dus natuurtoerisme moet duurzaam zijn: de natuurwaarden niet bedreigen en de lokale cultuur respecteren. Duurzaamheid van activiteiten is een voorwaarde voor het gebruik van NP's, continuïteit van natuurgericht toerisme en recreatief gebruik van de natuur, en regionale aantrekkelijkheid. Beoordelingen van ecologische duurzaamheid van toerisme en recreatief gebruik van de natuur werden uitgevoerd in Oulanka en Paanajärvi NP's door onderzoeksinstellingen. De methode 'Grenzen van aanvaardbare verandering' werd gebruikt om de grenzen van ecologische duurzaamheid te bepalen als onderdeel van een strategie voor de ontwikkeling van duurzaam toerisme in Oulanka NP. In Paanajärvi NP werden afvalbeheerpraktijken ontwikkeld en werd het publiek bewust gemaakt van afvalbeheer. In Paanajärvi NP werd een strategie voor de ontwikkeling van duurzaam toerisme (STDS) ontwikkeld die overeenkomt met de reeds bestaande strategie in Oulanka NP. De STDS is een instrument voor het bereiken van duurzaamheid op lange termijn van de ecologische en sociaaleconomische ontwikkeling van het gebied. Het werk aan de STDS maakt een objectieve beoordeling mogelijk van de huidige situatie van de grensoverschrijdende NP's en aangrenzende gebieden met betrekking tot de ontwikkeling van toerisme en de ontwikkeling van een plan voor toekomstige activiteiten voor het hele gebied.

Een deskundige gids en locatiespecifieke informatie verdiepen de ervaring en het begrip van bezoekers van natuurlijke en culturele locaties. Er is behoefte aan meer kwaliteit in het aanbod van op de natuur gebaseerde toeristische producten en gidsen die gespecialiseerd zijn in locaties en locatiespecifieke informatie om de ervaring van de bezoeker te intensiveren. Het project beantwoordde aan deze uitdaging door het ontwikkelen van een opleidingssysteem voor natuurgidsen en de beginselen voor de certificering van gidsen voor Oulanka Nationaal Park in Finland. Vier gidsen uit het Russische Paanajärvi Nationaal Park namen deel aan de opleiding voor natuurgidsen om te leren over de opleiding en de toepasbaarheid ervan in Paanajärvi NP en om hun kennis van Oulanka NP te vergroten en persoonlijke banden te smeden met het personeel van Oulanka NP. Andere deelnemers aan de training waren gidsen van lokale natuurtoeristische bedrijven. Om gecertificeerd te worden, moesten de gidsen slagen voor de taken die in het trainingsprogramma waren gespecificeerd. De opleiding werd gegeven door NP-specialisten en de praktische regelingen werden georganiseerd door een samenwerkende onderwijsinstelling.

Het doel van de elektronische informatiepunten is het gebruik van de bezoekers in goede banen te leiden om opstoppingen binnen de nationale parken Paanajärvi en Oulanka te helpen voorkomen en zo de mogelijkheden voor natuurbeleving voor bezoekers te vergroten en de biologische diversiteit en ecologische duurzaamheid van de nationale parken te waarborgen. Via de informatiepunten kunnen bezoekers gemakkelijk toegankelijke, leuke en onderhoudende informatie krijgen over de mogelijkheden voor natuurbeleving in de nationale parken Oulanka en Paanajärvi en in andere gebieden in hun omgeving, waardoor ook bezoek over de grens wordt aangemoedigd. De informatiepunten beschrijven ook minder bezochte gebieden, waardoor het bezoekersgebruik wordt gekanaliseerd naar gebieden die meer bezoekers kunnen herbergen. Dit kan de drukte in bepaalde gebieden effectief verminderen en zo bijdragen aan het behoud van ecologische waarden in de drukkere gebieden. Er werden negen elektronische, meertalige informatiepunten geïnstalleerd: 7 in Finland en 2 in Rusland. Er werden partnerschappen aangegaan met toeristische verenigingen en bedrijven en lokale overheden om de informatiepunten op drukbezochte plaatsen buiten de nationale parken en in de bezoekerscentra van de NP's te plaatsen. De nadruk werd gelegd op het presenteren van de locaties met aantrekkelijke foto's en leuke teksten.

Wanneer een planner een plannings- of bestemmingsplantaak uitvoert, heeft hij zelden toegang tot alle informatie of kennis die hij voor het hele plangebied zou willen hebben. Of het nu gaat om meer consistente ecologische gegevens over het hele plangebied of een completer begrip van het volledige scala aan sociale en economische informatie, een planner staat vaak voor de volgende keuzes:

1. Wachten tot ze meer gegevens hebben (met als uiteindelijk doel het verzamelen van 'perfecte' informatie over alle vereiste datasets); of
2. Werken met de beste beschikbare wetenschappelijke kennis en accepteren dat deze weliswaar niet perfect is, maar wel toereikend op voorwaarde dat de tekortkomingen van de gegevens worden begrepen (door de planners en de besluitvormers) en duidelijk worden uitgelegd aan het publiek en de besluitvormers. Onvoldoende kennis over mariene ecosystemen kan de vaststelling van zinvolle doelstellingen of wenselijke resultaten bij de planning in de weg staan. David Suzuki vroeg zich in 2002 af hoe we effectief kunnen plannen en beheren als "... tot op heden alles wat we daadwerkelijk hebben geïdentificeerd ... ongeveer 10-20% van alle levende wezens is", en "... we zo'n slechte inventaris hebben van de bestanddelen en een vrijwel nutteloze blauwdruk van hoe alle componenten op elkaar inwerken?